Đương nhiên, khi bỗng dưng phải bỏ ra một khoản tiền, thì hầu hết người dân đều phản đối, chưa cần biết đúng hay không. Nhiều người cho rằng, khi đưa người thân đi viện, họ đã phải chi phí rất nhiều thứ, giờ lại còn nộp khoản tiền này nữa thì càng thêm gánh nặng, nhất là với người nghèo. Hơn nữa việc thu “trọn gói” khiến họ phải trả cả những dịch vụ mà họ không sử dụng, là bất hợp lý. Chưa kể, có nơi thu tiền nhưng chất lượng dịch vụ vẫn rất kém.
Tuy nhiên, nhiều người lại thấy việc thu phí là cần thiết để có chất lượng dịch vụ tốt hơn. Vì vậy, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM thu phí người chăm nuôi bệnh nhân khá cao nhưng người dân không phàn nàn, vì họ được hưởng dịch vụ "xứng đồng tiền bát gạo".
Về phía các đơn vị y tế, kể cả Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến, đều cho rằng việc thu tiền người đi chăm sóc bệnh nhân ở BV trong điều kiện các BV đã tự chủ là phù hợp và nhiều BV đã thu phí từ lâu.
 |
|
Thu phí người đi chăm sóc bệnh nhân ở bệnh viện (BV) đang gây ra những ý kiến trái chiều.
|
Theo PGS.TS. Vũ Xuân Phú - Phó Giám đốc BV Phổi Trung ương - việc chăm sóc người bệnh đương nhiên trách nhiệm của BV, nhưng do nhiều nơi quá tải nên nhân viên y tế không chăm sóc được đầy đủ nên người nhà cũng muốn vào chăm. Thực tế thì BV phải chi phí điện, nước, vệ sinh, áo khoác (màu vàng) cho hàng ngàn người nhà/ngày. Tốn kém là có thật, nhưng lại không hạch toán được vào đâu!
Các BV thực hiện cơ chế tự chủ tài chính, nên phải nỗ lực để đủ sức cạnh tranh với các BV khác. Không chỉ thay đổi tư duy phục vụ, nâng cao chất lượng, các BV còn phải giảm nhân sự và tiết kiệm chi phí. Để làm hài lòng người bệnh, các BV phải bố trí quạt mát, ghế ngồi ở khu vực khám bệnh; điều hòa, nước nóng ở khu vực điều trị; giấy vệ sinh, xà phòng rửa tay trong toilet vv… Dĩ nhiên, bảo hiểm y tế (BHYT) chỉ thanh toán những dịch vụ dành cho người bệnh.
Trong khi đó ở các BV, nhất là các BV tuyến cuối, mỗi ngày có vài nghìn, thậm chí cả chục nghìn người đến khám và điều trị. Kèm theo mỗi người bệnh luôn có 1 người, thậm chí, 3-5 người nhà đi theo, nên luôn có gấp đôi, gấp ba số bệnh nhân, sử dụng các dịch vụ của BV. Vì thế, một ngày, mỗi BV phải tiêu thụ một lượng điện, nước rất lớn để phục vụ cho người nhà bệnh nhân. Nhưng chi phí phát sinh này không được BHYT thanh toán, nên các BV buộc phải chi trả.
Chỉ cần hình dung các BV lớn như Bạch Mai, Nhi Trung ương, Phụ sản Trung ương v.v…mỗi ngày có 1 vạn bệnh nhân cùng ít nhất 1 vạn người nhà đi cùng, thì đã tiêu tốn bao nhiêu mét khối nước và số điện, sẽ thấy số tiền không hề nhỏ mà các BV đang phải trả. Chưa kể, do số người đến BV rất đông, các BV phải thuê các công ty dọn rác, vệ sinh toilet, giữ gìn môi trường.
Trong khi đó, nhiều người không có ý thức giữ gìn vệ sinh chung khi đến BV, khiến các nhân viên phải rất vất vả dọn dẹp vệ sinh. Tôi từng chứng kiến một bà mẹ cho con đứng "tè" trên chậu rửa tay nhi ở BV Nhi Trung ương, người nhà bệnh nhân đi bậy trong nhà vệ sinh của BV Bạch Mai mà không xả nước, khi được nhắc nhở thì nổi khùng và chửi bới. Tình trạng người đi chăm bệnh nhân xả rác bừa bãi bất cứ chỗ nào rất phổ biến. Vì thế, các BV phải có nhân viên vệ sinh để dọn dẹp và đương nhiên, phải trả tiền lương cho họ. Khi đã tự chủ, BV phải bỏ tiền ra trả vì ngân sách không bao cấp nữa!
PGS.TS. Vũ Xuân Phú giãi bày: Có đủ thứ rất thực tế, nhưng lại bị cho là phản cảm nếu thu tiền sử dụng. Ai cũng hiểu là hàng hóa và dịch vụ có tự nhiên sinh ra đâu! Vấn đề ai là người trả tiền? Nhà nước hay nhân dân? Nếu tính trọn gói vào giá giường cho khỏi phản cảm thì cũng không được! Mà BV thì phải lo tự chủ! Nói chung là do cách quản trị, quản lý BV là mấu chốt! Nếu không muốn BV "mang tiếng" thì cần cơ chế tài chính minh bạch và công bằng, làm rõ vai trò nhà nước đến đâu, BHYT đến đâu, BV và nhân dân đến đâu?
Bà Nguyễn Thúy Hà (Lê Hồng Phong, Hà Nội) cho rằng: Việc thu phí là bình thường. Điều quan trọng là BV phải cung cấp tiện ích tương ứng với số tiền và có thông báo rõ ràng ngay từ đầu để người bệnh lựa chọn. Vì thế, bên cạnh cơ chế minh bạch như PGS. Phú đề xuất, trước mắt, khi quyết định việc thu tiền, các BV cần truyền thông, giải thích cho người dân hiểu đã sử dụng dịch vụ gì trong xã hội thì phải trả tiền dịch vụ đó. Đặc biệt, mức giá thu phải hợp lý và minh bạch; không nên thu trọn gói mà chỉ nên thu theo từng dịch vụ. Nhất là khi đã thu tiền của người dân thì chất lượng dịch vụ phải tương xứng.
