(tiếp theo kỳ trước)
Nga cứu Syria khỏi Mỹ-NATO tấn công tên lửa ồ ạt
Lầu Năm Góc “choáng” sau cú nắn gân Syria
Theo tin của báo Mỹ Los Angeles Times, dẫn các nguồn tin ngoại giao và quân sự xin được giấu tên từ Trung Đông và Mỹ, cho biết ngày 30/8/2013, Lầu Năm Góc đã sử dụng 1 máy bay phóng 4 quả tên lửa hành trình Tomahawk về phía không phận Syria để "nắn gân" sức mạnh phòng không của nước này trước khi khai hỏa chiến dịch tấn công ồ ạt. Tuy nhiên, ngay tức khắc, hệ thống phòng không của Syria đã bắn rơi chiến đấu cơ Mỹ và cùng với 4 tên lửa hành trình Tomahawk bằng vũ khí phòng không do Nga trang bị.
Cũng theo báo Los Angeles Times và báo Oklahoma Post dẫn các nguồn tin quân sự của Mỹ cho biết, vũ khí bắn rơi máy bay Mỹ và 4 tên Tomahawk của Mỹ là tên lửa phòng không S-300 cải tiến và dàn pháo-tên lửa phòng không Pansir-S1 do Nga chuyển giao cho Syria.
Báo Oklahoma Post còn cho biết, ngày 30/8/2013, 3 máy bay của Syria gồm MiG-21 và MiG-29 bay về hướng đột nhập của máy bay Mỹ trên vùng lãnh hải của Syria ở Địa Trung Hải. Vào thời điểm đó, máy bay của Mỹ chỉ cách bờ biển Syria khoảng 20 km. Tuy nhiên, khi “chạm trán” với MiG-21 và MiG-29, máy bay của Mỹ đã chuyển hướng và rút lui. Ngày 1/9/2013, kịch bản tương tự được lặp lại vào khoảng 10h sáng. Người Mỹ nhận thấy, bầu trời Syria được bảo vệ và không tìm thấy được “lỗ hổng” nào trong hệ thống phòng không của họ.
Một nguồn tin ngoại giao tiết lộ với báo As-Safir của Libanon rằng, Mỹ còn phóng 2 quả tên lửa về phía Syria qua không phận Địa Trung Hải nhưng ngay lập tức cũng đánh chặn. Sự kiện này gây nên các cuộc tranh cãi cho đến khi phía Israel tuyên bố rằng họ đã phóng 2 quả tên lửa đó trong khuôn khổ một cuộc “diễn tập quân sự chung với Mỹ”. Phía Israel cũng giải thích thêm là việc 2 quả tên lửa đó rơi xuống biển “không liên quan đến cuộc khủng hoảng ở Syria”.
Theo báo As-Safir của Libanon, Mỹ đã phóng 2 quả tên lửa từ căn cứ quân sự của NATO ở Tây Ban Nha. Ngay lập tức, các radar của Nga đã bắt chặn được và vô hiệu hóa chúng, trong đó 1 một quả bị nổ tung trên không trung, quả thứ 2 bị gây nhiễu và rơi xuống biển. Đúng vào thời điểm đó, chỉ huy cơ quan tình báo Nga thông qua “đường dây nóng” đã thông báo cho cơ quan tình báo Bộ Quốc phòng Mỹ biết rằng “đòn tiến công của Mỹ nhằm vào Syria cũng có nghĩa là nhằm vào Nga”.
Sở dĩ phía Nga không tiết lộ chi tiết về 2 quả tên lửa của Mỹ bị bắn rơi là nhằm giữ cho mối quan hệ giữa Mỹ và Nga không bị leo thang đến mức nguy hiểm.Matxcơva còn đề nghị Washington xem xét lại chính sách và cách tiếp cận đối với cuộc khủng hoảng Syria, đồng thời khẳng định với phía Mỹ rằng, Nga không thể từ bỏ sự hiện diện của mình ở Địa Trung Hải [2,3,4].
Vụ “nắn gân” bất thành của Lầu Năm Góc
Sau cú “nắn gân” gây “choáng” trên của Lầu Năm Góc, các bên có liên quan đã có phản ứng ngay lập tức tích. Đầu tiên là Quốc hội Anh tuyên bố London sẽ không tham dự chiến dịch quân sự “trừng phạt” Syria mặc dù trước đó Thủ tướng David Cameroon tuyên bố “như đinh đóng cột” rắng Anh sẽ cùng với Mỹ “dạy cho Syria một bài học”.
Còn lãnh đạo các nước châu Âu tuyên bố họ sẽ ủng hộ chiến dịch can thiệp quân sự “trừng phạt” Syria nhưng chỉ có thể sau khi đã có kết qủa điều tra của LHQ về các việc ai đã sử dụng vũ khí hóa học và phải được phép của HĐBA LHQ. Như vậy cũng đồng nghĩa với việc Mỹ sẽ không được phép phát động chiến dịch quân sự can thiệp ở Syria bởi Nga sẽ sử dụng quyền phủ quyết ở LHQ.
Còn Tổng thống Mỹ Barack Obama từ chỗ tuyên bố “sẵn sàng tiến công trừng phạt Syria trong ba ngày” mà không cần chờ có Nghị quyết của HĐBA LHQ cũng như không cần được phép của Quốc hội Mỹ, đã chuyển quyết định tấn công Syria sang Quốc hội “để xem xét”.
Cuộc gặp Obama-Putin và bên lề Hội nghị G-20 ở Saint-Peterburg
Theo tính toán của Washington, sau khi tiến hành thành công đòn tấn công trừng phạt, Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ “ngẩng cao đầu” tới dự Hội nghị thượng đỉnh G-20 ở Sant-Peterburg vào ngày 5/9/2013 do Nga là quốc gia đăng cai chủ trì. Nhưng sau đòn “nắn gân” không thành, với tâm trạng “không mấy vui vẻ”, ông Obama vẫn phải tới tham dự Hội nghị này để tranh thủ sự ủng hộ của nguyên thủ các nước thành viên đối với quan điểm của Mỹ trừng phạt Syria. Tuy nhiên, ông Obama dự tính sẽ không gặp Tổng thống V.Putin với lý do “Matxcơva chứa chấp nhân viên tình báo Mỹ Edward Snowden vừa bỏ chạy khỏi Mỹ và xin cư trú tại Nga”.
Trong cuộc trả lời phỏng vấn các nhà báo Mỹ trước thềm Hội nghị thượng đỉnh G-20,Tổng thống Nga V.Putin tuyên bố: “Nếu Mỹ chứng minh được Syria sử dụng vũ khí hóa học thì Nga sẽ ủng hộ hành động quân sự trừng phạt Syria. Còn nếu không chứng minh được điều đó thì cuộc tấn công quân sự Syria là hành động xâm lược một quốc gia có chủ quyền”.
Trong khi đó, Tổng thống Syria Bassa Ai-Assad lên án Mỹ cáo buộc chính quyền Damacus “sử dụng vũ khí hóa học” khi chưa có bằng chứng rõ ràng. Ông khẳng định: “Mỹ sẽ đối mặt với thất bại giống như trong các cuộc chiến mà họ đã từng phát động trước đây, bắt đầu là Việt Nam, và cho tới tận ngày nay. Nếu có ai có ảo tưởng rằng Syria sẽ trở thành con rối của phương Tây thì điều đó sẽ không xảy ra. Chúng tôi là một quốc gia độc lập và chúng tôi sẽ chiến đấu chống lại chủ nghĩa khủng bố đồng thời xây dựng mối quan hệ với những ai mà chúng tôi thấy tốt cho nhân dân Syria”.
Thỏa thuận lịch sử Obama-Putin
Tổng thống Mỹ Barack Obama tuy tuyên bố sẽ không gặp Tổng thống Nga V.Putin nhưng rút cuộc ông vẫn có cuộc gặp “mặt đối mặt” kéo dài tới khoảng 30 phút với người đồng cấp Nga bên lề Hội nghị G-20 và hai bên đã đạt được “thỏa thuận mang tính lịch sử”.
Dư luận chỉ được biết đến nội dung thỏa thuận này sau khi Hội nghị G-20 bế mạc. Đó là, Tổng thống Nga V.Putin đề xuất sáng kiến độc nhất vô nhị trong lịch sử chiến tranh thế giới, theo đó Syria sẽ chuyển toàn bộ kho vũ khí hóa học của họ sang quyền kiểm soát của LHQ để tiêu hủy và sẽ tham gia Hiệp ước quốc tế cấm sử dụng vũ khí hóa học.
Để chuẩn bị cho sáng kiến này, trước khi khai mạc Hội nghị G-20, Bộ trưởng Ngoại giao Syria và Bộ trưởng Ngoại giao Iran đã có chuyến thăm Nga và cùng với Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov đạt được “một thỏa thuận rất quan trọng”. Ngay lập tức, Syria chấp nhận sáng kiến này, còn Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng tuyên bố ngừng cuộc tấn công quân sự Syria. Lúc này, dư luận cũng mới biết được nội dung thỏa thuận giữa Bộ trưởng Ngoại giao Syria, Bộ trưởng Ngoại giao Iran và Bộ trưởng Ngoại giao Nga trước khi khai mạc Hội nghị G-20 là gì.
Sau sáng kiến của Nga, HĐBA LHQ đã nhóm họp bất ngờ và thống nhất thông qua Nghị quyết số 2118 về Syria, trong đó khẳng định lộ trình hủy bỏ hoàn toàn vũ khí hoá học của quốc gia này vào cuối năm 2014, đồng thời loại bỏ hoàn toàn mọi hành động can thiệp quân sự vào Syria khi chưa được phép của HĐBA LHQ. Như vậy, cuộc tấn công quân sự vào Syria đã hoàn toàn được loại trừ.
Sáng kiến có ý nghĩa chiến lược của Nga về hủy bỏ kho vũ khí hóa học của Syria đã đạt được nhiều mục đích mà tất cả các bên đều chấp nhận. Một số chuyên gia phân tích so sánh sáng kiến của Nga là có một không hai vì nó “vừa khiến cho sói đang đói cảm thấy no bụng, còn cừu non vẫn sống sót và không bị ăn thịt”! Đó là: (1) giúp Tổng thống Mỹ Barack Obama gỡ được thế bí, rút quyết định tấn công Syria mà vẫn giữ được thể diện của một chủ nhân Giải Nlobel Hòa Bình; (2) Nga tránh được một sự dính líu đầy rủi ro trong cuộc chiến tranh Syria nếu xảy ra; (3) Syria tránh được một cuộc chiến tranh tàn phá khốc liệt như Nam Tư đã từng bị NATO tấn công vào cuối năm 1998 đầu năm 1999; (4) Trung Đông và thế giới tránh được một hiểm họa chiến tranh lớn.
Tuy nhiên, tháng 8/2014, Mỹ đã mượn cớ “chống IS” để tiến hành cuộc chiến tranh phá hoại trên lãnh thổ Syria, tạo điều kiện cho “các lực lượng ôn hòa” giành lại tạo thế áp đảo trên chiến trường nhằm lật đổ Tổng thống Syria Bassa Al-Assad. Còn phía Nga, thực hiện Nghị quyết chống khủng bố của của HĐBA LHQ và nhận được đề nghị của Chính quyền Damacus, Tổng thống V.Putin quyết định mở chiến dịch chống khủng bố trên lãnh thổ Syria.
Hiện nay, những ai mượn cớ “Syria đang ráo riết chuẩn bị tấn công hóa học” để can thiệp quân sự vào quốc gia này có lẽ nên và cần cân nhắc thận trọng bởi tình hình ở Syria đã thay đổi căn bản so với năm 2013. Trước hết là quân đội của quốc gia này đã được trang bị thêm nhiều loại vũ khí hiện đại hơn, lại có được sự ủng hộ trực tiếp của một lực lượng không quân, phòng không và đặc nhiệm của Nga, đồng thời có sự hợp đồng tác chiến của Iran và lực lượng quân tình nguyện Hezbollah./.
***
Tài liệu tham khảo
[1]Шойгу заявил, что Россия спасла Сирию от удара 624 крылатых ракет НАТО. https://ria.ru/syria/20160815/1474385264.html
[2]Правда о военной конфронтации США и России.http://mixednews.ru/archives/41785
[3] Truth of US-Russian Confrontaion. http://archive.almanar.com.lb/english/article.php?id=110043
[4]Сирия сбила первые самолет и ракеты США. http://newsland.com/news/detail/id/1238842/
