Thảm họa Chernobyl mọi thứ trong bán kính 2.600 km xung quanh nhà máy điện hạt nhân bị tàn phá. Con người và động vật đều không thể tránh thoát. Những người bị ảnh hưởng bởi thảm họa hạt nhân đã phát triển các triệu chứng kỳ lạ và hàng ngàn bệnh ung thư. Tuy nhiên, thảm thực vật dễ bị tổn thương nhất vẫn chưa bị xóa sổ bởi thảm họa, ngay cả ở những khu vực bị nhiễm phóng xạ nặng nhất, thảm thực vật đã hồi phục lại mức bình thường trong vòng ba năm. Tại sao con người và động vật bị ảnh hưởng nghiêm trọng như vậy, nhưng thực vật vẫn có thể được an toàn?
Bức xạ hạt nhân là gì?
Bức xạ hạt nhân thực chất là một hiện tượng trong đó một số hạt năng lượng cao, chẳng hạn như proton, neutron và electron, được giải phóng theo một cách nào đó. Ví dụ, bức xạ hạt nhân của Chernobyl được giải phóng do lò phản ứng hạt nhân phát nổ.
Bức xạ hạt nhân ảnh hưởng đến tế bào thế nào?
Trước tiên chúng ta cần xem bức xạ hạt nhân ảnh hưởng đến tế bào như thế nào. Chất phóng xạ trong Chernobyl không ổn định và liên tục phát ra năng lượng, do đó chúng sẽ phá hủy cấu trúc của tế bào và cắt đứt chức năng sinh lý bình thường của tế bào như chức năng trao đổi chất, gây chết tế bào và không thể tái tạo.
Cơ thể động vật
Nhiều tế bào ở động vật có thể được thay thế thông qua quá trình trao đổi chất, nhưng DNA là một ngoại lệ, một khi bị hư hỏng, nó không thể tự sửa chữa hoặc tái tạo. Dưới tác động của bức xạ cao, DNA sẽ bị cắt xén và các tế bào sẽ chết nhanh chóng. Bức xạ thấp hơn có thể gây ra đột biến tế bào, chẳng hạn như ung thư.
Đối với động vật, bản thân động vật là một cỗ máy vô cùng tinh vi, mọi tế bào, mọi cơ quan trong cơ thể đều không thể thiếu và thực hiện những nhiệm vụ riêng, vì vậy một cá thể chỉ có thể tồn tại khi các tế bào và cơ quan đó hoạt động. Tuy nhiên, bức xạ hạt nhân vừa phá hủy cơ chế hoạt động của cơ thể, vừa gây tử vong cho động vật.
Cơ thể thực vật
Ngược lại, cách thực vật phát triển linh hoạt hơn. Thực vật bén rễ và không thể di chuyển nên chỉ có thể buộc phải thích nghi với môi trường. Những điều quan trọng nhất để cây phát triển là các điều kiện như ánh sáng mặt trời, độ ẩm và nhiệt độ. Tế bào thực vật có khả năng thay thế rất cao. Chúng có thể phát triển các tế bào chúng cần bất cứ lúc nào. Ví dụ, chúng ta thường tỉa cây, nhưng chúng vẫn có thể phát triển.
Bức xạ hạt nhân và tổn thương DNA cũng có thể gây ra các khối u thực vật. Tuy nhiên, do đặc điểm của tế bào thực vật, ung thư thực vật không thể lây lan trong toàn bộ cơ thể. Do đó, những ung thư này sẽ không khiến cây chết. Thực vật có thể thông qua tái tạo tế bào để giải quyết những mô hỏng.
Nói cách khác, sau khi động vật tiếp xúc với bức xạ hạt nhân, DNA của chúng bị tổn thương vĩnh viễn và không thể tái tạo, nhưng đối với thực vật, chúng có thể phát triển các tế bào mà chúng cần bất cứ lúc nào.
Chernobyl ngày nay
Thực tế, cuộc sống xung quanh Chernobyl hiện nay rất sôi động, thậm chí còn có nhiều loài động thực vật hơn trước khi thảm họa xảy ra. Sói, hươu, nai, linh miêu, hải ly, đại bàng, lợn rừng, nai sừng tấm, gấu và các động vật khác sống trong rừng cây xung quanh nhà máy phóng xọ vẫn có thể chứa Cesium-137 trong cơ thể.
Mặc dù bức xạ chắc chắn gây ra mối đe dọa cho thực vật và thậm chí rút ngắn tuổi thọ ban đầu của chúng, nhưng trên thực tế, miễn là có đủ các nguồn tài nguyên như ánh sáng mặt trời, nước và chất dinh dưỡng, những mối đe dọa này sẽ không gây tử vong cho thực vật và chúng vẫn có thể sinh sôi.
Ảnh hưởng của bức xạ hạt nhân đối với môi trường sinh thái thậm chí không nguy hiểm bằng sự tàn phá của con người. Khi con người ở đâu thì động vật và thực vật đều lo sợ, khi con người ra đi, dù có bức xạ thì mọi thứ dường như đều vẫn sinh sôi, nảy nở.
Theo Sohu