Chỉ trong vòng vài ngày, những điểm nghẽn tưởng như “bất khả thi” của dự án Vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục đã được tháo gỡ. Mười ngày sau chỉ đạo của lãnh đạo thành phố, một khối lượng công việc khổng lồ tồn tại suốt nhiều năm được xử lý gọn. Thành quả ấy không chỉ xuất phát từ quyết tâm chính trị, mà còn thể hiện tinh thần mới mà Hà Nội đang theo đuổi: nói là làm, làm nhanh, làm đúng, làm hiệu quả và làm đến cùng.
Nhìn vào tiến độ ấy, có thể thấy Hà Nội đang thật sự chuyển mình, không phải bằng những khẩu hiệu hay lời hứa, mà bằng những kết quả đo đếm được, đầy thuyết phục. Những gì diễn ra ở Giảng Võ, Ô Chợ Dừa hay cuộc họp chiều 9/12 tháo gỡ khó khăn cho Vành đai 1 cho thấy một phong cách điều hành mới: quyết liệt, sát thực tế, xử lý điểm nghẽn ngay khi phát sinh và không để các thủ tục kéo dài vô hạn.
Dự án Vành đai 1 từng được coi là một trong những bài toán nan giải nhất của Hà Nội. Suốt hơn một thập kỷ, công tác giải phóng mặt bằng liên tục vướng mắc về pháp lý, khiếu nại kéo dài, tâm lý e dè xử lý điểm nóng. Chỉ 15 ngày trước, riêng phường Giảng Võ còn tới 438 hộ chưa bàn giao mặt bằng, con số đủ để bất kỳ ai quan tâm đến quy hoạch đô thị lo ngại rằng dự án sẽ tiếp tục lùi vô thời hạn.
Thế nhưng sau chỉ đạo dứt khoát của thành phố, mọi thứ chuyển động với tốc độ hiếm thấy. Phường Ô Chợ Dừa hoàn thành 100% bàn giao mặt bằng mà không cần cưỡng chế; Giảng Võ, nơi khó nhất, chỉ còn một trường hợp phải cưỡng chế. Chênh lệch từ 438 hộ xuống còn một hộ không chỉ là các con số, mà là minh chứng rõ ràng cho một phương pháp mới: kiên trì đối thoại, giải thích đến nơi đến chốn, tôn trọng quyền lợi hợp pháp của người dân và đặt sự đồng thuận lên hàng đầu.
Điều đáng nói là sự “thần tốc” này không đến từ mệnh lệnh hành chính cứng nhắc, cũng không phải biện pháp cưỡng chế tràn lan, mà từ việc chính quyền cơ sở “đi từng ngõ, gõ từng nhà”, nắm chắc từng băn khoăn của người dân, tháo gỡ từng vướng mắc nhỏ nhất. Khi niềm tin được tạo dựng, người dân sẵn sàng hợp tác. Khi cán bộ dám chịu trách nhiệm và không né tránh, những việc khó nhất cũng trở nên khả thi.
Giải phóng mặt bằng được coi là “điểm nghẽn của mọi điểm nghẽn” trong phát triển hạ tầng Hà Nội. Vì vậy, kết quả của Vành đai 1 không chỉ là hoàn thành một hạng mục tiến độ; nó còn mang ý nghĩa mở đường cho những dự án trì trệ lâu năm khác. Một khi cách làm thay đổi, những “nút thắt lịch sử” có thể được tháo gỡ nhanh hơn nhiều so với tưởng tượng.
Một trong những yếu tố tạo ra chuyển biến mạnh mẽ này là phong cách chỉ đạo mới: trực tiếp, sâu sát và không ngại va chạm. Chiều 9/12, Bí thư Thành ủy Nguyễn Duy Ngọc trực tiếp chủ trì buổi làm việc với các sở, ngành, quận liên quan để tháo gỡ điểm nghẽn. Đây là dự án trọng điểm khác đang bị kéo dài nhiều năm vì vướng mắc mặt bằng và thủ tục. Việc người đứng đầu thành phố trực tiếp chỉ đạo, không né tránh, không giao khoán, gửi đi thông điệp rất rõ ràng: điểm nghẽn phải được xử lý ngay khi xuất hiện, ngay tại thời điểm cần thiết.
Từng cơ quan phải cam kết tiến độ; từng phần việc được yêu cầu làm rõ trách nhiệm và mốc thời gian. Cách làm này tạo nên một áp lực tích cực, buộc bộ máy vận hành hiệu quả, tránh tình trạng đùn đẩy vốn là một nguyên nhân lớn khiến nhiều dự án Hà Nội chậm tiến độ trước đây. Tinh thần ấy thể hiện sự nhất quán: không để sự trì trệ trở thành “thói quen”, không coi khó khăn là lý do để đứng yên.
Cùng với tinh thần quyết liệt là sự minh bạch trong cách triển khai. Hà Nội lần này công khai toàn bộ thông tin bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; giải thích minh bạch cho người dân vì sao mức giá như vậy, vì sao cần thu hồi đất, vì sao dự án lại là lợi ích chung. Thay vì nói chung chung “đây là quy định”, chính quyền kiên trì làm rõ căn cứ pháp lý, quyền lợi hợp pháp của từng hộ, để người dân hiểu rằng họ được đối xử công bằng.
Nhờ vậy, đồng thuận xã hội, yếu tố quyết định giải phóng mặt bằng, được xây dựng một cách bền vững. Hà Nội không chỉ xử lý được một điểm nghẽn, mà còn xây dựng lại niềm tin với người dân, điều quan trọng hàng đầu để triển khai các dự án lớn trong bối cảnh đô thị chật chội và mật độ dân cư cao.
Việc hoàn thành cơ bản giải phóng mặt bằng Vành đai 1 không chỉ mở ra triển vọng hoàn thiện trục giao thông huyết mạch, góp phần giảm ùn tắc nội đô và mở rộng không gian phát triển cho Thủ đô; nó còn cho thấy mỗi điểm nghẽn được giải quyết hôm nay là một bước tiến cho một Hà Nội hiện đại hơn, năng động hơn ngày mai.
Sự thay đổi này gắn liền với phong cách làm việc của người đứng đầu. Câu nói “Hà Nội đã nói là làm, làm nhanh, làm đúng, làm hiệu quả, làm đến cùng” không còn là khẩu hiệu mà đang được cụ thể hóa bằng những hành động thực tế. Ông Nguyễn Duy Ngọc xuất hiện tại hiện trường, trực tiếp họp, trực tiếp lắng nghe, yêu cầu từng đơn vị báo cáo rõ ràng và chịu trách nhiệm đến cùng. Phong cách điều hành ấy lan tỏa xuống các cấp, buộc cán bộ không thể đứng ngoài cuộc, không thể chỉ xử lý trên giấy tờ, không thể né tránh những phần việc khó.
Trong mọi dự án hạ tầng lớn, sự đồng thuận của người dân là yếu tố tạo nên thành công sau cùng. Người dân Hà Nội vốn có ý thức cộng đồng và luôn ủng hộ phát triển nếu được minh bạch và tôn trọng. Khi chính quyền thay đổi thái độ, thay đổi phương thức làm việc, người dân sẵn sàng đồng hành. Chính sự thay đổi lẫn nhau này, từ phía chính quyền và phía cộng đồng, tạo nên một năng lượng phát triển mới cho Thủ đô.
Từ câu chuyện giải phóng thần tốc Vành đai 1 đến việc tháo gỡ điểm nghẽn của Vành đai 2.5, có thể thấy Hà Nội đang bước vào một giai đoạn chuyển mình thực sự. Đó là sự chuyển mình mà người dân cảm nhận được: từ tiến độ công việc, từ tác phong của cán bộ đến cách thành phố xử lý các vấn đề tồn đọng nhiều năm. Một Hà Nội hành động, dám làm, dám chịu trách nhiệm đang hình thành rõ nét hơn bao giờ hết.
Những kết quả vừa qua chỉ là khởi đầu. Nếu giữ vững tinh thần “nói đi đôi với làm”, Hà Nội hoàn toàn có thể tháo gỡ hàng loạt dự án trì trệ, giải phóng nguồn lực lớn đang bị kìm hãm bởi thủ tục và vướng mắc kéo dài. Quan trọng hơn, thành phố sẽ củng cố được niềm tin của người dân, nền tảng lớn nhất cho sự phát triển lâu dài.
Hà Nội đã nói là làm. Và khi làm bằng quyết tâm, sự minh bạch và trách nhiệm, những điều tưởng như không thể đã trở thành có thể. Đó chính là sự đổi thay lớn nhất của Thủ đô hôm nay.