Iran đang chuẩn bị chuyển giao các bệ phóng dành cho tên lửa đạn đạo tầm ngắn mà Mỹ cáo buộc Tehran đã gửi cho Nga năm ngoái để sử dụng trong chiến sự tại Ukraine, theo tiết lộ từ hai quan chức an ninh phương Tây và một quan chức khu vực, được Reuters dẫn lại.
Nếu việc chuyển giao các bệ phóng Fath-360 diễn ra, đây sẽ là động thái tiếp sức cho chiến dịch quân sự của Nga nhằm vào nước láng giềng, đồng thời khẳng định mối quan hệ an ninh ngày càng sâu sắc giữa Moscow và Tehran.
Với tầm bắn khoảng 120 km (75 dặm), Fath-360 sẽ cung cấp cho quân đội Nga một sức mạnh mới để tấn công vào các lực lượng tiền tuyến của Ukraine, các mục tiêu quân sự gần đó và thậm chí cả các khu vực dân cư sát biên giới Nga, theo nhận định của các chuyên gia.
Hồi tháng 9 năm ngoái, Mỹ cho biết Iran đã chuyển giao các tên lửa này cho Nga trên 9 tàu mang cờ Nga (sau đó bị Washington trừng phạt), nhưng ba nguồn tin của Reuters khi đó khẳng định các bệ phóng chưa được bàn giao.
Các quan chức an ninh phương Tây và quan chức khu vực - yêu cầu giấu tên - hiện cho biết việc chuyển giao các bệ phóng Fath-360 sắp diễn ra. Tuy nhiên, họ từ chối tiết lộ thêm chi tiết, cũng như lý do tại sao các bệ phóng không đi kèm với tên lửa ngay từ đầu.
Bộ Quốc phòng Nga và phái bộ Iran tại Liên Hợp Quốc hiện chưa đưa ra bình luận. CIA từ chối đưa ra bình luận.
Nga và Iran trước đây từng phủ nhận cáo buộc Tehran cung cấp vũ khí, trong đó có tên lửa, nhằm hỗ trợ cuộc xung đột ở Ukraine. Tuy nhiên, theo các quan chức Mỹ, Ukraine và châu Âu, Iran đã cung cấp cho Nga hàng nghìn máy bay không người lái và đạn pháo.
Trong một phát biểu gần đây, Tướng Christopher Cavoli – chỉ huy Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ – ám chỉ tới Fath-360 khi nói rằng Iran đã viện trợ hơn 400 tên lửa đạn đạo tầm ngắn cho Nga.
Hiện vẫn chưa có báo cáo công khai nào cho thấy Iran từng chuyển giao các loại tên lửa đạn đạo tầm ngắn khác cho Nga hoặc việc quân đội Nga sử dụng Fath-360 trên chiến trường.
Nguy cơ cản trở hòa đàm
Theo Reuters, việc Nga triển khai Fath-360 – nếu có – có thể cản trở nỗ lực của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong việc thúc đẩy ngừng bắn và khởi động đàm phán hòa bình giữa Ukraine và Nga, đồng thời làm phức tạp các cuộc đàm phán song song với Iran về chương trình hạt nhân.
Vị quan chức khu vực nói với Reuters rằng, các cuộc đàm phán hạt nhân gián tiếp giữa Mỹ và Iran do Oman làm trung gian là một trong "nhiều lý do" khiến việc chuyển giao bệ phóng bị trì hoãn.
Mặc dù gặp nhiều khó khăn, Iran hôm 9/5 cho biết nước này đã đồng ý tổ chức vòng đàm phán thứ tư tại Oman vào Chủ nhật tới.
Ông Jack Watling, chuyên gia cấp cao tại Viện Nghiên cứu Dịch vụ Hoàng gia (RUSI), nhận định các quan chức Iran coi việc cung cấp vũ khí cho Nga là vấn đề tách biệt hoàn toàn khỏi đàm phán hạt nhân với Mỹ.
"Việc Iran đàm phán với Mỹ về hạt nhân không liên quan đến những gì họ có thể làm cùng với Nga", ông nói.
Một yếu tố phức tạp khác có thể là vấn đề kỹ thuật: Iran từng phải cải tạo các xe tải thương mại sản xuất tại châu Âu để gắn bệ phóng Fath-360 của mình, và nhiều khả năng cũng phải làm điều tương tự cho Nga.
Việc được trang bị bệ phóng Fath-360 sẽ giúp Nga tăng áp lực lên Ukraine, các chuyên gia nhận định.
"Việc Nga tung đòn tấn công nhanh và chính xác vào các mục tiêu giá trị cao sẽ trở nên dễ dàng hơn nhiều", chuyên gia Fabian Hinz từ Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) cho biết. "Fath-360 không cần nhiều công tác chuẩn bị trước khi khai hỏa, và thời gian bay rất ngắn".
Việc triển khai Fath-360 cũng có thể cho phép Nga giữ lại các tên lửa hiện đại hơn – như Iskander – để tấn công các mục tiêu xa hơn như cơ sở hạ tầng trọng yếu, bao gồm hệ thống điện, từ đó làm hao mòn hệ thống phòng thủ tên lửa vốn đã căng thẳng của Ukraine.
"Fath-360 được thiết kế để dễ sử dụng, không cần nhiều huấn luyện", ông Ralph Savelsberg, giảng viên tại Học viện Quốc phòng Hà Lan, cho biết. "Chúng không quá chính xác và cũng không mang đầu đạn lớn, nhưng điều đó vẫn đủ khiến Ukraine thêm đau đầu".
Căng thẳng bùng nổ: Tên lửa Houthi đáp trúng sân bay Tel Aviv, Mỹ-Iran lại đối đầu
Ông Trump trừng phạt diện rộng với Iran: "Ai mua dầu Iran sẽ phải trả giá"
Số người chết trong vụ nổ tại cảng lớn nhất Iran lên tới 25, hơn 700 người bị thương
Theo Reuters
