Ai lo cho sức khỏe của người dân?

Nguyễn Duy Xuân
Nguyễn Duy Xuân

Nhà văn

0:00 / 0:00
0:00
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
VietTimes -- Việc quận Thanh Xuân từng ra thông báo an toàn, trái ngược hoàn toàn với kết quả chính thức của Bộ Tài nguyên - Môi trường vừa công bố, theo ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng, là sự “dối trá”, cho nên người bị kiểm điểm phải là lãnh đạo quận Thanh Xuân chứ không phải chính quyền phường Hạ Đình. Có như vậy thì mới chấm dứt tình trạng báo cáo láo đã ăn vào máu thịt của nhiều cán bộ trong bộ máy công quyền bấy lâu nay.

Những số liệu mới nhất về quan trắc môi trường tại khu vực nơi xảy ra sự cố cháy Công ty Rạng Đông đang khiến dư luận không khỏi lo ngại.

Thông tin của Bộ Tài nguyên và môi trường (TN&MT) tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9 diễn ra tối 4-9 cho biết: Các điểm quan trắc không khí trong khuôn viên công ty phía trước khu cháy (trạm ôxy) và trong nhà kho bị cháy có giá trị Hg (thủy ngân) trong môi trường không khí cao vượt ngưỡng khuyến cáo của WHO và ATSDR (Mỹ) từ 10 đến 30 lần (ngưỡng ảnh hưởng rất xấu đến sức khỏe con người).[1]

Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho hay: "Vụ cháy nổ ra tại công ty là sự cố cháy nổ mất an toàn hóa chất, ảnh hưởng sức khỏe con người ở mức độ trung bình, tuy nhiên gây thiệt hại tài sản và ảnh hưởng trầm tích, tác động đến sức khỏe con người, phát tán môi trường không khí nước, lắng đọng nước và chảy vào sông Tô Lịch".

Ông Nhân cũng khẳng định phạm vi vùng có nguy cơ ô nhiễm ảnh hưởng xấu sức khỏe người dân là khoảng cách bán kính 500m. Bộ TN&MT đề nghị TP Hà Nội tạo điều kiện di dời khỏi khu dân cư và xây dựng nhà máy lại.

Như vậy là đã rõ, nguồn độc hại từ vụ cháy công ty Rạng Đông đang tồn tại, có nguy cơ ảnh hưởng xấu tới sức khỏe người dân chứ không như thông báo “an toàn” mà lãnh đạo quận Thanh Xuân đưa ra trước đó.

Bởi nếu không độc hại thì việc gì ông Phó tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT) Hoàng Văn Thức, sáng 31/8 thị sát quanh hiện trường vụ cháy phải đeo mặt nạ chống độc?[2]

Và báo chí vừa đưa tin, hàng trăm người dân trong bán kính 500m tính từ khu vực nhà máy Rạng Đông có biểu hiện đau đầu, ho khan, đang ùn ùn đi khám sức khỏe.[3]

Và mới nhất, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội có công văn hỏa tốc gửi chủ tịch Viện hàn lâm Khoa học và công nghệ Việt Nam, đề nghị mời chuyên gia nước ngoài khẩn cấp giám định ô nhiễm sau vụ cháy.[4]

Nhưng điều khiến người dân và dư luận bức xúc nhất là ở cách hành sự của chính quyền quận Thanh Xuân sau khi xảy ra sự cố.

Sáng 29.8 sau khi xảy ra vụ cháy, UBND phường Hạ Đình (Thanh Xuân - Hà Nội) ra văn bản khuyến nghị người dân không sử dụng thực phẩm rau, hoa quả, gia cầm, cá, lợn được nuôi trong vòng bán kính 1 km kể từ tâm đám cháy trong thời gian 21 ngày.

Hiện trường vụ cháy.

Hiện trường vụ cháy.

Thế nhưng ngay lập tức, lãnh đạo quận Thanh Xuân ra lệnh buộc chính quyền phường Hạ Đình thu hồi văn bản khuyến nghị nói trên. Cùng ngày, UBND quận đã kiểm điểm nghiêm khắc đối với UBND phường Hạ Đình vì cho rằng phường đã ban hành văn bản vượt quá thẩm quyền và chưa đủ cơ sở, khiến người dân hoang mang, lo lắng(!).[5]

Chiều 30-8, UBND quận Thanh Xuân (Hà Nội) ra thông báo chính thức, các chỉ số như thủy ngân, chì, kim loại nặng được đo bằng máy test nhanh đều ở trong ngưỡng cho phép, an toàn với người dân.[6]

Trong khi đó, Tổng cục Môi trường lại khuyến cáo người dân không dùng thực phẩm nuôi trồng trong bán kính 1,5km quanh đám cháy.

7 ngày sau vụ cháy, Bộ TN&MT đã chính thức thông tin về kết quả quan trắc môi trường như đã dẫn ở trên.

Và bây giờ, tình hình đang trở nên phức tạp, khó lường đến mức buộc Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội phải có công văn hỏa tốc đề nghị mời chuyên gia nước ngoài khẩn cấp giám định ô nhiễm.

Thói hành sự chủ quan, vô cảm, vô trách nhiệm, lúng túng, không kịp thời hay gì gì nữa của những người có trách nhiệm trong các cấp chính quyền địa phương đang đẩy sự việc ra ngoài tầm kiểm soát.

Việc thu hồi văn bản của phường Hạ Đình cũng như việc UBND quận Thanh Xuân vội vã thông báo không khí “trong ngưỡng an toàn” khiến dư luận bức xúc, người dân khu vực bị ảnh hưởng càng thêm hoang mang.

Đánh giá động thái của UBND phường Hạ Đình, Tiến sĩ Hoàng Dương Tùng, nguyên Phó Tổng cục môi trường, Chủ tịch mạng lưới không khí sạch Việt Nam cho rằng, "Thông báo phát đi rất kịp thời, không có gì sai cả. Văn bản do chính quyền phường ban hành nhưng tôi nghĩ nội dung đã được cơ quan chuyên môn tư vấn bởi các khuyến cáo đưa ra trong đó tương đối chính xác và chi tiết, thể hiện kiến thức chuyên môn. Người soạn thảo nhìn thấy rõ nguy cơ, đây không phải một vụ cháy thông thường".[7]

PGS Trần Hồng Côn, khoa Hóa, Đại học Quốc gia Hà Nội, cũng đánh giá chính quyền phường đưa ra cảnh báo là phù hợp.

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường - Bộ Tài nguyên và Môi trường Hoàng Văn Thức, việc phường Hạ Đình ra văn bản khuyến cáo người dân sau vụ cháy là hợp lý, kịp thời.

ĐBQH Nguyễn Bá Sơn, Ủy viên Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cho rằng, văn bản cảnh báo của UBND phường Hạ Đình sau đám cháy là “điều đáng làm”, cảnh báo như thế là để người dân phòng tránh tác hại.[8]

“Tôi cho rằng việc UBND phường Hạ Đình ra cảnh báo như thế là đáng hoan nghênh, họ đã hành động hoàn toàn vì lợi ích của người dân và thể hiện trách nhiệm của chính quyền cơ sở. Còn sau này nếu kiểm tra, kiểm chứng xong rồi thì thông báo trở lại là hủy cảnh báo đó đi thì không có vấn đề gì cả”, ĐBQH Nguyễn Bá Sơn nhìn nhận.

Phó trưởng Ban Dân nguyện Quốc hội, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng đánh giá, “UBND phường Hạ Đình đã phản ứng rất nhạy cảm với vấn đề”.

Thế đấy! Vậy mà không hiểu tại sao UBND quận Thanh Xuân lại phủ nhận? Hay lãnh đạo quận này bị chạm nọc vì cấp dưới dám “cầm đèn chạy trước ô tô”, dám vượt mặt bề trên?

Nhưng khôi hài nhất có lẽ là việc lãnh đạo quận tổ chức kiểm điểm nghiêm khắc đối với cán bộ UBND phường Hạ Đình vì tội ban hành văn bản vượt quá thẩm quyền, khiến người dân hoang mang, lo lắng.

Xin nêu phản ứng của các đại biểu Quốc hội trước động thái này của UBND quận Thanh Xuân. Nhiều ĐBQH nhận định, có dấu hiệu chính quyền quận Thanh Xuân (Hà Nội) đã hành xử “thiếu trách nhiệm” với sức khỏe của người dân.[9]

ĐBQH Nguyễn Bá Sơn nói: “Trong chuyện này không phải kiểm điểm trách nhiệm của UBND phường mà chính các ông ở UBND quận Thanh Xuân phải kiểm điểm trách nhiệm. Đòi kiểm điểm chính quyền phường là rất khôi hài, không thể hiện đúng vai trò của cấp hành chính trong điều hành xã hội”.

ĐBQH Đinh Duy Vượt, Ủy viên Ủy ban KHCN&MT: “Phản ứng của chính quyền quận như vừa rồi là chưa ổn và cần phải kiểm điểm rút kinh nghiệm”.

ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng: “Việc UBND quận Thanh Xuân yêu cầu thu hồi cảnh báo, đề nghị kiểm điểm lãnh đạo phường vì ra thông báo cảnh báo người dân là vô trách nhiệm, đang đi ngược lại đạo lý thông thường, chưa cần nói đến là sai luật. Giữa Thủ đô, tại một quận văn minh mà lãnh đạo quận lại hành xử như thế thì cần phải lên án”.

Ông Nhưỡng cũng cho rằng, thông báo “an toàn” mà quận Thanh Xuân đưa ra, đó chính là sự dối trá trước người dân, phải kiểm điểm những cán bộ có thẩm quyền của quận...

ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng còn đặt vấn đề, thành phố Hà Nội khiến dư luận “khó hiểu” khi không có động thái gì trước việc Ủy ban nhân dân quận Thanh Xuân thu hồi văn bản và kiểm điểm lãnh đạo phường Hạ Đình. “Vì thế, dư luận có quyền đặt dấu hỏi về việc Thành phố bao che cho quận Thanh Xuân - đơn vị liên quan trực tiếp nhưng cũng chưa có động thái kịp thời ứng phó với sự cố”, ông Nhưỡng khẳng định.

“Dối trá”, “thiếu trách nhiệm” là những cụm từ được dùng nhiều trong những ngày qua, thậm chí còn được thể hiện trong tít bài trên báo để chỉ cách ứng xử của chính quyền trước một sự cố môi trường nghiêm trọng, có một không hai tại thành phố Hà Nội.

Việc quận Thanh Xuân từng ra thông báo an toàn, trái ngược hoàn toàn với kết quả chính thức của Bộ Tài nguyên - Môi trường vừa công bố, theo ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng, là sự “dối trá”, cho nên người bị kiểm điểm phải là lãnh đạo quận Thanh Xuân chứ không phải chính quyền phường Hạ Đình. Có như vậy thì mới chấm dứt tình trạng báo cáo láo đã ăn vào máu thịt của nhiều cán bộ trong bộ máy công quyền bấy lâu nay.

Lại buộc phải nhắc tới lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Việc gì lợi cho dân ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân ta phải hết sức tránh”.

Chả nhẽ lãnh đạo quận Thanh Xuân năm nào cũng tổ chức cho cán bộ, đảng viên dưới quyền học tập và làm theo lời Bác nhưng chính mình thì lại không thấm?

Nguồn tham khảo:

[1]. https://tuoitre.vn/vu-chay-cong-ty-rang-dong-co-khu-vuc-thuy-ngan-vuot-nguong-30-lan-20190904205137101.htm

[2]. https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/moi-truong/pho-tong-cuc-truong-deo-mat-na-chong-doc-kiem-tra-vu-chay-nha-may-rang-dong-563836.html

[3]. https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/moi-truong/dau-dau-ho-khan-sau-chay-rang-dong-un-un-di-kham-suc-khoe-565492.html

[4]. https://tuoitre.vn/hoa-toc-moi-chuyen-gia-nuoc-ngoai-giam-dinh-o-nhiem-sau-vu-chay-rang-dong-2019090611421776.htm

[5]. https://nld.com.vn/thoi-su/kiem-diem-nguoi-ra-van-ban-khong-an-thuc-pham-trong-ban-kinh-1-km-sau-vu-chay-nha-may-rang-dong-20190831082049572.htm

[6]. https://tuoitre.vn/vu-chay-cong-ty-rang-dong-khong-khi-trong-nguong-an-toan-20190830205805059.htm

[7]. https://vnexpress.net/thoi-su/phuong-ha-dinh-thu-hoi-khuyen-cao-sau-vu-chay-kho-rang-dong-3975362.html

[8]. https://www.tienphong.vn/xa-hoi/vu-chay-cong-ty-rang-dong-quan-thanh-xuan-vo-trach-nhiem-1460678.tpo

[9]. https://thanhnien.vn/thoi-su/dbqh-buc-xuc-vi-su-doi-tra-trong-thong-tin-ve-su-co-chay-cong-ty-rang-dong-1122407.html