Ukraine đã phát triển và thử nghiệm thành công Sky Sentinel – một tháp súng điều khiển hoàn toàn bằng trí tuệ nhân tạo (AI), có khả năng tiêu diệt máy bay không người lái (UAV) và tên lửa của Nga mà không cần sự can thiệp của con người.
Theo nhóm phát triển được kênh United24 trích dẫn, hệ thống này có thể hoạt động hoàn toàn tự động.
“Không cần binh sĩ điều khiển thủ công tháp súng”, nhóm phát triển cho biết. “Chỉ cần triển khai Sky Sentinel tại vị trí chiến đấu, kết nối dữ liệu radar – phần còn lại nó sẽ lo: phát hiện, theo dõi, tính toán quỹ đạo và khai hỏa. Tất cả đều tự động”.
Sky Sentinel được trang bị súng máy hạng nặng M2 Browning cỡ nòng .50 cùng hệ thống cảm biến tiên tiến, cho phép tấn công các mục tiêu bay thấp, tốc độ trung bình, lên đến 800 km/h – đủ để đánh chặn UAV cảm tử Shahed vốn bay với tốc độ chưa đến 200 km/h hoặc các mục tiêu nhỏ khác.
Dù tầm bắn cụ thể của Sky Sentinel vẫn được giữ bí mật, súng M2 vốn có tầm hiệu quả khoảng 1,5 km đối với mục tiêu trên không.
Mỗi hệ thống Sky Sentinel có giá khoảng 150.000 USD. Các nhà phát triển ước tính việc bảo vệ một thành phố sẽ cần từ 10 đến 30 tháp – vẫn rẻ hơn đáng kể so với giá của một quả tên lửa đánh chặn từ các hệ thống phòng không truyền thống.
Trong bối cảnh mỗi chiếc UAV cảm tử Shahed-136 của Iran mà Nga sử dụng có giá khoảng 100.000 USD và chỉ dùng một lần, thì Sky Sentinel mang lại giải pháp quy mô, hiệu quả và tiết kiệm để đối phó mối đe dọa UAV ngày càng phổ biến.
Mặc dù các nhà chỉ huy quân sự không so sánh vũ khí theo kiểu so sánh giá cả, nhưng yếu tố chi phí ở đây phản ánh khả năng mở rộng quy mô: ví dụ, một loạt UAV giá rẻ có thể làm quá tải hệ thống phòng thủ đắt tiền, trong khi Sky Sentinel, dù rẻ hơn, có thể tái sử dụng nhiều lần, hoạt động suốt đêm mà không cần nghỉ.
Nói cách khác, Sky Sentinel không đơn thuần là một phép tính kế toán. Nó là sự đầu tư hợp lý để chống lại mối đe dọa lặp lại với chi phí thấp – một loại "vũ khí cứng" (hard-kill) tự động, hiệu quả và khả thi.
Trong khi đó, phía Nga tiếp tục nâng cấp UAV Shahed-136, trang bị thêm modem 4G và camera, nhưng các tuyên bố gần đây rằng UAV này được điều khiển bằng AI và có thể vận hành qua Telegram bot đã vấp phải hoài nghi từ phía Ukraine.
Tờ The Economist gần đây dẫn nguồn ẩn danh cho rằng các mẫu Shahed mới không còn phụ thuộc vào GPS mà được điều hướng bằng AI thông qua mạng di động Ukraine. Bài viết thậm chí còn cho rằng một kỹ sư Nga để lại một tờ ghi chú trong UAV, nói rằng nó được điều khiển qua Telegram và truyền hình ảnh trực tiếp.
Tuy nhiên, các quan chức và chuyên gia quân sự Ukraine đã bác bỏ mạnh mẽ thông tin này. Trung tâm Phản tuyên truyền Ukraine và Tiểu đoàn tấn công Aidar số 24 đã chế nhạo giả thuyết đó, gọi đây là điều "viễn tưởng".
Tờ Defense Express cho biết việc tích hợp AI, 4G, Telegram và truyền video trực tiếp vào một hệ thống duy nhất vượt quá khả năng kỹ thuật hiện tại của nền tảng Shahed.
Chuyên gia điện tử quân sự Serhii Beskrestnov, biệt danh “Flash”, xác nhận rằng Shahed vẫn dựa vào định vị vệ tinh và dễ bị tác động bởi chiến tranh điện tử.
Ông cũng lưu ý rằng một số UAV có gắn SIM để gửi dữ liệu từ xa qua Telegram bot, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc có thể điều khiển UAV theo thời gian thực.
Thêm vào đó, Ukraine đã chặn UAV Shahed sử dụng mạng di động địa phương, vô hiệu hóa khả năng tương tác thông qua các hệ thống như vậy.
Toàn bộ châu Âu trong tầm bắn: Tên lửa Oreshnik mới sẽ được triển khai tại Belarus vào năm 2025
Patriot "không còn miễn phí": Mỹ gợi ý Ukraine chi tiền mua hoặc đổi bằng tài nguyên
