|
Tổng số tiền công đức thực thu trong năm 2023 là 4.100 tỷ đồng. Ảnh minh họa. |
Hà Nội có tổng thu tiền công đức cao nhất cả nước
Báo cáo ngày 26/6 của Bộ Tài chính trình Chính phủ về kết quả kiểm tra tổng thể việc quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử - văn hóa trên phạm vi toàn quốc năm 2023 cho thấy trong tổng số 31.581 di tích thành phần, có 15.324 di tích (chiếm 49%) có số liệu thu, chi tiền công đức, tài trợ.
Tổng số tiền thực thu trong năm 2023 là 4.100 tỷ đồng, không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng; tiền công đức, tài trợ cho hoạt động tôn giáo của tổ chức tôn giáo. Tổng số chi trong năm 2023 là 3.612 tỷ đồng.Một số địa phương có số chi cao hơn số thu do sử dụng số dư năm 2022 chuyển sang.
Tại báo cáo này, Bộ Tài chính cho biết, trong 31.581 di tích thành phần, có 206 di tích quốc gia đặc biệt, 3.875 di tích quốc gia, 10.963 di tích cấp tỉnh và 16.167 di tích được đưa vào danh mục kiểm kê di tích của địa phương. Tại các di tích nêu trên về cơ bản đều có người đại diện hoặc ban quản lý để chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hoạt động.
Về số thu, chi tiền công đức, tài trợ năm 2023, theo báo cáo của địa phương, có 7 tỉnh, thành phố có số thu trên 200 tỷ đồng, gồm: Hà Nội 672 tỷ đồng, Hải Dương 278 tỷ đồng, An Giang 277 tỷ đồng, Bắc Ninh 269 tỷ đồng, Hưng Yên 242 tỷ đồng, Nam Định 215 tỷ đồng.
Tỉnh Quảng Ninh được giao thực hiện thí điểm việc kiểm tra, số thu 4 tháng đầu năm 2023 trên 67 tỷ đồng, sau khi bổ sung số thu tại chùa Ba Vàng và một số di tích khác ước thu cả năm trên 200 tỷ đồng.
Có 9 tỉnh, thành phố có số thu trên 100 tỷ đồng đến dưới 200 tỷ đồng, gồm: Hải Phòng 183 tỷ đồng, Thái Bình 169 tỷ đồng, Vĩnh Phúc 127 tỷ đồng, Bắc Giang 122 tỷ đồng, Phú Thọ 119 tỷ đồng, Lào Cai 116 tỷ đồng, Nghệ An 115 tỷ đồng, Ninh Bình 110 tỷ đồng, Thanh Hóa 105 tỷ đồng.
Số liệu chỉ phản ánh một phần, chưa đầy đủ
Theo Bộ Tài chính, việc quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích đã và đang có sự chuyển biến tích cực theo hướng công khai, minh bạch kể từ khi Thông tư số 04/2023/TT-BTC ngày 19/01/2023 được ban hành.
Tuy nhiên, báo cáo của Bộ Tài chính cũng thẳng thắn chỉ ra một số hạn chế, khó khăn trong công tác quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử - văn hóa tại các địa phương. Trong đó, đa số báo cáo của địa phương cho rằng số liệu báo cáo thu, chi tiền công đức, tài trợ của các di tích, kể cả di tích xếp hạng quốc gia đặc biệt mới chỉ phản ánh một phần, chưa đầy đủ.
Về công tác quản lý tiền công đức, tài trợ, trước năm 2023, chưa có văn bản pháp luật điều chỉnh về quản lý tiền công đức trong phạm vi cả nước, một số địa phương ban hành văn bản quy định đối với các di tích trên địa bàn cấp tỉnh; một số địa phương ban hành văn bản áp dụng đối với di tích giao cho đơn vị sự nghiệp công lập quản lý.
Còn lại đa số các địa phương không có văn bản quy định về hoạt động này; việc quản lý chủ yếu là theo thông lệ, theo truyền thống và đặc điểm riêng của mỗi cơ sở di tích.
Từ năm 2023, căn cứ Thông tư số 04/2023/TT-BTC ngày 19/01/2023 của Bộ Tài chính hướng dẫn quản lý, thu chi tài chính cho công tác tổ chức lễ hội và tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội, đa số các địa phương đã xây dựng và ban hành văn bản quy định về quản lý tiền công đức, tài trợ, phù hợp với thực tế của từng di tích và phong tục, tập quán của địa phương.
Theo Bộ Tài chính, việc lần đầu tiên thực hiện kiểm tra tổng thể về quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử - văn hóa trên phạm vi toàn quốc đã giúp cho các địa phương có cơ sở thực tiễn để đánh giá toàn diện về hoạt động này.
Với kết quả và những hạn chế, khó khăn đan xen trong việc quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích, Bộ Tài chính đã rút ra một số bài học kinh nghiệm về quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử - văn hóa.
“Qua đợt kiểm tra này, ngoài việc giúp cho các tổ chức, cá nhân tự quản lý tiền công đức, tài trợ theo hướng minh bạch, còn cung cấp tương đối đầy đủ thông tin về số lượng di tích lịch sử - văn hóa, về quản lý và sử dụng tiền công đức, tài trợ tại các di tích. Qua đó, mỗi cơ quan, tổ chức nhìn nhận, đánh giá khách quan để có giải pháp thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ về xây dựng, giữ gìn, chấn hưng và phát triển nền văn hoá của dân tộc.”, báo cáo của Bộ Tài chính nhấn mạnh.