Ông Trump thăm Scotland, EU sẵn sàng "xuống nước" để đạt thỏa thuận thương mại

Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ gặp Chủ tịch EC Ursula von der Leyen tại Scotland nhằm đàm phán thỏa thuận thương mại Mỹ–EU, tránh nguy cơ chiến tranh thuế quan. Thỏa thuận có thể bao gồm mức thuế 15% cho hầu hết hàng hóa, bao gồm ô tô.
Tổng thống Mỹ Donald Trump có kế hoạch kết hợp chơi golf với thảo luận về thương mại trong chuyến đi tới Scotland vào cuối tuần này. Ảnh: WSJ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen dự kiến sẽ gặp nhau vào hôm 27/7 trong chuyến thăm của ông Trump tới Scotland, làm dấy lên hy vọng rằng Mỹ và châu Âu đang tiến gần đến một thỏa thuận thương mại nhằm tránh một cuộc chiến thuế quan xuyên Đại Tây Dương.

Bà von der Leyen cho biết hôm 25/7 rằng bà đã có một cuộc điện đàm tích cực với ông Trump và hai bên đã đồng ý gặp nhau tại Scotland để thảo luận về quan hệ thương mại xuyên Đại Tây Dương “và cách chúng ta có thể duy trì mối quan hệ vững mạnh”.

Các quan chức châu Âu tỏ ra lạc quan rằng họ sắp đạt được một thỏa thuận sơ bộ, trong đó Liên minh châu Âu (EU) có thể chấp nhận mức thuế cơ bản 15% đối với hầu hết hàng hóa, bao gồm cả ô tô, theo những người am hiểu tình hình. Tuy nhiên, họ nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng cần có sự chấp thuận cuối cùng từ ông Trump và có thể bị đổ vỡ nếu ông đòi hỏi những nhượng bộ lớn hơn.

“Tôi cho rằng có 50-50 khả năng, có thể còn thấp hơn, nhưng có cơ hội để đạt được thỏa thuận với EU”, ông Trump nói hôm 25/7 trước khi lên đường sang Scotland, nơi ông sẽ ở lại bốn ngày. Ông nói thêm rằng để có được một thỏa thuận với EU, khối này cần “giảm bớt các mức thuế của họ”.

Một thỏa thuận với châu Âu sẽ là lớn nhất trong số những hiệp định thương mại gần đây mà ông Trump đang nỗ lực đạt được nhằm vẽ lại luật chơi thương mại toàn cầu. Chính quyền của ông đã ký thỏa thuận với Vương quốc Anh về mức thuế cơ bản 10% và gần đây là thỏa thuận với Nhật Bản về mức thuế 15%. Thỏa thuận với Nhật Bản còn bao gồm cam kết tăng đầu tư vào Mỹ, dù chi tiết vẫn còn mơ hồ.

Dự kiến trong chuyến đi này, ông Trump có sự tháp tùng của Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick.

Các quan chức EU trước đây từng cho biết khối này sẵn sàng tăng nhập khẩu năng lượng và sản phẩm bán dẫn từ Mỹ, đồng thời nhấn mạnh đến các khoản đầu tư mà các công ty châu Âu đang lên kế hoạch tại Mỹ. EU cũng có thể giảm thuế ô tô như một phần của thỏa thuận, theo những người tham gia đàm phán.

Nhiều quốc gia thành viên EU dường như sẵn sàng chấp nhận mức thuế trung bình 15% nếu điều đó giúp tránh được một cuộc đối đầu thương mại leo thang, đặc biệt là trong lĩnh vực ô tô. Tuy nhiên, EU cũng đã chuẩn bị sẵn các gói thuế trả đũa có thể ảnh hưởng đến hơn 100 tỷ USD hàng hóa Mỹ trong trường hợp đàm phán thất bại.

Các cuộc đàm phán thương mại dự kiến sẽ tạo nên điểm nhấn kinh tế trong chuyến thăm của ông Trump đến Anh – nơi ông sẽ dành cuối tuần chơi golf tại khu nghỉ dưỡng Turnberry ở Ayrshire. Ông cũng dự kiến gặp Thủ tướng Anh Keir Starmer vào thứ Hai tuần tới để hoàn tất chi tiết của thỏa thuận thuế quan song phương trước khi di chuyển đến khai trương một sân golf mới ở Aberdeenshire – nơi được đặt theo tên mẹ ông là Mary.

Chính phủ Anh kỳ vọng sẽ chốt các phần còn lại của thỏa thuận thương mại được phác thảo từ tháng 5, theo đó mức thuế thép Mỹ áp với Anh sẽ giảm còn 25% hoặc thấp hơn, so với mức toàn cầu là 50%. Về phần mình, Mỹ đang gây sức ép để Anh xóa bỏ loại thuế đang đánh vào các công ty công nghệ lớn của Mỹ.

Ông Trump từ lâu đã có sự gắn bó đặc biệt với Scotland. Mẹ ông, bà Mary Anne MacLeod, sinh ra và lớn lên trên đảo Lewis thuộc quần đảo Outer Hebrides của Scotland. Bà di cư đến New York trong thời kỳ Đại Suy thoái và sau đó kết hôn với cha ông Trump – ông Fred, một nhà phát triển bất động sản.

Thủ hiến Scotland John Swinney, người dự kiến sẽ gặp ông Trump trong sự kiện khai trương sân golf ở miền Bắc Scotland, cho biết ông sẽ nêu ra một số vấn đề với Tổng thống, trong đó có việc kêu gọi Israel chấm dứt tấn công Dải Gaza. “Người dân Scotland – và tôi cũng chia sẻ mối lo ấy – rất lo ngại về tình hình tại Gaza”, ông nói hôm thứ Sáu.

Ông Swinney từng công khai ủng hộ bà Kamala Harris – đối thủ của ông Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 – nhưng ông Trump cho biết ông vẫn trông đợi cuộc gặp. “Lãnh đạo Scotland là người tốt, nên tôi rất mong chờ được gặp ông ấy”, ông nói.

Chuyến thăm lần này được coi là bước dạo đầu cho một sự kiện long trọng hơn, khi ông Trump trở lại Vương quốc Anh vào tháng 9 để lưu trú tại Lâu đài Windsor theo lời mời của Vua Charles và Hoàng hậu Camilla.