Trên mạng, Linh tiên song đằng tố được quảng cáo khá rầm rộ như thuốc với nhiều công dụng: Để điều trị “cho bệnh gút mất hút”, hỗ trợ điều trị viêm đa khớp, viêm khớp dạng thấp; các bệnh phong thấp do phong hàn gây nên; bệnh đau thần kinh tọa… Giá cả dao động từ 100 đến 150 nghìn/hộp nên ai cũng có thể tiếp cận được, vì thế, đây là sản phẩm được nhiều người truyền tai nhau mua và sử dụng.
Linh tiên song đằng tố được quảng cáo như thuốc điều trị chứ không phải thực phẩm chức năng |
Tuy nhiên, đáng chú ý khi theo phân tích trong phòng thí nghiệm của FDA thì Linh tiên song đằng tố có chứa dexamethasone - một corticosteroid, có tác dụng kháng viêm, kháng dị ứng và ức chế miễn dịch.
Mà theo GS.TS. Trần Bình Giang – Giám đốc Bệnh viện Việt Đức – thì dexamethasone là thuốc dòng cortisol, khi dùng phải có chỉ định chặt chẽ, vì thuốc nhiều tác dụng phụ, như có thể gây loét, chảy máu dạ dày; suy tuyến thượng thận, giữ nước làm phù.
Ths. Phạm Thế Thạch - Phó Khoa Hồi sức cấp cứu của Bệnh viện Bạch Mai - cũng cho hay, dù Khoa chưa tiếp nhận bệnh nhân nào phải cấp cứu do Linh tiên song đằng tố, song chất dexamethasone có thể gây loãng xương, đặc biệt là suy giảm miễn dịch, dễ nhiễm khuẩn, nhiễm khuẩn huyết vv…
Quảng cáo bán Linh tiên song đằng tố trên mạng |
Được bán tràn lan trên mạng nhưng Linh tiên song đằng tố dường như không được cấp phép ở Việt Nam. Trao đổi với VietTimes, ông Nguyễn Thanh Phong - Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) - cho biết: Có một sản phẩm thực phẩm chức năng Linh tiên song đằng tố do cơ sở Kim Hoà sản xuất, nhưng giấy xác nhận an toàn thực phẩm đã hết hạn từ tháng 7/2020! Còn sản phẩm Linh tiên song đằng tố đang quảng cáo trên mạng là thuốc đông y, sản xuất ở Malaysia, thì không đăng ký ở Cục An toàn thực phẩm.
Tìm hiểu bên Cục Y học Cổ truyền (Bộ Y tế) thì được biết, Cục này cũng không cấp giấy đăng ký cho sản phẩm Linh tiên song đằng tố.
Như vậy, dù là thực phẩm chức năng hay là thuốc, thì Linh tiên song đằng tố đều không được cấp phép lưu hành ở Việt Nam. Vậy thì ai sẽ chịu trách nhiệm khi để loại sản phẩm liên quan đến sức khoẻ nhưng lại có chất với nhiều tác dụng không tốt mà FDA đã khuyến cáo không nên sử dụng, được bán công khai và tràn lan như vậy?
Từ năm 2017, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã khuyến cáo người tiêu dùng không mua hay sử dụng thuốc Linsen Double Caulis Plus (Linh tiên song đằng tố), một sản phẩm được quảng cáo sử dụng cho điều trị bệnh khớp, gút, đau lưng trên nhiều website, trong đó có http://www.tranpharma.comExternal Link Disclaimer, và có thể xuất hiện tại một số cửa hàng bán lẻ.
Phân tích trong phòng thí nghiệm của FDA đã xác nhận rằng Linh tiên song đằng tố có chứa dexamethasone. Dexamethasone là một corticosteroid, có tác dụng kháng viêm, kháng dị ứng và ức chế miễn dịch. Sử dụng corticosteroid có thể làm suy yếu khả năng chống lại viêm nhiễm của một người và có thể làm tăng mức độ đường trong máu, tổn thương cơ và các vấn đề tâm thần. Sử dụng corticosteroid trong thời gian dài, hoặc với liều cao, có thể gây ức chế tuyến thương thận. Việc ngừng sử dụng ngay lập tức cũng có thể gây ra một số triệu chứng cai.
Những khách hàng đang sử dụng Linh tiên song đằng tố nên lập tức tìm đến sự tư vấn của chuyên gia chăm sóc sức khỏe để có thể dừng sử dụng sản phẩm này một cách an toàn. Chuyên gia y tế sẽ đánh giá những rủi ro của việc ngừng sử dụng corticosteroid. Chỉ có những chuyên gia về y tế mới có thể đánh giá về rủi ro đối với bệnh nhân hay ức chế tuyến thượng thận. Đến nay, FDA chưa ghi nhận báo cáo về những trường hợp nghiêm trọng liên quan tới sản phẩm này.
Thêm vào đó, thành phần không công khai có trong Linh tiên song đằng tố có thể gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng khi kết hợp với các loại dược phẩm khác.
Các chuyên gia y tế và bệnh nhân được khuyến khích báo cáo các tác dụng có hại hay tác dụng phụ có liên quan tới việc sử dụng sản phẩm này với Chương trình Thông tin an toàn và Phản ứng có hại MedWatch của FDA.