Văn bản cho biết, hiện nay, việc xuất khẩu than đang được thực hiện theo quy định tại Thông tư số 15/2013/TT-BCT ngày 15/07/2013 của Bộ Công thương.
Theo công văn số 533/BCT-TCNL ngày 18/01/2016 của Bộ Công thương giai đoạn 2016 – 2020, Việt Nam sẽ dư thừa than cục, than cám chất lượng cao mà trong nước không có nhu cầu sử dụng hoặc sử dụng không hết với khối lượng khoảng 2,1-2,2 triệu tấn/năm.
Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, do trữ lượng của các mỏ khoáng sản than có hạn; đặc thù ngành khai thác mỏ là không thể gia tăng đột biến sản lượng khai thác, thời gian đầu tư mỏ thường kéo dài từ 6-8 năm nên việc khai thác và sử dụng khoáng sản cần phải được tính toán cho phù hợp với nhu cầu sử dụng để tránh lãng phí tài nguyên.
Bên cạnh đó để đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, khoáng sản than, khai thác phải được ưu tiên sử dụng cho ngành điện và cân đối cho các hộ tiêu thụ than trong nước nên đối với khối lượng 2,1-2,2 triệu tấn dư thừa nêu trên không được coi là lượng than trong nước không có nhu cầu sử dụng hoặc sử dụng không hết mà là lượng khoáng sản trong nước chưa sử dụng đến.
Văn bản cũng nhắc lại kết luận của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải tại cuộc họp Ban Chỉ đạo Nhà nước quy hoạch phát trển điện quốc gia mà Văn phòng Chính phủ đã thông báo tại công văn số 49/TB-VPCP ngày 12/02/2015. Theo đó, Phó Thủ tướng giao Bộ Công thương “chỉ đạo các đơn vị liên quan từ năm 2015 không được xuất khẩu than cám, điều chính hợp lý kế hoạch khai thác và dự trữ than để đảm bảo cho sản xuất điện trong các năm từ 2018-2020”.
Tiếp đó, ngày 26/03/2015, Văn phòng Chính phủ ban hành công văn số 2019/VPCP-KTN thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cho phép các doanh nghiệp ngành than được thực hiện đến hết năm 2015 đối với các hợp đồng xuất khẩu than đã được ký trước ngày ra thông báo 49/TB-VPCP dẫn trên.
“Như vậy để phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011-2020 có xét đến năm 2030, Phó Thủ tướng chỉ cho phép các doanh nghiệp than được thực hiện đến hết năm 2015 đối với các hợp đồng xuất khẩu than đã ký kết trước ngày ra thông báo số 49/TB-VPCP. Đề nghị Văn phòng Chính phủ báo cáo Thủ tướng Chính phủ, yêu caafu các đơn vị có liên quan thực hiện quản lý hoạt động kinh doanh, xuất khẩu than theo đúng quy định”, Bộ Tài chính nhấn mạnh trong công văn số 2703/BTC-TCHQ được ký bởi Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn.
Hữu Vinh