Ngày 7/9, tại lễ kỷ niệm 55 năm phát sóng chương trình truyền hình đầu tiên, Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) vinh dự được Tổng bí thư Tô Lâm trao Huân chương Lao động hạng Nhất, cùng với đó là 10 chữ vàng: “Mọi người, mọi lúc, mọi nơi, sắc sảo, hấp dẫn.”
Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho hành trình hơn nửa thế kỷ của nhiều thế hệ lãnh đạo, phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên VTV - những người đã không ngừng nỗ lực để giữ vai trò đài truyền hình quốc gia, đã góp phần định hình ký ức tập thể của hàng triệu gia đình Việt, qua những chương trình như Thời sự 19h, Táo quân, Đường lên đỉnh Olympia, hay những bản tin từ tiền tuyến trong chiến tranh.
Nhưng sự vinh danh này không đồng nghĩa với việc VTV đã đến đích. Trái lại, nó như một cột mốc nhắc nhở: trong bối cảnh truyền thông toàn cầu đang thay đổi từng ngày, VTV phải tiếp tục bước đi, đổi mới để giữ vai trò tiên phong. Huân chương là niềm tự hào, song cũng là trách nhiệm lớn hơn.

10 chữ vàng Tổng Bí thư trao tặng là một thông điệp nhiều tầng ý nghĩa.
“Mọi người” nhấn mạnh VTV phải bao quát được tiếng nói của toàn dân, không bỏ sót bất cứ đối tượng nào, từ miền núi, hải đảo đến thành phố, từ trong nước đến kiều bào ở xa Tổ quốc.
“Mọi lúc, mọi nơi” đặt ra yêu cầu về sự hiện diện liên tục. Trong thời đại số, khán giả không chờ đến khung giờ cố định để xem truyền hình, mà muốn tiếp cận thông tin tức thì trên mọi nền tảng. VTV không thể chỉ là đài phát sóng, mà phải trở thành một hệ sinh thái truyền thông đa kênh, đáp ứng công chúng mọi lúc, mọi nơi.
“Sắc sảo, hấp dẫn” là thử thách khó khăn nhất. Sắc sảo nghĩa là thông tin chính xác, có chiều sâu, phản biện xã hội thuyết phục. Hấp dẫn là cách thể hiện phải sinh động, sáng tạo, dễ tiếp cận, để khán giả không chỉ “xem cho biết” mà còn muốn tìm đến. Giữa biển nội dung giải trí, tin giả, tin giật gân, sự sắc sảo và hấp dẫn của thông tin chính thống chính là chìa khóa giữ khán giả tìm đến VTV.
Thách thức lớn nhất của VTV hiện nay không chỉ đến từ cạnh tranh công nghệ hay sự trỗi dậy của mạng xã hội, mà chính là niềm tin công chúng. Một bản tin chậm có thể bị bỏ qua, nhưng một bản tin sai sẽ làm mất uy tín. Trong kỷ nguyên bão hòa thông tin, khán giả có thể giải trí ở bất kỳ đâu, nhưng khi cần thông tin chính xác, họ sẽ tìm đến nơi đáng tin cậy. VTV vì vậy phải giữ vững chuẩn mực nghề nghiệp: trung thực, khách quan, có trách nhiệm với xã hội. Chỉ khi niềm tin được củng cố, đài truyền hình quốc gia mới thực sự làm tròn sứ mệnh của mình.
Sự ra mắt của kênh đối ngoại “Vietnam Today” trong lễ kỷ niệm cũng là bước đi quan trọng. Đây sẽ là “cửa sổ Việt Nam ra thế giới”, nơi hình ảnh đất nước được giới thiệu một cách hiện đại, đa chiều nhưng vẫn đậm đà bản sắc. Niềm tin trong nước phải được mở rộng thành niềm tin quốc tế, để bạn bè thế giới hiểu đúng và đủ về Việt Nam.
Để biến 10 chữ vàng thành hiện thực, VTV cần chú trọng 3 yếu tố then chốt là con người, công nghệ và bản sắc.
Trong đó, đội ngũ phóng viên, biên tập viên phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, giỏi nghề, thành thạo công nghệ, đồng thời giữ vững đạo đức báo chí. VTV không chỉ cần những người đưa tin, mà còn cần những nhà báo biết khơi gợi tư duy, truyền cảm hứng.
Thứ hai, về công nghệ: Chuyển đổi số không còn là khẩu hiệu, mà là yêu cầu bắt buộc. Từ sản xuất đến phân phối, VTV phải ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, nền tảng số để tiếp cận khán giả một cách hiệu quả.
Còn về bản sắc: Trong nỗ lực toàn cầu hóa, VTV càng phải giữ vững bản sắc Việt. Mỗi chương trình, mỗi bản tin không chỉ cung cấp thông tin, mà còn truyền tải tinh thần, văn hóa, giá trị Việt Nam. Bản sắc ấy là điểm khác biệt giúp VTV nổi bật giữa vô vàn kênh truyền thông quốc tế.
Nếu làm được, VTV không chỉ giữ vị trí đài truyền hình quốc gia, mà có thể trở thành cơ quan truyền thông hàng đầu khu vực, đúng như mong mỏi của lãnh đạo Đảng và Nhà nước.
Từ phòng phát sóng nhỏ bé năm 1970 đến Huân chương Lao động hạng Nhất và 10 chữ vàng hôm nay, VTV đã đi một chặng đường dài. Nhưng vinh dự lớn lao này không phải là điểm dừng, mà là sự khởi đầu cho hành trình mới.
Trong kỷ nguyên số, khi mọi người đều có thể là “nhà báo công dân”, sứ mệnh của VTV không phải chạy đua tin nhanh hay tạo cú sốc giải trí, mà là giữ gìn và lan tỏa niềm tin xã hội.
“Mọi người, mọi lúc, mọi nơi, sắc sảo, hấp dẫn”, nếu biến được 10 chữ ấy thành hành động, VTV sẽ tiếp tục là trụ cột truyền thông quốc gia, đồng thời trở thành cầu nối đưa Việt Nam ra thế giới, bằng niềm tin, sự hấp dẫn và bản sắc riêng của một Đài truyền hình quốc gia.
