Mỹ trả đũa Trung Quốc hạn chế xuất khẩu đất hiếm
Tờ New York Times hôm 28/5, trích dẫn nguồn tin nội bộ giấu tên cho hay, Bộ Thương mại Mỹ đã đình chỉ một số giấy phép cho phép các công ty Mỹ bán sản phẩm và công nghệ cho Tập đoàn Máy bay Thương mại Trung Quốc (COMAC) để làm suy yếu khả năng phát triển máy bay chở khách C919 của Trung Quốc.
New York Times chỉ ra rằng động thái của chính quyền Trump là để đáp trả các hạn chế của Trung Quốc đối với việc xuất khẩu các khoáng sản quan trọng cho Mỹ.
Để đối phó với chính sách thuế quan đối ứng của ông Trump, Trung Quốc đầu tháng 4 đã tuyên bố rằng sẽ áp dụng biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với bảy loại sản phẩm liên quan đến đất hiếm trung bình và nặng, bao gồm Samarium, Gadolinium, Terbium, Dysprosium, Lutetium, Scandium và Yttrium. Những khoáng sản này rất quan trọng đối với các nhà sản xuất ô tô, nhà sản xuất hàng không vũ trụ, công ty bán dẫn và nhà sản xuất thiết bị quân sự toàn cầu.
Một người quen thuộc với vấn đề này nói với New York Times rằng Trung Quốc trong mấy ngày gần đây đã nối lại việc xuất khẩu các lô hàng nam châm đất hiếm, nhưng số lượng rất hạn chế. Các công ty Mỹ vẫn lo lắng về việc liệu họ có thể tiếp tục mua các nguồn tài nguyên quan trọng này từ Trung Quốc hay không.
Bộ Thương mại Mỹ và nhà sản xuất động cơ máy bay General Electric vẫn chưa phản hồi thông tin này.
New York Times cho biết nỗ lực gây ảnh hưởng của chính quyền Trump đối với các lĩnh vực kinh tế quan trọng để giành thế thượng phong trong cuộc xung đột thương mại đang đẩy hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vào một cuộc chiến về chuỗi cung ứng.
Trung Quốc muốn phá thế độc quyền kép của Boeing và Airbus
Hiện tại, thị trường máy bay chở khách thương mại toàn cầu do nhà sản xuất máy bay Boeing của Mỹ và nhà sản xuất máy bay Airbus của châu Âu thống trị. Hai công ty này đã sản xuất tất cả các máy bay chở khách thân rộng và cung cấp hơn 90% máy bay thân hẹp trên thế giới trong 5 năm qua.
Được thành lập vào năm 2008, Công ty Trung Quốc COMAC được cho là đang bắt kịp nhanh chóng. Máy bay chở khách C919 của hãng là loại máy bay lớn được sản xuất trong nước tại Trung Quốc. Chiếc đầu tiên được chính thức giao hàng vào ngày 9/12/2022 và chuyến bay thương mại đầu tiên được thực hiện ngày 28/5/2023. Sau đó, C919 bắt đầu hoạt động thương mại bình thường, bao phủ tuyến bay giữa các thành phố của Trung Quốc như Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu và Hàng Châu.
New York Times cho rằng C919 đang thách thức máy bay dòng Boeing 737 và Airbus A320, nhưng nhiều bộ phận của C919 phải nhập từ nước ngoài, trong đó bao gồm cả động cơ LEAP-1C do liên doanh giữa General Electric Aerospace và Tập đoàn Safran của Pháp sản xuất, và những hạn chế mới nhất của chính quyền Trump có thể ảnh hưởng đến nó.
"Số phận của COMAC có thể phụ thuộc vào kế hoạch thuế quan của ông Trump trong tương lai", tờ Business Insider của Mỹ phân tích, chỉ ra rằng mặc dù C919 phụ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài, nhưng các hãng hàng không trên thế giới có thể tìm cách mua máy bay Trung Quốc vì hai nhà sản xuất máy bay lớn Boeing và Airbus hiện đang phải đối mặt với tình trạng tồn đọng đơn hàng lớn.
Ông Michael O'Leary, CEO của hãng hàng không khổng lồ châu Âu Ryanair, đã bày tỏ thái độ cởi mở đối với việc đặt mua C919. Ông nói hồi cuối tháng 3 rằng “nếu máy bay Trung Quốc đủ rẻ, rẻ hơn từ 10% đến 20%, chúng tôi sẽ đặt mua". "Tôi không quan tâm ai sản xuất, cho dù đó là Boeing, Airbus hay COMAC. Miễn là giá cả phù hợp, chúng tôi sẽ mua", O'Leary cho biết.
Các nhà phân tích tại ngân hàng Barclays ở Anh cũng dự đoán rằng chính sách thuế quan của Trump, sự chậm trễ giao hàng của Boeing và các yếu tố khác "có khả năng là chất xúc tác thúc đẩy máy bay C919 của Trung Quốc đi ra thị trường quốc tế".
Theo các nguồn tin, các hãng hàng không ở một số quốc gia như Kazakhstan, Việt Nam và Indonesia đang cân nhắc mua C919. Tính đến cuối năm ngoái, COMAC đã giao 16 chiếc C919 cho khách hàng và nhận được đơn đặt hàng “hàng nghìn chiếc”. COMAC đang đẩy mạnh nỗ lực mở rộng năng lực sản xuất và có kế hoạch tăng năng lực sản xuất hàng năm của C919 lên 200 chiếc vào năm 2029. Đồng thời, nhà sản xuất máy bay Trung Quốc này cũng đang mở rộng dòng sản phẩm và đẩy mạnh phát triển các loại C929, C939...
Guillaume Faury, Tổng giám đốc điều hành của Airbus, cho biết sự trỗi dậy của COMAC có thể đưa ngành công nghiệp này "từ thế độc quyền kép sang độc quyền tay ba".
Trung Quốc: Đòn cấm vận động cơ của Mỹ sẽ không hiệu quả
Liên quan đến việc chính phủ Mỹ nhiều lần yêu cầu các công ty trong nước và các quốc gia khác không bán sản phẩm cho Trung Quốc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiến đã nhiều lần tuyên bố rằng hành động của Mỹ hoàn toàn nhằm mục đích duy trì lợi ích bá quyền của riêng mình, vi phạm nghiêm trọng các nguyên tắc của nền kinh tế thị trường.
"Chúng tôi kiên quyết phản đối cách làm này và cũng hy vọng chính phủ và công ty các nước liên quan có thể hợp tác với Trung Quốc để cùng nhau duy trì thể chế thương mại đa phương và duy trì sự ổn định của chuỗi cung ứng toàn cầu".
Trong tương lai, áp lực của Mỹ về cơ bản không thể đạt được mục tiêu, vì Trung Quốc đã “chuyển làn và vượt lên”, và đã có những tiến bộ đột phá về động cơ hàng không được phát triển trong nước cho máy bay chở khách C919. Động cơ Trường Giang-1000A (CJ-1000A), được tự chủ phát triển từ lâu, hiện được cho là đã khá gần với việc lắp đặt. CJ-1000A đã hoàn thành kiểm định kỹ thuật và thử nghiệm chất lượng, bước vào giai đoạn đánh giá khả năng bay. Theo kế hoạch ban đầu, dự kiến đưa vào phục vụ thương mại vào năm 2025. Cho dù có bị trì hoãn thì cũng không lâu lắm.
Về cơ bản, thực tế Mỹ đã cắt nguồn cung động cơ, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất máy bay chở khách C919. Tuy nhiên, việc mua động cơ phải được thực hiện trước, đã có một lượng dự trữ nhất định. Việc Mỹ ngừng cung cấp cũng là một quá trình. Việc sử dụng các động cơ đã giao có thể tạo thành một khoảng thời gian đệm đáng kể, do đó sẽ không có tình trạng COMAC ngừng sản xuất, đủ thời gian để thay thế bằng động cơ trong nước.
Truyền thông Trung Quốc cho rằng, những hành động trả đũa mang tính khiêu khích của Mỹ sẽ chỉ khiến nước này sử dụng “vũ khí đất hiếm” càng mạnh tay hơn.
Đột phá công nghệ giúp tàu ngầm Trung Quốc gần như "tàng hình" dưới nước
Chính quyền Trump nói "vũ khí thuế quan" giúp ngăn chiến tranh và áp chế Trung Quốc
