Ngày 30/11, TAND tỉnh Phú Thọ đã ra phán quyết sơ thẩm tuyên bị can Phan Sào Nam 2 năm tù về tội Tổ chức đánh bạc, 3 năm tù về tội Rửa tiền. Tổng hình phạt chung là 5 năm tù.
HĐXX đánh giá, Phan Sào Nam cùng với Nguyễn Văn Dương là 2 nhân vật chủ chốt chỉ huy vận hành game bài tổ chức đánh bạc, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Tuy nhiên, trong quá trình điều tra, Nam đã chủ động về đầu thú, thành khẩn khai báo và tích cực hợp tác với cơ quan điều tra. Ngoài ra, bị cáo Nam còn chủ động nộp lại hơn 1.000 tỷ đồng khắc phục hậu quả.
Được biết, HĐXX đã nhận được đơn của hơn 400 người trong và ngoài nước xin giảm nhẹ tội cho Nam. Đây không được xem là tình tiết giảm nhẹ nhưng có thể thấy đó là sự khoan hồng của một bộ phận những người quen biết Nam.
Bản án dù đã hưởng tình tiết giảm nhẹ nhưng hẳn nhiều người vẫn không khỏi xót xa khi nhớ về Phan Sào Nam trước khi bị bắt, khi còn được ngưỡng mộ với biệt danh “Hoàng tử bóng đêm” bởi vẻ lãng từ, những cuộc họp tìm kiếm giải pháp công nghệ thâu đêm suốt sáng, những chuyến đi dài tìm kiếm thị trường không mệt mỏi, những dự án phát triển kinh doanh ngàn tỷ đồng…
Một thời sôi nổi
Tốt nghiệp Thạc sỹ quản trị kinh doanh công nghệ của Trường đại học Thông tin liên lạc Hàn Quốc, Phan Sào Nam (sinh năm 1979) trở về nước đúng thời điểm khởi đầu cho một giai đoạn bùng nổ của thị trường Internet Việt Nam. Sau đó, Phan Sào Nam được biết đến là một nhà quản lý Doanh nghiệp khởi nghiệp từ VTC Intecom, VTC Online. Năm 2008, VTC Online được thành lập với 20 tỷ đồng vốn Điều lệ, vào đúng thời điểm cơn lốc Công nghệ và nội dung số bùng phát tại Việt Nam, đặt Nam và các đồng sự trước nhiều thách thức về triển khai các Dự án nội dung số.
 |
|
Phan Sào Nam được coi như một "ngôi sao sáng" trong lĩnh vực công nghệ vào khoảng những năm 2008 - 2015.
|
Với Nam, hoạt động trong lĩnh vực Công nghệ và nội dung số thì vị trí “thứ hai là bét”, nên Nam cùng các đồng sự đã triển khai nhiều Dự án với tổng mức đầu tư lên đến hàng ngàn tỷ đồng, như: Dự án tòa nhà văn phòng 21 tầng với số vốn đầu tư gần 500 tỷ đồng; Dự án sản xuất phần mềm Studio Game với hàng trăm lập trình viên thực hiện; Dự án mạng xã hội Go.vn đếm ngược 56 ngày đêm; Dự án giáo dục trực tuyến IOE phục vụ hàng triệu học sinh trên cả nước; Dự án đầu tư phát triển dịch vụ thị trường Quốc tế Go Global với hàng chục điểm đến ở các nước trên thế giới…
Nhiều người từng làm việc ở VTC Online giai đoạn đầu vẫn thường kể với nhau cũng câu chuyện về Phan Sào Nam và những người đồng sự mê công nghệ luôn phải duy trì một đội ngũ nhân sự lên đến hàng ngàn kỹ sư và lập trình viên “ăn ba ca, ngủ tại bàn” để hoàn thành các Dự án. Phan Sào Nam đã phải chống chèo với với áp lực tài chính, các giá trị tài chính được tạo ra từ hoạt động kinh doanh lúc bấy giờ chỉ đảm bảo một phần phục vụ SXKD.
Từ thực tế các Dự án nổi trội, có uy tín trong lĩnh vực Công nghệ và nội dung số, Nam đã được các nhà đầu tư nước ngoài nhằm “ngắm” và rót vốn đầu tư: Năm 2010, quỹ đầu tư IDG Ventures Vietnam rót vốn 03 triệu USD; năm 2012, quỹ đầu tư DWS Vietnam Fund rót vốn 10 triệu USD. Đa phần vốn đầu tư cho các dự án trên Nam phải vay tại các tổ chức tín dụng với lãi suất tiền vay vào thời điểm khủng hoảng tài chính có lúc lên đến 25-27%/năm, tiền lãi vay phải trả lên đến hàng trăm tỷ đồng. Những khó khăn về tài chính đã “tôi luyện” Nam biết cách tiết kiệm và sử dụng có hiệu quả từng đồng tiền vốn.
Con đường trượt dài
Trước cơ quan điều tra, Nam khai, cho đến năm 2015, qua giới thiệu của một vài người bạn, Nam đã tìm hiểu và được biết: Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển an ninh công nghệ cao (CNC) do Nguyễn Văn Dương làm Giám đốc, có Trụ sở làm việc được đặt tại số 10 Hồ Giám (cùng địa chỉ trụ sở C50), được thành lập để thực hiện nhiệm vụ của Bộ Công an do cựu Trung tướng Phan Văn Vĩnh ký.
Theo đó, hai bên thỏa thuận CNC đóng vai trò là đơn vị phát hành dịch vụ, đứng tên giấy phép, văn bản chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền theo quy định của Pháp luật cho việc khai thác thương mại dịch vụ tại Việt Nam và cung cấp hệ thống, giải pháp thanh toán cho dịch vụ… Còn VTC Online đóng vai trò là đơn vị sản xuất, phát triển và bổ sung, chỉnh sửa, cập nhật nội dung dịch vụ; đầu tư cơ sở hạ tầng phần cứng, phần mềm; vận hành, kết nối hệ thống kỹ thuật đảm bảo cho việc khai thác thương mại dịch vụ và kết nối thanh toán được ổn định.
Theo đó, ngày 18/4/2015, hai bên ký nghiệm thu, bàn giao khai thác thương mại phần mềm đánh bạc trực tuyến bằng hình thức game bài RikVip và đến tháng 8/2016, VTC Online chấm dứt hợp tác với CNC. Sau đó, Game bài RikVip chuyển tên thành Tip.Club, Nam và nhóm kỹ thuật thực hiện nhiệm vụ đảm bảo kỹ thuật về phần cứng, phần mềm cho dịch vụ này.
Cáo trạng của Viện kiểm sát đã liệt kê các con số “phạm tội” trong vòng 28 tháng game bài hoạt động của Phan Sào Nam và nhóm kỹ thuật. Cụ thể, về kỹ thuật, đã thiết lập 262 máy chủ vật lý, 6 máy chủ ảo, 7 thiết bị SAN lưu trữ dữ liệu; liên hệ với nhiều cổng thanh toán tại Việt Nam và quốc tế (MyCard-Đài Loan, PayOneQ - Hàn Quốc…); 33 ngân hàng ở Việt Nam được người chơi sử dụng thẻ ATM, thẻ thanh toán quốc tế để thanh toán tiền; 12 công ty cung cấp mã thẻ điện tử trong hệ thống dữ liệu của cổng game bài; xây dựng cổng thanh toán riêng cho game bài; xây dựng hệ thống kỹ thuật để phát hành thẻ Vcard…
 |
|
5 năm tù, bản án được coi là đã có nhiều khoan hồng với Phan Sào Nam - một người đam mê công nghệ nhưng thiếu hiểu biết pháp luật.
|
Các yếu tố kỹ thuật trên đã giải quyết mọi thách thức về kỹ thuật trong hoạt động công nghệ dịch vụ trên mạng Internet như: tốc độ truyền tải, tối ưu mạng lưới, xử lý dữ liệu, kiểm soát được thông tin người dùng, chống tấn công mạng, kết nối thanh toán. Khai thác tối đa nền tảng Công nghệ trên điện thoại, máy tính, dịch vụ thanh toán điện tử; khai thác tối đa hệ thống phân phối phần mềm trên Google store, App store, Facebook… nhờ đó đã tối ưu chi phí hoạt động đem lại hiệu quả cao đột biến cho dịch vụ.
Về mạng lưới người dùng: đã tổ chức được một tập khách hàng khổng lồ với 25 “đại lý cấp 1”, gần 6.000 “đại lý cấp 2” với gần 43 triệu tài khoản (tương đương gần 14 triệu người chơi).
Trình độ cao về CNTT nhưng thiếu hiểu biết pháp luật
Trước khi phiên tòa nghị án, trong phần bào chữa cho Phan Sào Nam, Luật sư Nguyễn Thị Uyển, thành viên của Đoàn luật sư TP Hà Nội – là Luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho Phan Sào Nam, từng nhận định, hành vi phạm tội “Tổ chức đánh bạc” của Nam mang tính thụ động bởi nhiều yếu tố khách quan.
 |
|
Phan Sào Nam (khi đang là Phó giám đốc Công ty Intecom) nhận Giải thướng Sao Khuê năm 2008
|
“Khi dịch vụ đã được triển khai thì nhóm kỹ thuật luôn phải chạy theo để xử lý mọi phát sinh về mặt kỹ thuật để đảm bảo cho dịch vụ game được chạy thông suốt. Nếu để xảy ra bất kỳ sai sót nào về kỹ thuật làm ảnh hưởng đến việc khai thác thương mại dịch vụ thì bên Nam sẽ phải chịu trách nhiệm. Bởi vậy, Nam và nhóm kỹ thuật buộc phải đuổi theo phục vụ cho đến khi dịch vụ không còn hoạt động. Ngoài ra, theo thỏa thuận dịch vụ hoạt động được đảm bảo về mặt pháp lý bởi CNC - một đơn vị phát hành có sự giám sát đặc biệt của ngành chức năng”, Luật sư Uyển cho biết.
Trước tòa, luật sự này phân tích, thu nhập rất lớn từ RikVip được chia lại trong 2 năm lên đến cả ngàn tỷ đồng, Nam vẫn để hầu như nguyên vẹn bằng tiền mặt. Chỉ sau hơn một tháng kể từ ngày ra đầu thú, Nam đã khai báo và nộp cho Cơ quan Điều tra một lượng tiền mặt gần 1.000 tỷ đồng. Theo đó, Nam đã gần như khắc phục đầy đủ số tiền đươc thụ hưởng là gần 1.400 tỷ đồng mà chủ yếu là nộp bằng tiền mặt và trở thành kỷ lục khắc phục hậu quả trong lịch sử các phiên tòa.
Đây chính là một trong những tình tiết quan trọng để được Tòa xem xét giảm nhẹ hình phạt đối với Phan Sào Nam.
"Tôi đang liều một cách tinh tế", Phan Sào Nam đã từng nói như vậy trong một lần trả lời phỏng vấn báo chí vào năm 2012 khi đang là Chủ tịch HĐQT VTC Online. Nam đã nhiều lần “liều một cách tinh tế” và thành công, nhưng cuộc chơi RikVip lại trở thành bước sa chân khó lường của “Hoàng tử bóng đêm” và Nam đã phải trả giá.
“Hậu quả nghiêm trọng xảy ra ngày hôm nay là ngoài ý thức chủ quan của tôi, một mặt hậu quả gây ra cho xã hội là vô cùng nặng nề, nhưng một mặt cũng là “thành tựu” phát triển KHCN, là công sức trí tuệ tập thể của đội ngũ tri thức có trình độ cao về CNTT nhưng lại thiếu hiểu biết về pháp luật”, Nam nói trong phần tự bào chữa sau khi kể về ước mơ, hoài bão của mình trong cuộc cách mạng 4.0.
Những hành vi vi phạm pháp luật của Nam đã được Tòa xem xét một cách thấu tình, đạt lý. Tuy nhiên, những người quen biết Nam, từng một thời làm việc cùng Nam vẫn không khỏi xót xa, tiếc cho một tài năng công nghệ nhưng chưa được trang bị một kiến thức pháp luật đủ tốt để trở thành một doanh nhân thành đạt. Đây cũng là bài học xương máu cho Nam và không chỉ cho Nam.
