"Nhân tài là vũ khí chiến lược": Cách Huawei, Tencent, ByteDance thu hút và giữ chân nhân tài

Trong cuộc đua thu hút nhân tài, Trung Quốc không chỉ đặt cược vào chiến lược của chính phủ, mà còn huy động toàn lực từ khu vực tư nhân. Nếu như các chính sách quốc gia đặt ra tầm nhìn vĩ mô, thì các tập đoàn công nghệ hàng đầu như Huawei, Tencent, ByteDance, Alibaba, DJI…lại là những cỗ máy cụ thể hoá tầm nhìn ấy bằng chiến lược nhân sự táo bạo và đầy thực dụng. Họ không chỉ cạnh tranh bằng sản phẩm, mà bằng khả năng chiêu mộ và giữ chân nhân tài – từ kỹ sư AI đến các “thiên tài trẻ tuổi” đến từ các trường đại học hàng đầu thế giới.

Trong một kỷ nguyên mà con người mới là “tài sản chiến lược”, cuộc đua giữa các công ty không còn xoay quanh công nghệ đơn thuần, mà là xoay quanh ai thu hút được người giỏi hơn – nhanh hơn và giữ họ lâu hơn.

"Con người tài là tài sản chiến lược"

Các tập đoàn công nghệ lớn của Trung Quốc như Huawei, Tencent, Alibaba, ByteDance, Baidu, DJI…đều coi nhân tài là yếu tố sống còn trong cuộc đua công nghệ.

Tập đoàn Huawei đặt ra khẩu hiệu “Giữ người bằng lý tưởng”, cam kết để nhân viên cùng chia sẻ lợi ích lâu dài với công ty qua chính sách cổ phần nội bộ. Trong khi đó, Tencent phát triển môi trường sáng tạo “như ở trong viện nghiên cứu”, khuyến khích cá nhân nghiên cứu và phát triển (R&D) và thử nghiệm.

Các tập đoàn lớn đều có chính sách trả mức lương và thưởng cao: ByteDance, công ty mẹ của TikTok, thường trả mức lương cao hơn thị trường từ 30–100%, nhất là với kỹ sư AI, thuật toán và bảo mật. Alibaba và Tencent cung cấp các gói thưởng cổ phiếu (stock option) có giá trị lớn – người lao động có thể trở thành triệu phú chỉ sau vài năm.

Chính sách phúc lợi toàn diện: Nhà ở cho nhân viên (ở Huawei và DJI có các ký túc xá cao cấp); bảo hiểm y tế quốc tế cho nhân sự cấp cao và người thân; hỗ trợ học phí cho con cái nhân viên học trường quốc tế hoặc trường liên kết với công ty…

Tuyển chọn nhân tài trẻ với đãi ngộ hấp dẫn

Huawei có “Kế hoạch thu hút nhân tài trẻ”, (hay “Thần đồng kế”) khởi động từ 2020, chiêu mộ các sinh viên xuất sắc từ các trường hàng đầu ở trong nước như Thanh Hoa, Bắc Đại; và cả quốc tế như MIT, Stanford…với mức lương khởi điểm lên đến 2 triệu NDT/năm (7,3 tỷ đồng).

Huawei thể hiện rõ định hướng chiến lược coi con người là trung tâm trong hành trình phát triển bằng cách liên tục mở rộng chính sách thu hút “thiên tài trẻ tuổi”.

Tháng 7/2024, Huawei công bố tuyển dụng “Thiên tài trẻ tuổi” trên phạm vi toàn cầu với tiêu chí “Ba không giới hạn” (không giới hạn trường học, chuyên ngành, hay trình độ học vấn). So với các năm trước, lần này tập đoàn thậm chí không yêu cầu ứng viên phải đến từ các lớp tinh hoa hay phòng thí nghiệm trọng điểm, mà chú trọng vào năng lực thực tiễn và thành tựu nổi bật trong các lĩnh vực cốt lõi như toán, lý, hóa, AI và khoa học máy tính...

Mức đãi ngộ dành cho nhân tài cũng rất cạnh tranh. Theo các thông tin trước đó, Huawei chia lương thưởng thành ba bậc, với mức cao nhất lên đến 2,01 triệu NDT/năm (7,3 tỷ đồng). Theo nội dung email nội bộ từng được công bố trước đây, mức lương dành cho các “Thiên tài trẻ tuổi” được chia thành ba mức: Mức 1: 896.000–1.008.000 NDT/năm (3,2-3,7 tỷ đồng); mức 2: 1.405.000 – 1.565.000 NDT/năm (5,1-5,7 tỷ đồng); mức 3: 1.820.000 – 2.010.000 NDT/năm (6,6-7,3 tỷ đồng).

Năm 2023, Huawei từng tuyên bố sẽ chi trả mức lương cao gấp “5+ lần” thị trường khi tuyển “Thiên tài trẻ tuổi”, cho thấy đãi ngộ vô cùng hấp dẫn. Sau khi trúng tuyển, Huawei sẽ sắp xếp các chuyên gia cấp cao làm cố vấn, cung cấp nền tảng và nguồn lực toàn cầu để các “Thiên tài trẻ tuổi” được thử thách với các đề tài mang tầm thế giới và tiếp cận nền tảng công nghệ toàn cầu của Huawei.

Triết lý nhân sự của người sáng lập tập đoàn Nhậm Chính Phi cũng phản ánh tinh thần đổi mới sâu sắc: “Chúng tôi không có định kiến về nhân tài. Bất kỳ ai xuất sắc đều có thể vào Huawei, kể cả khi họ đến từ những lĩnh vực không phải chuyên ngành cốt lõi của công ty”. Ông cho rằng yếu tố quyết định không phải là bằng cấp hay thành tích học tập, mà là khả năng “phá đề” – giải quyết được các vấn đề khó.

Trong bối cảnh Huawei đang đầu tư mạnh mẽ vào AI và các công nghệ lõi, chính sách thu hút nhân tài này là minh chứng cho sự cam kết dài hạn và mức độ coi trọng cao của tập đoàn đối với công tác R&D. Năm 2023, Huawei chi hơn 164,7 tỷ nhân dân tệ (601 nghìn tỷ đồng) cho R&D – tương đương 23,4% doanh thu – và con số tích lũy trong 10 năm qua đã vượt 1.110 tỷ nhân dân tệ (4 triệu tỷ đồng).

Với triết lý “tích lũy nhân tài, không tích trữ USD”, Huawei đang đặt nền móng cho một chiến lược phát triển bền vững, trong đó nhân tài là nguồn lực quý giá nhất để giữ vững vị thế đổi mới toàn cầu.

Tencent có “Kế hoạch Thanh Vân” là một chương trình tuyển chọn và bồi dưỡng nhân tài trẻ cấp cao, nhắm đến sinh viên xuất sắc từ các trường đại học hàng đầu trong và ngoài Trung Quốc. Chương trình này là một phần trong chiến lược dài hạn của Tencent nhằm trẻ hóa đội ngũ kỹ thuật – lãnh đạo, xây dựng thế hệ kế cận để duy trì năng lực đổi mới và cạnh tranh toàn cầu.

“Kế hoạch Thanh Vân” bắt đầu thử nghiệm quy mô nhỏ năm 2020, mở rộng quy mô toàn quốc từ 2021. Mục tiêu chính là tuyển chọn và đào tạo “tinh hoa công nghệ” dưới 30 tuổi có tiềm năng trở thành kỹ sư trưởng, lãnh đạo sản phẩm, hoặc trưởng nhóm R&D trong 3–5 năm.

Đối tượng tuyển chọn: Sinh viên năm cuối, học viên sau đại học từ các trường top như Thanh Hoa, Bắc Đại, Giao Thông Thượng Hải, Công nghiệp Cáp Nhĩ Tân, MIT, Stanford, Oxford...

Các chuyên ngành trọng điểm: Khoa học máy tính, AI, bảo mật mạng, điện toán đám mây, thị giác máy tính, big data, blockchain…

Chế độ đãi ngộ: Lương khởi điểm từ 400.000–800.000 NDT/năm (1,4-2,9 tỷ đồng) tùy nhóm R&D; thưởng theo hiệu suất và stock option; hỗ trợ nhà ở, visa, mentor cá nhân (cố vấn cá nhân - người có kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn, hướng dẫn, hỗ trợ và đồng hành trong hành trình phát triển cá nhân hoặc nghề nghiệp) là các giám đốc cấp cao.

“Kế hoạch Thanh Vân” hiện được coi là kênh đào tạo lãnh đạo công nghệ trẻ nội bộ hàng đầu của Tencent. Nhiều lãnh đạo trẻ hiện tại của các bộ phận WeChat Pay, Tencent Cloud AI đều xuất thân từ lứa “Thanh Vân” đầu tiên.

Đây là cách Tencent xây dựng hệ sinh thái “Tài năng hóa – Trẻ hóa – Tăng tốc đổi mới” từ bên trong, nhằm đối phó với áp lực cạnh tranh từ ByteDance và Huawei trong kỷ nguyên AI.

Ưu tiên đầu tư cho nhân tài nghiên cứu và AI

Huawei đầu tư hơn 20 tỷ USD/năm cho R&D, trong đó một phần lớn cho các trung tâm trí tuệ nhân tạo, chip bán dẫn, viễn thông 6G.

Baidu xây dựng “Học viện Trí tuệ Nhân tạo” (AI Institute) tại Bắc Kinh, thu hút các tiến sĩ AI từ Mỹ trở về.

ByteDance có hơn 1.000 kỹ sư AI, gần 1/3 có bằng thạc sĩ hoặc tiến sĩ từ Mỹ và Anh, đặc biệt ưu tiên mức lương cạnh tranh toàn cầu.

Các tập đoàn Huawei và Alibaba ký kết hợp tác chiến lược với các đại học hàng đầu: Đại học Thanh Hoa, Phục Đán, Giao Thông Thượng Hải. DJI tài trợ cho nhiều phòng lab nghiên cứu robotics tại các trường đại học để “ươm mầm” nhân tài từ gốc.

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp đặc thù

“Làm việc cường độ cao kiểu 996” (làm từ 9h00 sáng đến 9h00 tối, 6 ngày/tuần): Tuy bị chỉ trích, nhưng các công ty lại thưởng hậu hĩnh theo kết quả, thu hút người trẻ chịu cống hiến. Đề cao “Tinh thần khởi nghiệp nội bộ”. Ví dụ, Alibaba khuyến khích nhân viên đề xuất ý tưởng riêng và hỗ trợ xây dựng nhóm khởi nghiệp trong tập đoàn.

Tóm lại, các công ty công nghệ lớn của Trung Quốc không chỉ cạnh tranh bằng sản phẩm, mà còn bằng hệ sinh thái phát triển và giữ chân nhân tài cực kỳ toàn diện, bao gồm: Chính sách lương thưởng đột phá; cơ hội phát triển nghề nghiệp nhanh; ưu đãi nhân sự chất lượng cao từ nước ngoài; môi trường đổi mới, sáng tạo.

Điều này lý giải tại sao Trung Quốc đang vươn lên trở thành trung tâm công nghệ lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Mỹ.

Chính sách nhân tài của các công ty công nghệ lớn Trung Quốc

Tiêu chí	Huawei	Tencent	Alibaba	ByteDance	Baidu
Chiến lược nhân tài	Xem nhân tài là tài sản chiến lược; chia cổ phần nội bộ cho nhân viên	Trẻ hóa nhân sự; khuyến khích R&D sáng tạo nội bộ	Ưu tiên người có tư duy khởi nghiệp; nhân tài là “máu huyết” hệ sinh thái	Tuyển chọn toàn cầu, phát triển đa lĩnh vực	Tập trung vào AI & tự lái; ưu tiên tiến sĩ thuật toán
Mức lương - thưởng	Cao, ổn định; chia đều cổ phiếu nội bộ có giá trị cao	Cạnh tranh; thưởng theo thành tích; cổ phần cho nhân tài trẻ	Rộng rãi với stock option, nhất là thương mại & AI	Rất cao: 300.000 - 500.000 USD/năm với nhân sự AI	Tương đương Tencent; tập trung vào AI & dữ liệu
Phúc lợi	Ký túc xá cao cấp, bảo hiểm toàn cầu, chăm sóc gia đình	Trung tâm trẻ em, nhà ăn 5 sao, team-building liên tục	Trợ cấp nhà ở, học phí con cái, học bổng nội bộ	Nhà ở cao cấp, hỗ trợ visa, bảo hiểm quốc tế	Gói hỗ trợ học thuật cho nhân viên học tiến sĩ
Chiêu mộ người tài trẻ	“Kế hoạch Thiên tài trẻ”: lương khởi điểm đến 2 triệu NDT/năm	“Thanh Vân Kế”: tuyển sinh viên giỏi từ đại học	“Kế hoạch Côn Bằng”: đào tạo lãnh đạo từ sinh viên mới	Tuyển thẳng sinh viên top toàn cầu (MIT, Stanford, PKU)	Tuyển tiến sĩ & chuyên gia AI từ Mỹ, châu Âu
Đầu tư R&D & AI	>20 tỷ USD/năm; đầu tư mạnh vào chip & 6G	Đầu tư game, metaverse, AI giọng nói, dịch ngôn ngữ	AI thương mại, logistics, thanh toán	R&D AI, NLP, video khuyến nghị (>35% nhân sự)	AI nhận thức ngữ nghĩa, tự lái, trợ lý ảo

Ngoài lương bổng, Trung Quốc làm gì để chiêu mộ nhân tài gốc Hoa và người tài toàn cầu?

Những rào cản cần tháo gỡ để các nhân tài “dám trở về”

“Bộ tứ nghị quyết” và hàng loạt chính sách mới đã “mở toang cửa” thu hút nhân tài