Ukraine công khai xác máy bay không người lái bị bắn hạ của quân đội Nga

CNN đưa tin, khi binh sĩ Ukraine thu thập mảnh vỡ của chiếc máy bay không người lái, họ phát hiện chiếc máy bay không người lái này là máy bay thương mại Mugin-5 do Công ty Vân Luân Hạ Môn (Xiamen Yunlun Intelligent) của Trung Quốc sản xuất và nó vẫn còn mang một quả bom nặng 44 pound (khoảng 20 kg).

Quân đội Ukraine sau đó đã cho nổ quả bom. Sóng xung kích do vụ nổ tạo ra có thể cảm nhận được ở khoảng cách 500 mét. Vụ tấn công của chiếc UAV này nếu không được ngăn chặn thành công có thể gây ra mối đe dọa lớn cho mục tiêu.

Công ty Vân Luân Hạ Môn đã xác nhận với CNN đó đúng là chiếc máy bay của họ, gọi vụ việc này là "rất đáng tiếc". Ngày 12/3 công ty đã đưa ra một tuyên bố nói rằng họ "lên án" việc sử dụng các sản phẩm của họ trong chiến tranh, đồng thời nói thêm rằng ngay sau khi chiến tranh bắt đầu họ đã ngừng bán sản phẩm cho Nga hoặc Ukraine.

Đây lại là một ví dụ khác về máy bay không người lái dân sự được hoán cải và vũ khí hóa kể từ khi Nga tiến hành “Chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine.

Cục An ninh Quốc gia Ukraine (SBU) nói với CNN rằng đêm thứ Sáu đến thứ Bảy (10-11/3), các đặc vụ của họ ở khu vực do Nga kiểm soát đã cảnh báo rằng một máy bay không người lái đã được phóng từ đó và đang hướng tới mục tiêu ở phía trước.

SBU sau đó đã báo động cho các đơn vị quân đội đóng quân gần thành phố Sloviansk ở miền đông Ukraine.

Vào khoảng 2 giờ sáng thứ Bảy (11/3), các binh sĩ của Lữ đoàn 111 thuộc Lực lượng Phòng vệ Nội địa Ukraine đã nghe thấy tiếng máy bay không người lái bay trên đầu và thậm chí còn nhìn thấy ánh đèn nhấp nháy từ máy bay.

Binh sĩ Ukraine cho biết chiếc máy bay không người lái bay ở độ cao rất thấp, đủ gần để họ bắn hạ nó bằng vũ khí cầm tay. Một binh sĩ Ukraine nói với CNN rằng họ đã bắn hạ chiếc máy bay không người lái bằng súng trường tự động AK-47.

"Dựa trên tiếng động cơ và ánh đèn, các binh sĩ đã cùng nhau bắn lên trời và hạ gục chiếc máy bay không người lái", một binh sĩ nói với CNN. Xác máy bay rơi trong rừng, mũi máy bay có một lỗ đạn, thân máy bay bị vỡ, hư hỏng nặng.

CNN đã yêu cầu Bộ Quốc phòng Nga bình luận về vụ việc, nhưng vẫn chưa nhận được phản hồi.

Ông Chris Lincoln-Jones, một sĩ quan Quân đội Hoàng gia Anh đã nghỉ hưu và là chuyên gia về chiến tranh máy bay không người lái, nói với CNN rằng máy bay không người lái thương mại được vũ khí hóa không có camera và không thể được sử dụng để giám sát, bản thân chỉ có thể trở thành "quả bom câm" (dumb bomb).

Lincoln-Jones cho rằng phương pháp thô sơ và kém cỏi như vậy làm nổi bật tình trạng công nghệ lạc hậu của quân đội Nga trong một số lĩnh vực nhất định.

Máy bay không người lái do Vân Luân sản xuất được rao bán trên các nền tảng thương mại trực tuyến như Alibaba và Taobao. Trang web của công ty Vân Luân cho thấy phiên bản Pro của Mugin-5 có giá 9.499 USD/chiếc.

Vào tháng 1/2023, các quan chức ở vùng Luhansk do Nga kiểm soát ở miền đông Ukraine đã tuyên bố trong một bài đăng trên Telegram rằng họ đã bắn hạ một chiếc Mugin-5 do quân đội Ukraine sử dụng; các quan chức Ukraine sau đó đã không bình luận về sự kiện cụ thể này.

Cuối tháng 12/2022, Moscow cũng cáo buộc lực lượng Ukraine điều 7 UAV Mugin-5 do Trung Quốc sản xuất xuất phát từ ​​sân bay Odessa để tấn công các mục tiêu ở Crimea nhưng cả 7 UAV này đều bị quân đội Nga bắn hạ.

Ông N. R. Jenzen-Jones, Giám đốc Armament Research Services, một cơ quan cố vấn quân sự, chỉ ra rằng thiết bị thả bom trên chiếc máy bay không người lái bị bắn hạ này có thể được chế tạo bằng máy in 3D, theo tính toán quân đội Nga đã cấp tốc hoán cải loại máy bay này.

Hơn một năm sau khi chiến tranh Nga-Ukraine nổ ra và tiếp diễn, Mỹ, Đức và các nước phương Tây khác đã tăng cường cảnh báo Trung Quốc không được bán vũ khí cho Nga dùng trong cuộc chiến với Ukraine, nói rằng bất kỳ động thái nào như vậy cũng sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Theo tạp chí Der Spiegel của Đức ngày 23/2, quân đội Nga đang đàm phán với một nhà sản xuất Trung Quốc về việc mua 100 máy bay không người lái có khả năng mang bom, với thời hạn giao hàng là tháng 4 năm nay. Tuy nhiên Der Spiegel đã không dẫn nguồn tin cụ thể.

Bài báo cho biết Công ty Băng Quả Tây An (Xian Bingguo Intelligent Aviation Technology), một nhà sản xuất máy bay không người lái của Trung Quốc, cho biết họ đang chuẩn bị chế tạo 100 chiếc máy bay không người lái ZT-180. Der Spiegel cho biết loại máy bay không người lái này có thể mang đầu đạn nặng 35-50 kg, tương tự như máy bay không người lái kamikaze Shaheed-136 của Iran.

Sau khi Nga đưa quân vào Ukraine đã bị phương Tây áp chế khốc liệt. Nga bị phương Tây cho là đã mua vũ khí từ Iran và Triều Tiên, trong đó có máy bay không người lái của Iran và Nga đã sử dụng UAV Shaheed-136 trong nhiều cuộc tấn công vào Ukraine, giết chết nhiều người và làm hư hại các cơ sở hạ tầng dân sự.

Trung Quốc là một trong những nhà sản xuất lớn nhất thế giới các sản phẩm như điện tử, máy bay không người lái và phụ tùng ô tô. Sau khi chiến tranh Nga-Ukraine bắt đầu, Trung Quốc và Nga đã tăng cường quan hệ thương mại.

Tờ Wall Street Journal của Mỹ hồi tháng 2 đưa tin rằng số liệu thương mại cho thấy các máy bay không người lái do Trung Quốc xuất khẩu, trong đó có cả máy bay không người lái dân dụng DJI, đang hỗ trợ hiệu quả cho quân đội Nga trong cuộc chiến Ukraine. Lầu Năm Góc lo ngại rằng những máy bay không người lái này không chỉ giúp quân đội Nga trên chiến trường mà còn cho phép Trung Quốc thu thập thông tin tình báo chiến trường quan trọng, điều này có thể tăng cường khả năng sẵn sàng chiến đấu của Bắc Kinh.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm 23/2 cảnh báo rằng việc các công ty Trung Quốc hỗ trợ vật tư "lưỡng dụng" (dual-use) phi sát thương cho Nga sử dụng ở Ukraine là "almost certainly” (gần như chắc chắn) được chính phủ Trung Quốc phê chuẩn.