LTS: Nic Newman là cộng tác viên nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu Báo chí của Reuters, nơi ông là tác giả chính của Báo cáo Tin tức Kỹ thuật số hàng năm từ năm 2012. Ông cũng là nhà tư vấn về truyền thông kỹ thuật số. Ông đã thực hiện các báo cáo dự đoán xu hướng báo chí và truyền thông trong 12 năm qua. VietTimes xin lược dịch lại bản báo cáo của ông về xu hướng báo chí, truyền thông và công nghệ năm 2021.
Tổng quan
Năm 2021 sẽ là một năm thay đổi kỹ thuật số sâu sắc và nhanh chóng sau cú sốc do đại dịch Covid -19 gây ra. Giãn cách xã hội và các hạn chế khác đã phá vỡ những thói quen cũ và tạo ra những thói quen mới, nhưng trong năm 2021, chúng ta sẽ khám phá những thay đổi đó cơ bản như thế nào. Trong khi nhiều người khao khát trở lại 'bình thường', thực tế có thể sẽ khác khi chúng ta cảnh giác bước vào một thế giới nơi thực và ảo cùng tồn tại theo những cách mới.
Đây cũng sẽ là một năm định hình lại nền kinh tế, với việc các đơn vị báo chí và nhà xuất bản tập trung vào độc giả trả phí và thương mại điện tử - hai mô hình kinh doanh đang tăng trưởng nhờ đại dịch. Trong khi đại dịch đã thúc đẩy khán giả đến với báo chí ở hầu hết mọi nơi, những nhà xuất bản tiếp tục phụ thuộc vào doanh thu từ báo in hoặc quảng cáo kỹ thuật số đối mặt với một năm khó khăn - với việc hợp nhất, cắt giảm chi phí và đóng cửa.
Đối với các nền tảng mạng xã hội khổng lồ, đại dịch đã buộc các nền tảng này phải suy nghĩ lại về giới hạn của quyền tự do ngôn luận. Với cuộc sống đang bị đe dọa, hãy mong đợi một cách tiếp cận can thiệp nhiều hơn vào nội dung có hại, cũng như đề cao các thương hiệu tin tức đáng tin cậy cùng với hỗ trợ tài chính lớn hơn. Vào cuối năm 2021, báo chí có thể có nét riêng, tách biệt so với những thông tin khổng lồ đăng tải trên Internet.
Các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI) cũng sẽ thúc đẩy hiệu quả và tự động hóa cao hơn trên nhiều ngành, bao gồm cả báo chí xuất bản trong năm nay. Nhưng khi AI chuyển ra khỏi phòng R&D để ứng dụng vào đời thực, chúng ta có thể mong đợi nhiều cuộc tranh luận sôi nổi hơn về tác động của AI đối với xã hội - về tốc độ thay đổi, về tính minh bạch và công bằng.
Các nhà lãnh đạo truyền thông nhìn nhận thế nào về năm 2021?
Ba phần tư (76%) số biên tập viên, CEO và các nhà lãnh đạo ngành báo chí được khảo sát cho biết Covid -19 đã đẩy nhanh các kế hoạch chuyển đổi kỹ thuật số của họ. Các kế hoạch kinh doanh bao gồm làm việc từ xa nhiều hơn và chuyển đổi nhanh hơn sang các mô hình kinh doanh lấy độc giả làm trung tâm.
Thúc đẩy lượng độc giả trả phí được đánh giá là trọng tâm doanh thu quan trọng hoặc rất quan trọng đối với 76% số người nói trên. Tiêu chí này được xếp trước cả doanh thu quảng cáo. Thương mại điện tử và tổ chức sự kiện là những ưu tiên quan trọng tiếp theo, trong đó đa dạng hóa doanh thu được đặt làm chủ đề chính. Các đơn vị báo chí xuất bản nói rằng bốn nguồn doanh thu khác nhau nói trên sẽ quan trọng hoặc rất quan trọng trong năm nay.
Nhìn chung, phần lớn những người được hỏi (73%) nói rằng họ tự tin về triển vọng của công ty mình trong năm tới, mặc dù ít hơn (53%) nói rằng họ tự tin về tương lai của ngành báo chí. Mối quan tâm liên quan đến sự gia tăng của thông tin xấu độc và thông tin sai lệch, các cuộc tấn công vào các nhà báo, và tính bền vững tài chính của các ấn phẩm nhỏ.
Các đơn vị báo chí xuất bản có vẻ tin tưởng hơn một chút vào sự hỗ trợ của chính phủ so với thời điểm này năm ngoái. Hơn một phần ba (36%) cảm thấy rằng các can thiệp chính sách có thể hữu ích - gấp đôi so với 12 tháng trước. Gần một nửa (47%) cảm thấy các biện pháp can thiệp sẽ không có gì khác biệt và 17% nói rằng chúng có thể khiến mọi thứ tồi tệ hơn.
Với các nền tảng mạng xã hội được yêu cầu trả tiền tác quyền cho một số nhà xuất bản tin tức trong năm nay, có sự bất đồng về cách phân chia tác quyền. Khoảng một nửa (48%) số người được hỏi cho rằng chỉ một số nhỏ các đơn vị cung cấp tin tức chất lượng sẽ nhận được tiền. Một phần ba (32%) thích hầu hết các nhà xuất bản được trả tiền. Mặc dù phải trả thêm tiền cho cả việc cấp phép và đổi mới nội dung, các nhà xuất bản nghĩ rằng các nền tảng truyền thông xã hội và công nghệ vẫn có thể làm được nhiều hơn nữa để hỗ trợ báo chí.
Các quan niệm truyền thống về tính khách quan của báo chí đang chịu áp lực trong thời đại phân cực chính trị và xã hội nhiều hơn. Mặc dù vậy, phần lớn (88%) những người được khảo sát, bao gồm một số lượng lớn các biên tập viên cấp cao, nói rằng tính khách quan của báo chí quan trọng hơn bao giờ hết. Gần một nửa (48%) đồng ý rằng có một số vấn đề chính trị và xã hội không mang nhiều ý kiến nhưng vẫn phải đứng ở góc độ trung lập.
Tạo ra một nền văn hóa đổi mới vẫn là mối quan tâm chính của nhiều nhà lãnh đạo báo chí truyền thông. Nhưng hóa ra không phải lúc nào những ý tưởng hay nhất cũng đến từ người lãnh đạo. Phân tích sâu về dữ liệu và độc giả (74%), các nhóm đa ngành (68%) và học hỏi từ các công ty truyền thông khác (48%) được coi là những cách tốt nhất để tạo ra các ý tưởng mới. Ý tưởng xuất phát từ lãnh đạo chỉ chiếm 26%.
Cuộc khảo sát của cũng cho thấy vai trò quan trọng của các nhà quản lý sản phẩm trong việc điều phối và định hình sự đổi mới kỹ thuật số. 93% người được khảo sát nói rằng vai trò của người quản lý sản phẩm là quan trọng, nhưng chưa đến một nửa (43%) số người nói rằng công ty họ hiểu rõ điều này.
 |
(ảnh minh họa: Caroline University) |
Các công ty truyền thông đang đặt cược vào AI như một cách mang lại nhiều trải nghiệm được cá nhân hóa hơn và nâng cao hiệu quả sản xuất. Hơn 2/3 (69%) người được khảo sát cho biết AI sẽ có tác động lớn nhất đến báo chí trong 5 năm tới, sau đó là 5G (18%), các thiết bị và giao diện mới (9%). Nhưng nhiều người nghĩ rằng AI sẽ mang lại lợi ích cho các đơn vị báo chí xuất bản lớn, khiến cho các đơn vị nhỏ cảm thấy “rùng mình”.
Và điều gì khác có thể làm chúng ta ngạc nhiên?
Thế giới có thể mong đợi việc tiếp xúc giữa người với người trở lại bình thường sau một năm bị giãn cách và hạn chế di chuyển. Các sự kiện trong đời thực sẽ trở lại trong năm nay khi nhiều người đã mệt mỏi khi làm việc và hội thoại qua ứng dụng Zoom.
Các nhà báo sẽ ra khỏi văn phòng nhiều hơn, được giải phóng bởi công nghệ để đưa tin trực tiếp hơn, trở nên gắn bó hơn với cộng đồng.
Mức giá của các bài báo giá trị tăng lên khi các nền tảng giúp thu phí độc giả như Substack phát triển, giúp các nhà báo giỏi tăng thu nhập. Nhưng liệu sự chênh lệch nhuận bút ngày càng tăng giữa các nhà báo giỏi và những người còn lại có tạo ra căng thẳng mới trong các tòa soạn?
Video trực tuyến trở thành trọng tâm chính của mối quan tâm xung quanh thông tin sai lệch, với sự gia tăng của các kênh theo quan điểm siêu đảng phái và podcast video được phân phối qua các nền tảng như YouTube và Spotify.
Báo chí trở nên khó khăn hơn khi các chính trị gia tìm cách tận dụng mối lo ngại về thông tin sai lệch để thắt chặt quyền tự do ngôn luận. Những xu hướng này cũng sẽ rõ ràng ở một số nền dân chủ tự do (chẳng hạn những tranh cãi xung quanh luật an ninh quốc gia mới của Pháp).
Âm thanh (Audio) tiếp tục là điểm sáng của giới truyền thông tin tức, với sự đổi mới mạnh mẽ về nội dung và mô hình kinh doanh. Dự kiến chúng ta sẽ thấy sự tập trung ngày càng tăng vào các podcast (các tập tin âm thanh và video số) trả phí, mở rộng phạm vi các tùy chọn kiếm tiền.
Việc triển khai 5G đang được đẩy nhanh trên toàn thế giới, cùng với sự gia tăng các thiết bị mới bao gồm thiết bị đeo và kính thông minh. Tất cả điều này cho thấy các đơn vị báo chí xuất bản sẽ cần chuẩn bị cho một tương lai liên quan đến việc đưa nội dung và thương hiệu trên nhiều thiết bị và kênh phân phối.
