Ách tắc gần 2.500 tỷ đồng
Theo báo cáo của Sở Y tế TP.HCM, năm 2023, chi phí khám chữa bệnh (KCB) bảo hiểm y tế (BHYT) vượt dự toán trên địa bàn thành phố là khoảng 557,5 tỷ đồng. Khoản này đã được BHXH TP.HCM giám định, thẩm định và gửi BHXH Việt Nam nhưng đến nay vẫn chưa được thanh toán.
Năm 2024, tình trạng vượt dự toán tiếp tục diễn ra, với số tiền khoảng 1.950 tỷ đồng theo Quyết định 930/QĐ-TTg ngày 5/9/2024 của Thủ tướng Chính phủ. Cùng thời điểm, BHXH TP.HCM cũng tiến hành thu hồi chi phí KCB BHYT thực hiện trên các thiết bị y tế chưa hoàn thành xác lập sở hữu toàn dân trước ngày 4/3/2023.
Việc chưa giải ngân và thời gian chờ kéo dài khiến nhiều bệnh viện gặp khó khăn nghiêm trọng trong cân đối thu chi, chậm thanh toán nợ tiền thuốc và vật tư y tế cho các nhà cung cấp, ảnh hưởng tới chất lượng KCB và quyền lợi của người tham gia BHYT.
4 kiến nghị của Bộ Y tế
Theo ông Nguyễn Trí Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ BHYT Bộ Y tế, trước phản ánh của TP.HCM, Bộ Y tế đã có văn bản gửi BHXH Việt Nam và Bộ Tài chính, đề nghị xử lý các vướng mắc với 4 đề xuất:
Thứ nhất, về chi phí KCB BHYT của các dịch vụ kỹ thuật thực hiện trên thiết bị y tế chưa hoàn thành xác lập sở hữu toàn dân, Bộ Y tế đã có Công văn 1042/BYT-BH ngày 27/2/2025 đề nghị chưa thu hồi khoản chi này. Bộ cũng đang tổng hợp, báo cáo Chính phủ và đề nghị BHXH Việt Nam chỉ đạo BHXH các địa phương tạm dừng thu hồi cho tới khi có quyết định của Chính phủ hoặc Thủ tướng.
Thứ hai, về khoản vượt dự toán năm 2023, Hội đồng quản lý BHXH đã thông qua nguyên tắc quyết toán tài chính năm 2023. Bộ Y tế đề nghị BHXH Việt Nam khẩn trương báo cáo Bộ Tài chính, trình Chính phủ phê duyệt để thanh toán sớm cho các cơ sở y tế, trong đó có TP.HCM.
Thứ ba, đối với khoản vượt dự toán năm 2024, Bộ Y tế đề nghị thực hiện đúng quy định tại Luật BHYT, Nghị định 146/2018/NĐ-CP và Nghị định 75/2023/NĐ-CP. BHXH Việt Nam cần chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố rà soát và giải quyết đúng quy định pháp luật, tránh kéo dài sang năm sau.
Thứ tư, về tạm ứng chi phí KCB BHYT, Bộ Y tế đề nghị BHXH Việt Nam chỉ đạo các địa phương thực hiện tạm ứng theo tỷ lệ, số lần được quy định tại Điều 32 Luật BHYT nhằm bảo đảm nguồn kinh phí phục vụ hoạt động KCB cho người dân.
Đảm bảo quyền lợi người bệnh
Trưa nay (13/8), trao đổi với báo chí, Bộ Y tế cũng cho hay việc chậm thanh toán không chỉ ảnh hưởng đến cân đối tài chính của bệnh viện mà còn có nguy cơ trực tiếp tác động tới chất lượng dịch vụ y tế. Người bệnh tham gia BHYT đã đóng phí đầy đủ, do đó cần được đảm bảo quyền lợi khi đi khám chữa bệnh.
Các chuyên gia y tế cảnh báo, nếu để tình trạng “treo” thanh toán kéo dài, bệnh viện buộc phải cắt giảm chi tiêu, chậm mua sắm thuốc và vật tư, ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng nhu cầu điều trị. Điều này không chỉ gây áp lực cho đội ngũ y tế mà còn làm giảm sự tin tưởng của người dân vào hệ thống BHYT.
Bộ Y tế nhấn mạnh, giải quyết dứt điểm gần 2.500 tỷ đồng vướng mắc tại TP.HCM là yêu cầu cấp bách để ổn định hoạt động của các cơ sở khám chữa bệnh và duy trì chất lượng dịch vụ y tế, qua đó bảo vệ quyền lợi hợp pháp của hàng triệu người dân đang tham gia BHYT.