|
|
| Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: AFP. |
Trong cuộc phỏng vấn độc quyền với tờ Libération và một số cơ quan truyền thông châu Âu khác, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã kêu gọi một lệnh ngừng bắn ngay lập tức, đồng thời nhấn mạnh cần có vai trò trung gian quốc tế đáng tin cậy trước thềm các cuộc hòa đàm tiềm năng tại Istanbul.
Ông Zelensky tuyên bố ông sẵn sàng gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin trực tiếp để thảo luận các phương án chấm dứt chiến tranh – nếu ông Putin chịu xuất hiện.
“Chúng ta phải hiểu rõ mục tiêu của cuộc gặp giữa tôi và ông Putin. Giữa chúng tôi không thể nhất trí tất cả mọi thứ – điều đó là bất khả thi. Nhưng chúng ta phải bằng cách nào đó tìm ra một khuôn khổ để chấm dứt chiến tranh”, ông Zelensky phát biểu trong cuộc phỏng vấn đăng tải hôm 13/5 theo giờ địa phương.
Bình luận của ông được đưa ra trong bối cảnh Istanbul đang chuẩn bị tổ chức cuộc đối thoại trực tiếp giữa Ukraine và Nga vào thứ Năm, ngày 15/5. Điện Kremlin đã bày tỏ sự cởi mở đối với đàm phán tại Thổ Nhĩ Kỳ, song chưa xác nhận Tổng thống Putin có tham dự hay không.
“Nếu ông ấy không đến, điều đó có nghĩa là ông ta không thực sự theo đuổi một chiến thắng chính trị”, ông Zelensky bình luận.
Ông nhấn mạnh rằng cuộc gặp – nếu xảy ra – phải mang lại kết quả cụ thể, chứ không chỉ mang tính hình thức: “Nếu tôi gặp ông ấy, chúng tôi phải rời khỏi đó với một chiến thắng chính trị – một lệnh ngừng bắn, một cuộc trao đổi tù binh toàn bộ, hoặc điều gì đó tương tự”.
Tuy nhiên, vấn đề niềm tin vẫn là rào cản lớn. “Người Nga sẽ không tin chúng tôi, và chúng tôi cũng không thể tin họ”, ông Zelensky nói, cho rằng chỉ có bên thứ ba mới có thể bảo đảm thực thi bất kỳ thỏa thuận nào.
Ông kêu gọi một cơ chế trung gian “cân bằng, đáng tin cậy và được cả hai bên tôn trọng”, đồng thời chỉ ra vai trò của Mỹ như một nhà bảo trợ tiềm năng cho cơ chế giám sát hòa bình.
Ông Zelensky cũng cho rằng sự có mặt của Tổng thống Mỹ Donald Trump tại các cuộc đàm phán có thể gây sức ép buộc ông Putin phải tham gia: “Nếu ông Putin không đến, điều đó sẽ giống như một thất bại hoàn toàn với ông ta”.
Tình hình trên chiến trường
Trên chiến trường, ông Zelensky cho biết Ukraine vẫn đang giữ vững phòng tuyến. Vũ khí và thiết bị bay không người lái đang được cung cấp nhiều hơn, mặc dù các quy trình quan liêu vẫn gây chậm trễ.
Ông tiếp tục kêu gọi một vòng trừng phạt mới và mạnh hơn đối với Nga, từ cả Mỹ và Liên minh châu Âu.
Mặc dù từ chối dự đoán thời gian kết thúc chiến tranh, ông đưa ra một cảnh báo rõ ràng: “Không ai biết cuộc chiến này sẽ kéo dài bao lâu. Nhưng chắc chắn không phải 10 năm – Ukraine sẽ không thể trụ được. Nó gây tổn hại cho tất cả mọi người – không chỉ cho bạn bè chúng tôi mà cả kẻ thù của chúng tôi nữa”.
Ông Zelensky ca ngợi mối quan hệ chặt chẽ với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, đánh giá cao “tư duy sáng tạo” và “khả năng chấp nhận rủi ro” của ông Macron. Ông cũng nhấn mạnh mối quan hệ thống nhất và phối hợp hiệu quả giữa Pháp, Đức và Vương quốc Anh trong các chiến lược với Kiev.
Về phía Mỹ, Tổng thống Trump xác nhận hôm thứ Ba rằng Ngoại trưởng Marco Rubio sẽ có mặt tại Istanbul cho các cuộc đàm phán then chốt giữa Ukraine và Nga, dự kiến bắt đầu vào thứ Năm.
Theo Reuters, các đặc phái viên Mỹ là Steve Witkoff (phụ trách Nga) và Keith Kellogg (phụ trách Ukraine) cũng sẽ tham dự, trong khuôn khổ sáng kiến do Moscow đề xuất nhằm phản hồi tối hậu thư ngừng bắn từ phương Tây.
Ông Rubio vốn đã có lịch trình họp với các ngoại trưởng NATO tại Antalya từ ngày 14–16/5, trùng với thời gian diễn ra cuộc đàm phán tại Istanbul.
Tổng thống Trump cũng để ngỏ khả năng đích thân tham dự, nếu ông Putin cũng đến. Ông Keith Kellogg cũng nói tương tự trong cuộc phỏng vấn với Fox Business.
Phía Moscow xác nhận đang chuẩn bị cho đàm phán, nhưng vẫn không nói rõ liệu ông Putin có mặt hay không.
Trong bài phát biểu hôm Chủ nhật tuần trước, ông Putin khẳng định Nga “luôn sẵn sàng cho một lệnh ngừng bắn”, nhưng lại tránh né phản hồi trực tiếp về đề xuất ngừng bắn mới nhất của phương Tây.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz hôm thứ Ba cho biết phương Tây có thể trì hoãn các biện pháp trừng phạt mới nếu Nga cho thấy “tiến triển thực sự” trong các cuộc đàm phán tuần này.