Nhận định trên được Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân bày tỏ trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào chiều 13/9 khi Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng trình dự luật tăng Thuế bảo vệ môi trường.
Trong đó, đặc biệt là việc điều chỉnh khung thuế đối với mặt hàng xăng dầu và túi ni lông: khung thuế suất đối với xăng được đề nghị điều chỉnh từ 1.000-4.000 đồng/lít lên mức từ 3.000-8.000 đồng/lít; kung thuế suất với túi ni lông được đề nghị điều chỉnh từ 30.000-50.000 đồng/kg lên mức 40.000-200.000 đồng/kg.
Đánh giá về tác động của dự luật, Chủ tịch Quốc hội cho rằng trong tình tình kinh tế đất nước hiện nay thì việc tăng thuế suất nhìn chung là không thuận.
Bà nhấn mạnh đến tư tưởng của Thủ tướng là hạn chế tăng các loại thuế, phí, tháo gỡ khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp, tạo phấn khởi cho nhân dân.
Bà Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh rằng đối với mặt hàng xăng dầu thì với khung thuế suất hiện hành vẫn chưa áp mức tối đa, do đó cần cân nhắc lại việc đề nghị tăng lên nữa.
Trong khi đó, số thu thuế bảo vệ môi trường từ xăng dầu chiếm 93% tổng thu, nên cơ quan soạn thảo cần rà soát các đối tượng chịu thuế làm sao cho dự án luật điều chỉnh một cách toàn diện.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, ngân sách nhà nước tăng lên từ nguồn này sẽ được dùng thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, trong đó có chi cho bảo vệ môi trường, đồng thời vẫn bảo đảm tính cạnh tranh của nền kinh tế, các sản phẩm chủ yếu của Việt Nam.
Chính phủ cũng khẳng định việc sửa đổi luật lần này cũng hướng đến việc nâng cao hơn trách nhiệm và nhận thức của tổ chức, cá nhân đối với môi trường; khuyến khích sản xuất, sử dụng hàng hóa thân thiện với môi trường.
Thẩm tra dự án luật, Ủy ban Tài chính - ngân sách của Quốc hội cho rằng xăng dầu là mặt hàng thiết yếu cho toàn xã hội, là đầu vào của nhiều ngành, lĩnh vực sản xuất và đời sống của người dân, mà mức thuế cụ thể đối với xăng, dầu hiện nay vẫn chưa điều chỉnh tăng đến mức trần cho phép.
Hơn nữa, thông điệp của Chính phủ là tạo điều kiện, tăng tính cạnh tranh và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp nhưng lại đề nghị điều chỉnh chính sách thuế một cách đột ngột như dự thảo Tờ trình là chưa thực sự phù hợp.
Hơn nữa, xăng dầu không phải là đối tượng gây ô nhiễm môi trường lớn nhất trong các sản phẩm gây ô nhiễm môi trường, song lại tiếp tục điều chỉnh ở mức trần cao gấp 2 lần mức trần hiện nay là chưa thực sự phù hợp.
Do đó, Thường trực Uỷ ban Tài chính ngân sách đề nghị Chính phủ cần làm rõ cơ sở khoa học để đề xuất nâng mức trần khung đối với xăng, dầu lên gấp 2 lần như Dự thảo luật.
TVQH cũng thống nhất đề nghị Chính phủ cân nhắc, tiếp thu đầy đủ ý kiến của Ủy ban Tài chính ngân sách, hoàn thiện thêm dự thảo Luật.