|
|
| Gemini AI đang trong quá trình vẽ tranh thủy mặc. Ảnh: CNN. |
Năm 2018, hãng Christie’s từng tổ chức phiên đấu giá đầu tiên cho một tác phẩm nghệ thuật do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra, với giá bán 432.500 USD.
Tuy nhiên, ông Victor Wong, nghệ sĩ đa phương tiện ở Hong Kong (Trung Quốc), không đánh giá cao tác phẩm này, cho rằng nó trông giống như một bức tranh dầu mờ của một người đàn ông. “Nó hoàn toàn bắt chước tác phẩm của con người, không phải điều gì khác biệt”, ông nói.
Vì thế, người nghệ sĩ sáng tạo này – có bằng kỹ sư điện và từng làm từ hiệu ứng phim, nghệ thuật kết hợp công nghệ cho đến điêu khắc – đã quyết định tạo ra một thứ gì đó thật sự độc đáo.
Tác phẩm của ông, AI Gemini, là một robot điều khiển bằng AI tạo ra tranh phong cảnh thủy mặc truyền thống Trung Quốc – “họa sĩ mực AI đầu tiên trên thế giới”, theo 3812 Gallery, nơi đại diện cho ông Wong. (AI Gemini không liên quan đến chatbot AI tạo sinh cùng tên của Google).
Robot của ông Wong sử dụng một cánh tay robot mua trên mạng rồi lập trình lại, gắn kèm cọ vẽ. Một thuật toán sẽ giải mã bộ dữ liệu do ông Wong chọn, chỉ đạo cánh tay robot vẽ các đường viền núi để tạo thành phong cảnh trên giấy xuân – loại giấy gạo mỏng truyền thống dùng cho tranh thủy mặc.
Một bộ tranh, lấy cảm hứng từ việc Trung Quốc phóng tàu thăm dò lên mặt tối của Mặt Trăng, đã sử dụng thông tin từ bản đồ 3D mặt trăng công khai của NASA. Ông cũng sử dụng dữ liệu như giá cổ phiếu, nơi những biến động của chỉ số cổ phiếu được diễn giải thành núi và thung lũng, ông cho biết.
Việc áp dụng màu sắc dựa trên học sâu và đào tạo trong tranh phong cảnh truyền thống vẽ bằng mực, và lượng nước dùng phụ thuộc vào độ ẩm, ông Wong giải thích. Mỗi bức tranh cao và rộng khoảng 1 mét, mất từ 8 đến 10 tiếng để hoàn thành, ông nói thêm.
Kể từ khi ông Wong ra mắt AI Gemini, ông đã tổ chức triển lãm tại Hong Kong, Thượng Hải, Đài Bắc và London. Ông cho biết tranh của mình đã được bán với giá khoảng 20.000 USD cho các nhà sưu tập cá nhân, và ông đã làm việc với các dự án của doanh nghiệp như hãng hàng không hàng đầu Hong Kong Cathay Pacific.
Tranh phong cảnh thủy mặc có lịch sử hàng nghìn năm ở Trung Quốc. Tuy nhiên, ông Wong nói rằng bằng cách kết hợp ý tưởng của con người với khả năng của công nghệ, ông hy vọng tạo ra “điều chưa từng được thấy trước đây”.
Đổi mới và nghệ thuật
Việc sử dụng AI để tạo ra tác phẩm nghệ thuật vẫn gây tranh cãi. Đầu năm nay, hơn 6.500 người đã ký một bức thư ngỏ kêu gọi Christie’s New York hủy phiên đấu giá dành riêng cho nghệ thuật tạo ra bằng công nghệ này. Phiên đấu giá vẫn diễn ra và thu về 729.000 USD.
Các nhà phê bình cho rằng nghệ thuật AI thiếu tính nguyên bản, và các nghệ sĩ phàn nàn rằng nó dựa trên hình ảnh có bản quyền.
Ông Wong không trực tiếp sử dụng hình ảnh do AI tạo ra. Thay vì “huấn luyện AI Gemini để sao chép tác phẩm của các bậc thầy”, ông viết một thuật toán để mô phỏng cách các bậc thầy làm việc.
Ông cho biết các bức tranh mà ông và AI Gemini tạo ra là nguyên bản, nhưng cũng thừa nhận có người đến triển lãm vẫn thốt lên: “Đó không phải là nghệ thuật!”.
Một số người khác cũng thử nghiệm kết hợp robot và nghệ thuật. Một robot hình người tên Ai-Da được tích hợp AI để tạo tranh, và nghệ sĩ Sougwen Chung đã huấn luyện robot cùng vẽ trên những bức tranh lớn.
Ông Wong tin vào đổi mới như một sức mạnh sáng tạo. “Công nghệ và nghệ thuật chưa bao giờ tách rời”, ông nói.
Ông dẫn chứng phát minh cọ vẽ – công cụ trở nên phổ biến ở Trung Quốc dưới thời nhà Hán (206 TCN - 220 SCN) – đã mở đường cho các hình thức nghệ thuật như thư pháp.
Ông nói thêm rằng vào thế kỷ 15, các nghệ sĩ như Leonardo da Vinci đã sử dụng các kỹ thuật sáng tạo như phối cảnh tuyến tính, một hệ thống toán học dùng các đường hội tụ để tạo chiều sâu cho tranh vẽ.
“Bậc thầy luôn có công thức bí mật để làm việc của mình”, ông nói. “Họ luôn dùng công nghệ mới nhất của thời đại”.
Việc ứng dụng AI trong nghệ thuật chỉ là sự tiếp nối của xu hướng đó, và là điều không thể tránh khỏi, ông chia sẻ.
“AI đã trở thành một phần của cuộc sống, và người ta vẫn chưa thể hoàn toàn chấp nhận nó, đặc biệt là trong nghệ thuật”, ông Wong nói. Nhưng ông cũng nhấn mạnh: “Bạn không thể tránh khỏi AI”.