Từ thiết bị không thể thiếu thành nguy cơ cháy nổ
Lệnh cấm này được CAAC ban hành ngày 26/6 và chính thức có hiệu lực từ ngày 28/6. Ngay lập tức, các sân bay lớn trên khắp Trung Quốc tiến hành kiểm tra nghiêm ngặt, nhiều hành khách phải buộc lòng chia tay với thiết bị sạc khi còn chưa biết đến lệnh cấm này cho đến khi làm thủ tục lên tàu, một số sân bay còn kiểm tra, thu giữ cả thiết bị sạc pin.
Lệnh cấm này khiến dân công sở và sinh viên vốn phụ thuộc vào cục sạc, thứ được người Trung Quốc gọi bằng cái tên đẹp đẽ “Sung điện bảo” để “cầm hơi” điện thoại, rơi vào khủng hoảng. Trên mạng, hàng loạt bài viết hướng dẫn "cách nhận biết sạc dự phòng được phép mang lên máy bay" xuất hiện như nấm sau mưa.
Loạt thương hiệu lớn rơi vào vòng xoáy thu hồi
Ngay khi các quy định mới về an toàn điện được ban hành, các “ông lớn” ngành sạc dự phòng như Romoss và Anker đã công bố chiến dịch thu hồi sản phẩm quy mô lớn chưa từng có.
Romoss – thương hiệu bình dân quen thuộc với sinh viên – ngày 16/6 thông báo triệu hồi gần 500.000 thiết bị, chủ yếu là mẫu sạc 20.000mAh sản xuất từ 6/2023 đến 7/2024.
Anker – thương hiệu cao cấp có mặt ở cả nhiều nước công nghiệp như Mỹ – vài ngày sau cũng tuyên bố thu hồi tới 710.000 thiết bị tại Trung Quốc, và 1,15 triệu sản phẩm tại Mỹ.
Tổng giá trị sạc bị thu hồi ước tính lên tới hàng trăm triệu nhân dân tệ, khiến nhiều thương hiệu mất trắng doanh số ít nhất nửa năm. Trên các sàn thương mại điện tử, người tiêu dùng thậm chí không còn tìm thấy sản phẩm cục sạc của Romoss – một “đế chế” từng nhiều năm liền thống trị các dịp mua sắm lớn như Singles’ Day.
Ảnh: Ifeng.
Từ cảnh báo mơ hồ đến khủng hoảng toàn ngành
"Ngòi nổ" đầu tiên là một thông báo ngày 13/6 của các trường đại học Bắc Kinh: sản phẩm sạc Romoss 20.000mAh dễ phát nổ hơn các mẫu khác, khuyến cáo không sử dụng.
Ban đầu, thông báo này không dẫn nguồn cụ thể và bị xem là “cảnh báo vu vơ”. Romoss sau đó cũng ra tuyên bố khẳng định sản phẩm của họ đã đạt chứng nhận 3C bắt buộc, và phủ nhận thông tin trên.
Nhưng chỉ 2 ngày sau, chính Romoss lại tự công bố thu hồi gần nửa triệu sản phẩm, khiến dư luận càng hoang mang.
Sau đó, ngay cả những hãng cao cấp như Anker, nổi tiếng với chất lượng vượt trội và còn là thương hiệu yêu thích của Tổng thống Mỹ Donald Trump – cũng “dính đạn”, dư luận bắt đầu đặt dấu hỏi về rủi ro hệ thống trong chuỗi cung ứng.
Nguyên nhân được xác định đến từ lỗi trong pin lõi (cell), bộ phận quan trọng nhất của sạc dự phòng. Cả Romoss và Anker đều thừa nhận vấn đề bắt nguồn từ linh kiện này, chủ yếu là quá nóng, rò rỉ điện hoặc chất lượng màng ngăn bên trong.
Đặc biệt, Anker cho biết lỗi xuất phát từ việc nhà cung cấp tự ý thay đổi loại cell, cụ thể là nhà sản xuất Amperex Technology (ATL), một công ty Mỹ nhưng có dây chuyền sản xuất tại Trung Quốc. Theo điều tra của truyền thông, một nhà máy gia công tại Giang Tây đã thay thế trái phép màng ngăn an toàn, khiến nguy cơ cháy nổ tăng cao.
Điều trớ trêu là công ty Amperex vốn cung cấp cell cho hầu hết các thương hiệu lớn tại Trung Quốc, bao gồm Anker, Romoss, UGREEN, Baseus và cả Xiaomi. Chỉ trong tháng 6, có tới 11 sản phẩm của Amperex bị Trung tâm Chứng nhận chất lượng quốc gia (CQC) đình chỉ chứng nhận 3C – điều kiện bắt buộc để lưu hành sản phẩm điện tử tại Trung Quốc.
Người tiêu dùng gánh hậu quả
Trong làn sóng triệu hồi, hàng triệu người tiêu dùng Trung Quốc buộc phải tìm cách trả lại sản phẩm. Nhưng quy trình không hề dễ dàng. Nhiều người phản ánh hotline của Romoss tắc nghẽn, nhân viên chăm sóc khách hàng không phản hồi, trong khi các trạm giao nhận từ chối vận chuyển vì lo ngại “vật liệu dễ cháy nổ”.
Ngay cả việc vứt bỏ cũng không đơn giản: pin lithium không được xử lý đúng có thể gây ô nhiễm hoặc cháy nổ. Một số người tìm cách vô hiệu hóa pin bằng cách ngâm trong nước muối, nhưng lại lo ngại nước thải độc hại.
Ngoài Anker và Romoss, nhiều thương hiệu khác vẫn im lặng trước lệnh triệu hồi, dù nằm trong danh sách có khả năng bị ảnh hưởng.
Một điểm sáng hiếm hoi là Huawei. Dù từng có 8 dòng cell bị đình chỉ chứng nhận vào tháng 3, nhưng đến nay không có sản phẩm nào của Huawei bị triệu hồi. Bí quyết nằm ở chỗ: Huawei sử dụng cùng loại pin với điện thoại, kiểm soát chặt chuỗi cung ứng và không tham gia cuộc đua giảm giá khốc liệt.
Cuộc khủng hoảng của ngành sạc dự phòng không đơn thuần là vấn đề công nghệ, mà phản ánh lỗ hổng trong giám sát chuỗi cung ứng và hệ quả của cuộc đua giảm giá không lành mạnh.
Với người tiêu dùng, điều cần làm là kiểm tra kỹ nguồn gốc và chứng nhận 3C trước khi mua sản phẩm, đồng thời cảnh giác với các sản phẩm giá quá rẻ.
Với các doanh nghiệp, bài học nằm ở chỗ: kiểm soát chất lượng bắt đầu từ khâu lựa chọn nhà cung ứng, không thể phó mặc cho bên thứ ba.
Làn sóng AI thay đổi cục diện giới siêu giàu Trung Quốc
Chuyên gia Trung Quốc "soi" điểm yếu của bom GBU-57 của Mỹ: Không đủ sức phá hủy Fordow
