Chiếc Rafale đầu tiên gia nhập Không quân Indonesia: Tại sao thương vụ 8,1 tỷ USD gây tranh cãi?

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nam miền Nam

Không quân Indonesia công bố hình ảnh tiêm kích Rafale đầu tiên, số hiệu T-0301. Thương vụ 8,1 tỷ USD thay thế F-16, Su-27, Su-30 gây tranh cãi vì giá cao và hiệu suất hạn chế.

Chiến đấu cơ Rafale do Pháp sản xuất. Ảnh: MW.
Chiến đấu cơ Rafale do Pháp sản xuất. Ảnh: MW.

Không quân Indonesia mới đây công bố hình ảnh đầu tiên của tiêm kích Rafale trong màu sơn của lực lượng, với số hiệu T-0301 và huy hiệu của Không đoàn số 6, trong đó Phi đội số 12 của đơn vị này sẽ là lực lượng đầu tiên vận hành loại chiến đấu cơ này.

Trước đó, Không quân Indonesia từng lên kế hoạch mua tiêm kích Su-35S của Nga – loại máy bay lớn hơn đáng kể, tầm bay xa hơn, với radar có kích thước gấp hơn 3 lần Rafale. Tuy nhiên, đơn đặt hàng ký hồi tháng 2/2018 đã bị đình chỉ do Mỹ đe dọa áp đặt trừng phạt kinh tế.

Rafale trước đây từng cạnh tranh với Su-30 của Nga để giành hợp đồng tại Algeria, Kazakhstan và Ethiopia nhưng đều thất bại, một phần vì các quốc gia này ít chịu áp lực từ phương Tây.

Chiếc Rafale đầu tiên gia nhập Không quân Indonesia Tại sao thương vụ 8,1 tỷ USD gây tranh cãi 2.jpeg
Máy bay chiến đấu Rafale hạng nhẹ (trên) và Su-30 hạng nặng. Ảnh: MW.

Ngày 10/2/2022, Indonesia ký hợp đồng trị giá 8,1 tỷ USD để mua 42 chiếc Rafale, và từ đó đến nay, chính phủ Pháp tiếp tục vận động để bán thêm, mới nhất là trong chuyến thăm của Tổng thống Emmanuel Macron tới Indonesia hồi tháng 5. Quy mô nhỏ của phi đội chiến đấu Indonesia, cùng số lượng Rafale đặt mua lớn, cho thấy Không quân nước này nhiều khả năng sẽ thay thế toàn bộ F-16 của Mỹ và Su-27, Su-30 của Nga bằng Rafale.

Rafale là chiến đấu cơ hạng nhẹ, có trọng lượng tương đương F-16. Tuy nhiên, việc loại biên Su-27 và Su-30 sẽ khiến Indonesia không còn máy bay tầm xa để tuần tra lãnh thổ rộng lớn. Việc mua Rafale gây nhiều tranh cãi, chủ yếu vì giá thành khoảng 193 triệu USD mỗi chiếc và những nghi ngờ về hiệu suất.

Chiếc Rafale đầu tiên gia nhập Không quân Indonesia Tại sao thương vụ 8,1 tỷ USD gây tranh cãi 2.png
Chiếc Rafale đầu tiên gia nhập biên chế Không quân Indonesia. Ảnh: MW.

Ngoài tầm bay hạn chế, radar nhỏ và khả năng bay không ấn tượng, hệ thống điện tử hàng không của Rafale cũng bị đánh giá tụt hậu so với các tiêm kích mới nhất của Trung Quốc và Mỹ như F-18E/F, F-35, J-10C và J-20 – dù giá thành tương đương.

Chính vì vậy, Rafale không chỉ thất bại trong việc giành hợp đồng từ các lực lượng không quân châu Âu (luôn ưu tiên F-35 của Mỹ) mà còn thường bị đánh giá thấp hơn F-18E/F trong các gói thầu.

Tranh cãi càng dâng cao sau vụ Rafale của Không quân Ấn Độ bị bắn hạ (từ 1 đến 4 chiếc) khi Pakistan triển khai tiêm kích J-10C để đối phó hồi đầu tháng 5. Sự kết hợp giữa năng lực hạn chế và giá thành quá cao đã làm dấy lên làn sóng tranh cãi khi Không quân Indonesia chi mạnh tay cho thương vụ Rafale.