Tranh chấp lãnh hải, nhất là tại biển Đông, đang là chủ đề “nóng”, bao trùm hội nghị thượng đỉnh của lãnh đạo các quốc gia phát triển G7 diễn ra tại Nhật.
Trong cuộc họp báo chung, ông Abe nói rằng các tuyên bố chủ quyền ở biển Đông “phải theo đúng luật pháp quốc tế”, và rằng không thể khẳng định chủ quyền bằng việc “đe dọa” các nước khác, hay “đơn phương thay đổi nguyên trạng” ở vùng biển tranh chấp.
Còn Tổng thống Obama cho biết rằng Mỹ và Nhật “mong muốn đạt được giải pháp hòa bình đối với các tranh chấp” và việc xử lý “hoàn toàn nằm trong tầm tay của Trung Quốc”.
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đã dẫn dắt cuộc thảo luận về tình hình hiện nay ở Biển Đông và biển Hoa Đông. "Các lãnh đạo G7 khác nói rằng G7 cần phải phát đi một tín hiệu rõ ràng", Phó Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Hiroshige Seko, hôm nay nói với các phóng viên sau một phiên họp về chính sách đối ngoại, theo Reuters.
Ông Abe cho biết Nhật Bản hoan nghênh sự trỗi dậy hòa bình của Trung Quốc, trong khi lặp lại sự phản đối của Tokyo với các hành vi cố gắng thay đổi hiện trạng bằng vũ lực và kêu gọi tôn trọng các nguyên tắc của pháp luật, những nguyên tắc này dự kiến được đề cập trong một tuyên bố sau hội nghị.
Trong khi đó, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk hôm nay nói rằng nhóm G7 cần phải có “quan điểm cứng rắn và rõ ràng” về các tuyên bố chủ quyền gây tranh cãi của Trung Quốc. Trước đó, Thủ tướng Anh David Cameron khuyến cáo Bắc Kinh nên tuân thủ phán quyết của tòa trọng tài Liên Hiệp Quốc về vụ kiện của Philippines.
Trước những lời chỉ trích của cộng đồng quốc tế, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị cảnh báo rằng những tuyên bố của G7 có thể khiến tình hình biển Đông trở nên xấu đi. Vương nói rằng các thành viên của nhóm các quốc gia phát triển cần phải duy trì quan điểm “công bằng và bất thiên vị, thay vì nước đôi hay có tư tưởng liên minh” trong vấn đề tranh chấp.
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc ngày 26/5 đã tới Nhật để tham dự cuộc họp G7 mở rộng theo lời mời của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe. Trả lời báo chí trước khi lên đường tới xứ sở mặt trời mọc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tuyên bố rằng Việt Nam “không tìm cách tăng cường hoạt động quân sự ở Biển Đông”, nhưng “cần phải bảo vệ chủ quyền, trước tiên là bằng các giải pháp hòa bình, ngoại giao và thậm chí là pháp lý”. Theo Nikkei, The Guardian
