Tên lửa hành trình tầm xa Kh-101, nhờ những tính năng kỹ chiến thuật cao với nhiều ưu điểm chiến lược, được sử dụng rộng rãi trong các cuộc tấn công vào các mục tiêu sâu trong vùng kiểm soát đối phương.
Tên lửa trong chiến dịch quân sự đặc biệt
Ngay từ tháng 2/2022, không quân Nga đã tiến hành các cuộc tấn công tên lửa lớn vào cơ sở hạ tầng quân sự Ukraine. Để tiêu diệt những mục tiêu tầm xa, máy bay ném bom sử dụng các loại tên lửa hành trình phóng từ trên không (ALCM), bao gồm cả Kh-101 mới.
Tên lửa Kh-101 được sử dụng trên máy bay Tu-95MS và Tu-160. Sau khi thực hiện công tác kỹ thuật, các máy bay mang tên lửa xuất kích từ sân bay Engels và đến khu vực phóng. Những tính năng kỹ thuật bay cao của ALCM hiện đại cho phép tên lửa hành trình bay qua lãnh thổ thù địch với khoảng cách rất xa tuyến chiến đấu.
Máy bay ném bom chiến lược mang tên lửa Tu-95MS phóng tên lửa Kh-101. Video kênh Twitter anMatveev. |
Tất cả các tên lửa độc lập bay vào lãnh thổ Ukraine và hướng tới những mục tiêu được xác định bằng các đường bay khác nhau trên độ cao thấp, vượt các khu vực phòng không đối phương đối phương và đánh trúng tọa độ với độ chính xác cao nhất có thể và độ lệch tối thiểu. Đầu đạn phân mảnh với sức công phá lớn đảm bảo phá hủy hầu hết các cấu trúc công trình vững chắc, bao gồm cả các tòa nhà khá lớn.
Tên lửa X-101 trong khoang vũ khí. Ảnh Bộ Quốc phòng Liên bang Nga |
Mục tiêu cho tên lửa
Theo dữ liệu được công bố, tên lửa Kh-101 được sử dụng để tấn công những đối tượng quan trọng như nhà kho, sở chỉ huy, căn cứ quân sự, các mục tiêu công nghiệp và năng lượng v.v. Kể từ tháng 10, những ALCM và các loại vũ khí độ chính xác cao khác thực hiện các cuộc tấn công quy mô lớn vào cơ sở hạ tầng Ukraine. Tùy thuộc vào đặc điểm của mục tiêu, cuộc tiến công được tiến hành với 1 hoặc nhiều tên lửa từ nhiều hướng khác nhau. Kh-101 cũng được kết hợp với các loại vũ khí khác như Iskander hoặc UAV tự sát tầm xa.
Bộ Quốc phòng Nga không công bố thông tin chi tiết về các hoạt động có sử dụng tên lửa Kh-101. Nhưng nếu tính các thông cáo báo chí của Bộ Quốc phòng Nga thì hàng trăm tên lửa hành trình phóng từ trên không đã được sử dụng. Các ALCM cho thấy hiệu quả tác chiến cao, kết quả được xác nhận bằng các UAV trinh sát nhiều tầng kiểm soát khách quan. Ngoài ra, phía Ukraine cũng đăng các bức ảnh và video cho thấy Kh-101 bay trên các khu vực và đánh trúng mục tiêu..
Chính quyền Ukraine thường xuyên “thông báo về những chiến công” của lực lượng phòng không. Số lượng các UAV tự sát và ALCM bị bắn hạ, bao gồm cả các tên lửa hành trình Kh-101 được cho là rất lớn, nhưng có những thông báo vượt quá số lượng tên lửa đã phóng và các mục tiêu vẫn bị đánh trúng cho thấy mức độ chính xác của truyền thông Ukraine.
Cần phải thừa nhận, một số tên lửa hành trình đã bị phòng không của đối phương bắn hạ cũng như các sự cố kỹ thuật dẫn đến tên lửa bị hỏng hóc kỹ thuật. Điều đó cho thấy, Kh-101 sẽ còn phải được nâng cấp và hiện đại hoặc hơn nữa, ví dụ như cần có quỹ đạo đường bay phức tạp hơn, tốc độ và khả năng tàng hình cao hơn dù hầu như tất cả Kh-101 ALCM đều đánh trúng mục tiêu.
Kh-101 trên giá treo ngoài cánh máy bay mang tên lửa Tu-95MS. Ảnh Lostarmour.info |
Trong những tháng gần đây, quân đội Nga sử dụng tên lửa Kh-101 rất thường xuyên với số lượng lớn. Điều này có nghĩa là các tên lửa hành trình (ALCM) vẫn là vũ khí tấn công tầm xa hiệu quả trên chiến trường Ukraine.
Vũ khí tầm xa hiện đại
Kh-101 ALCM so với các tên lửa hành trình khác là loại đạn mới đang được phục vụ trong lực lượng không quân tầm xa Nga. Nga đã phát triển tên lửa hành trình này và phiên bản hạt nhân Kh-102 được thực hiện vào giữa những năm 1990. Cuối những năm 2000, tên lửa được thử nghiệm và trong nửa đầu thập kỷ trước, tên lửa hành trình hoàn thành những bài kiểm tra cấp nhà nước và được đưa vào biên chế. Năm 2015, tên lửa Kh-101 lần đầu tiên được sử dụng thực tế trong cuộc chiến chống khủng bố ở Syria.
Tên lửa Kh-101 có thể được coi là sự phát triển của loại tên lửa hành trình Kh-55/555. Trên nền tảng này, những công nghệ mới và thành phần mới được đưa vào sử dụng.
Điểm đặc biệt là Kh-101 được thiết kế theo nguyên tắc ứng dụng công nghệ tàng hình mới phát triển. Vũ khí có thân khí động học thon dài với cánh gấp và đuôi điều khiển. Ngành công nghiệp tên lửa Nga cũng sử dụng các loại vật liệu tổng hợp nhằm giảm phản xạ hiệu dụng của radar, giảm bức xạ hồng ngoại so với Kh-55/555 trước đó.
Tên lửa vẫn sử dụng động cơ tua-bin phản lực cho hoạt động bay hành trình với lực đẩy hạn chế và dự trữ nhiên liệu thấp, cho phép tên lửa bay với tốc độ cận âm cao. Tầm bay tối đa là 5500 km. Hiệu suất chuyến bay cao cho phép thực hiện các quỹ đạo bay linh hoạt, vòng tránh các khu vực có lực lượng phòng không mạnh.
Chuyến bay tên lửa Kh - 101 trên không phận Ukraine, tên lửa phòng không Ukraine đánh trượt mục tiêu. Video Telegram / ChDambiev |
Theo thông tin trên các phương tiện truyền thông đại chúng, Kh101 có hệ thống điều khiển dẫn đường kết hợp. Tên lửa được trang bị một hệ thống hỗ trợ lái tự hành trên nền tảng dẫn đường quán tính và định vị vệ tinh Glonass. Ngoài ra, tên lửa được trang bị hệ thống hiệu chỉnh đường bay bằng radar và hệ thống nhận dạng địa hình quang điện tử theo bản đồ tham chiếu khu vực trong suốt chuyến bay. Các phương tiện truyền thông chuyên ngành tên lửa nước ngoài đang thảo luận về những bức ảnh chụp Kh-101 ALCM, rơi trên vùng sâu sau chiến tuyến của Ukraine. Mảnh vỡ tên lửa có một cửa sổ với một thấu kính quang học, xác nhận tên lửa sử dụng thiết bị quang học trong quá trình bay hành trình và có thể là được sử dụng để nhận biết khu vực mục tiêu giai đoạn cuối.
Tương tự như các ALCM trước đây của Liên Xô, Kh-101 hiện đại được trang bị đầu đạn phân mảnh sức công phá cao. Trọng lượng đầu đạn 400 kg. Một đầu đạn như vậy có khả năng phá hủy một tòa nhà cao tầng, đặc biệt hiệu quả khi tấn công các nhà kho, địa điểm tập trung binh lực, doanh trại v.v. Tên lửa hành trình Kh-102 được trang bị đầu đạn hạt nhân. Không có thông tin về đương lượng nổ tối đa của đầu đạn hạt nhân trên tên lửa.
Phương tiện mang tên lửa hành trình Kh-101 là máy bay ném bom chiến lược mang tên lửa của Không quân Nga. Thiên Nga trắng Tu-160 mang các tên lửa hành trình trên hai bộ trống quay có tổng cộng 12 đạn. Máy bay ném bom mang tên lửa Tu-95MS mang ALCM trên giá treo bên ngoài dưới cánh với tổng số 8 đạn.
Kinh nghiệm chiến đấu
Tên lửa hành trình X-101 lần đầu tiên được sử dụng vào tháng 11/2015 trong chiến dịch chống khủng bố ở Syria. Các máy bay ném bom Tu-95MS và Tu-160 vận chuyển tên lửa hành trình đến khu vực khai hỏa, phóng đạn tấn công các mục tiêu quân sự của IS và Al-Qaeda Syria. Không quân Nga đã phóng vài chục tên lửa, phá hủy chính xác các mục tiêu cố định của IS và tấn công một số các mục tiêu di động lớn như đoàn xe của khủng bố.
Tên lửa Kh-101 tấn công mục tiêu. Video Telegram/"Trái tim quân nhân" |
Tại Syria, các ALCM nội địa mới được sử dụng để xác định các tính năng kỹ chiến thuật theo thiết kế và một phần khả năng của tên lửa. Vũ khí được sử dụng trong tình huống các tổ chức khủng bố không có hệ thống phòng không tên lửa độ chính xác cao, chỉ có vũ khí cá nhân với những khả năng hạn chế.
Quân đội Ukraine vốn sẵn có hệ thống vũ khí phòng không nội địa và các vũ khí phòng không từ nước ngoài nhưng Kh -101 đã vượt qua hệ thống radar cảnh báo, và khu vực các hệ thống phòng không mạnh. Số lượng tên lửa bị đánh chặn thành công không lớn và thường không ảnh hưởng đến kết quả bắn.
Cuộc chiến vẫn tiếp tục
Chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine đã diễn ra ác liệt và các máy bay ném bom tầm xa tiếp tục phóng tên lửa hành trình các loại, bao gồm cả Kh-101 vào những mục tiêu quan trọng từ xa. Quân đội Nga sẽ tăng cường sử dụng các tên lửa Kh-101, tấn công theo chiều sâu chiến trường, đặc biệt khi Ukraine tiếp nhận tăng thiết giáp các quốc gia phương Tây và hiện đại hóa Kh-101, biến tên lửa hành trình này trở thành vũ khí thông minh trên chiến trường.
Theo TopWar