Theo trang Free Beacon, các quan chức Lầu Năm Góc tiết lộ ít nhất một lần lực lượng Trung Quốc dùng thiết bị điện tử để cản trở UAV Global Hawk của Mỹ ở vùng trời gần Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, nơi Bắc Kinh đang xây đảo nhân tạo trái phép.
Người phát ngôn Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương Mỹ (PACOM) Chris Sims cũng cho biết quân đội Trung Quốc đã nhiều lần tìm cách cản trở hoạt động của lực lượng PACOM trên biển Đông, nhưng PACOM vẫn tiếp tục thực hiện các kế hoạch bay.
UAV Global Hawk của lực lượng Mỹ được triển khai tại căn cứ không quân Anderson ở đảo Guam. Từ Guam, loại máy bay không người lái này thực hiện các hoạt động thu thập thông tin tình báo, do thám, tuần tra… khắp Thái Bình Dương.
Loại Global Hawk RQ-4 của không quân Mỹ là UAV cực kỳ hiện đại, có khả năng bay liên tục 14.000 km, lên tới độ cao 18.000m.
Tuần trước, trợ lý bộ trưởng Bộ quốc phòng Mỹ David Shear tuyên bố Mỹ triển khai máy bay Global Hawk tới châu Á bởi đây là một phần trong nỗ lực xây dựng lực lượng Mỹ hoạt động trên biển Đông.
Khi đó ông Shear cảnh báo Trung Quốc sẽ xây xong đảo nhân tạo trái phép ở Đá Chữ Thập vào năm 2017 hoặc 2018.
Khi tàu chiến USS Fort Worth của hải quân Mỹ tuần tra gần các đảo nhân tạo của Trung Quốc, một máy bay trực thăng không người lái từ tàu này cũng đã tuần tra trên không tại đây.
Cần có phản ứng toàn cầu
Hoạt động bồi đắp phi pháp của Trung Quốc ở Trường Sa không chỉ gây phản đối từ các bên liên quan mà còn gây quan ngại cho cả những quốc gia không có tranh chấp ở Biển Đông.
Trong bài bình luận đăng trên The Age hôm qua, chuyên gia Bonnie S.Glaser tại Viện Nghiên cứu chính sách quốc tế Lowy (Úc) cảnh báo những hành động của Trung Quốc ở Biển Đông “đang gây bất ổn cho an ninh khu vực và trong một số trường hợp vi phạm Công ước LHQ về luật Biển”.
Bà Glaser nhận định: “Cho đến nay, những phản ứng của cộng đồng quốc tế vẫn không ngăn được việc Trung Quốc dùng vũ lực đối với các nước láng giềng”. Để ngăn chặn tình trạng này, bà cho rằng Úc cần phối hợp với Mỹ thực hiện chiến lược gây áp lực nhằm thay đổi những toan tính và hành vi của Trung Quốc. Chuyên gia Glaser còn nhấn mạnh cần phải có phản ứng toàn cầu để buộc Trung Quốc hành xử theo luật pháp và chuẩn mực quốc tế.
Khó đoán được phản ứng của Trung Quốc
Các chuyên gia cảnh báo, rất khó đoán được Trung Quốc sẽ có động thái nào tiếp theo để phản ứng lại Mỹ. GS Dennis McCornac (Mỹ) nói với Thanh Niên: “Trung Quốc đang có những hành động cứng rắn hơn mức có thể tiên liệu kể từ khi họ nhận ra Lầu Năm Góc còn nhiều vấn đề khác phải giải quyết, chẳng hạn như ở Trung Đông”.
Tiến sĩ Sam Bateman thuộc Trường Nghiên cứu quốc tế S.Rajaratnam ở Singapore, nhận định với tình hình này, rất có nguy cơ xảy ra xung đột trên không. Ông Bateman nói: “Nên nhớ là mục tiêu trên hết của tất cả các bên liên quan là phi quân sự hóa tranh chấp trên Biển Đông. Luôn tiềm ẩn nguy cơ xung đột rất cao nếu như các bên liên quan thay nhau triển khai khí tài - tàu ngầm, tàu chiến, máy bay - đến khu vực này. Sẽ không có ai được hưởng lợi từ tình huống đó”.
Ông cho rằng quân đội Mỹ cần triển khai thêm nhiều máy bay tuần tra có người lái để đối phó với những đòn phá hoại của Trung Quốc.
“Nếu Mỹ cứ chờ đợi thì Trung Quốc sẽ sớm hoàn thành các đảo nhân tạo, đưa lực lượng quân sự và vũ khí như tên lửa phòng không, tên lửa chống tàu và máy bay chiến đấu J-11 đến đó. Trung Quốc sẽ dùng các loại vũ khí này để đẩy lực lượng Mỹ ra khỏi khu vực” - chuyên gia Fisher cảnh báo.
Theo Tuổi trẻ, Thanh niên
