|
|
| Giám đốc trung tâm Gamaleya nói rằng điều trị ung thư cá nhân hóa sẽ bắt đầu trong vài tháng tới. Ảnh: Sputnik. |
Điều trị ung thư theo hướng cá nhân hóa dự kiến sẽ bắt đầu "trong vài tháng tới", theo Giám đốc Trung tâm Gamaleya.
Những bệnh nhân đầu tiên tại Nga có thể sẽ bắt đầu được điều trị bằng một loại vaccine ung thư mới được phát triển trong vòng vài tháng tới – theo thông báo của ông Alexander Gintsburg, Giám đốc Viện Nghiên cứu Dịch tễ học và Vi sinh Gamaleya.
Loại thuốc đột phá này là một vaccine mRNA cá nhân hóa, có sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo (AI), được thiết kế để tấn công các khối u ác tính dựa trên dữ liệu di truyền riêng của từng bệnh nhân.
Trong cuộc trả lời phỏng vấn với hãng tin RIA Novosti hôm 2/8, ông Gintsburg xác nhận rằng giai đoạn thử nghiệm lâm sàng của vaccine sẽ bắt đầu “trong những tháng tới”, phối hợp với hai trung tâm ung thư hàng đầu của Nga – Viện Nghiên cứu Hertsen và Trung tâm Ung thư Blokhin tại Moscow. Trung tâm Gamaleya sẽ chịu trách nhiệm sản xuất vaccine, trong khi các đối tác y tế sẽ tiến hành điều trị thử nghiệm cho bệnh nhân.
“Chúng tôi đang chuẩn bị bắt đầu điều trị thử nghiệm bằng vaccine ung thư dựa trên kháng nguyên tân sinh (neoantigens) trong nhóm bệnh nhân u hắc tố ác tính (melanoma), theo kế hoạch đã được Bộ Y tế phê duyệt”, ông Gintsburg cho biết. Ông nhấn mạnh rằng vaccine này “hoàn toàn cá nhân hóa”, được tạo riêng biệt dựa trên dữ liệu về khối u của từng người bệnh và không thể dùng chung cho bất kỳ ai khác.
Việc phát triển vaccine bắt đầu từ giữa năm 2022, ứng dụng công nghệ RNA thông tin (mRNA). Cơ chế hoạt động của vaccine là huấn luyện hệ miễn dịch nhận diện các protein đặc trưng của khối u (antigen), từ đó tiêu diệt các tế bào ung thư trong cơ thể thông qua các tế bào lympho độc (cytotoxic lymphocytes).
Do tính chất đặc thù, vaccine ung thư cá nhân hóa này phải tuân theo một quy trình phê duyệt riêng biệt, vừa được chính phủ Nga ban hành đầu năm nay. “Quy trình này khác biệt hoàn toàn so với việc đăng ký thuốc thông thường”, ông Gintsburg giải thích, đồng thời cho biết đội ngũ đang phối hợp chặt chẽ với cơ quan y tế để thúc đẩy quá trình thử nghiệm theo khung pháp lý mới.
Loại vaccine ban đầu được thiết kế dành cho bệnh nhân u hắc tố ác tính đã cho thấy kết quả đầy hứa hẹn trong các thử nghiệm trên động vật và thử nghiệm hạn chế trên người. Ông Gintsburg từng cho biết toàn bộ quá trình sản xuất – từ phân tích khối u đến tạo ra vaccine cá nhân – có thể hoàn tất trong vòng một tuần, nhờ vào sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo.
Trung tâm Gamaleya – đơn vị từng phát triển vaccine ngừa Covid-19 đầu tiên được đăng ký trên thế giới là Sputnik V – hiện cũng đang xây dựng các mô hình điều trị cho nhiều loại ung thư khác như ung thư tuyến tụy, thận và ung thư phổi không tế bào nhỏ – loại ung thư phổ biến nhất với tỷ lệ tử vong cao và khó điều trị.
Theo ước tính của Bộ Y tế Nga, hiện có khoảng 4 triệu bệnh nhân ung thư tại nước này, với khoảng 625.000 ca được chẩn đoán mới mỗi năm. Dự án vaccine ung thư nếu thành công trong giai đoạn thử nghiệm sắp tới có thể trở thành một cột mốc lớn trong chiến lược y tế cộng đồng của Nga. Sáng kiến này cũng đã thu hút sự quan tâm quốc tế, với việc nhiều cơ sở y tế nước ngoài bày tỏ mong muốn hợp tác, ông Gintsburg xác nhận.