Nền kinh tế số (hay còn gọi là nền kinh tế internet hoặc kinh tế mới) là một nền kinh tế dựa trên các công nghệ kỹ thuật số. Những năm qua, tiến bộ công nghệ đã tác động vào các ngành kinh doanh cũng như mọi khía cạnh của cuộc sống. Điều này khiến kinh tế số ngày càng đóng một vai trò quan trọng hơn trong tổng thể nền kinh tế tại mỗi quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Bằng việc ban hành các văn bản như: Nghị quyết 36A về Chính phủ điện tử, Chỉ thị 16 về phát triển Cách mạng công nghiệp 4.0…, Chính phủ Việt Nam đã xác định kinh tế số là một trong ba ngành mũi nhọn trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội đến năm 2030.
Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định, tại Việt Nam, quá trình hình thành nền kinh tế số cũng như phát triển thành phố thông minh còn nhiều thách thức như: chưa hội tụ được các điều kiện thuận lợi để thúc đẩy nền kinh tế số; chưa thống nhất nhận thức, còn thiếu nguồn lực, giải pháp hợp lý để phát triển thành phố thông minh…
Thứ ba, đề xuất Chính phủ thay thế Nghị định 102 về ứng dụng CNTT bằng vốn ngân sách đảm bảo tính phù hợp với đặc thù của ngành CNTT; đơn giản hóa mọi quy trình về lập dự án, triển khai, nghiệm thu, đặc biệt là quy trình cho thuê hệ thống thông tin; bỏ quy định về thiết kế thi công, linh hoạt khi điều chỉnh do đây là đặc tính của các phần mềm; lập và duyệt dự toán trên cơ sở báo giá so sánh và tham chiếu hệ thống tương tự.
Toàn cảnh diễn đàn.
Thứ tư, Chính phủ nên khuyến khích phát triển khởi nghiệp sáng tạo, sớm có khung pháp lý cho khởi nghiệp sáng tạo đặc biệt là nghị định về quỹ khởi nghiệp sáng tạo. Bên cạnh đó có thể ban hành các chính sách đẩy mạnh các hoạt động thu hút đầu tư, tạo lập môi trường hỗ trợ, thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo… cũng như ban hành nguyên tắc chỉ đạo: hỗ trợ tối đa và tức thì cho các vấn đề mới, phát sinh trong quá trình phát triển Startup.
Thứ năm, Chính phủ có thể xem xét cho phép thí điểm mô hình hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo tại một số thành phố như TPHCM.
Thứ sáu, việc hoàn chỉnh khung pháp lý về giao dịch điện tử cũng là một điểm đáng lưu ý, nên khuyến khích không dùng tiền mặt, cấm một số giao dịch lớn dùng tiền mặt để tạo điều kiện cho thương mại điện tử phát triển.
Thứ bảy, về vấn đề xây dựng thành phố thông minh, ông Chính cũng cho rằng việc này nên xây dựng theo chuẩn thế giới, mà nhiều thành phố áp dụng là chuẩn ISO.
Cuối cùng, về vấn đề nhân lực trong ngành CNTT, Chính phủ cũng cần thúc đẩy sớm các chương trình đào tạo nguồn nhân lực để đạt mục tiêu có 100.000 kỹ sư CNTT vào năm 2020.
Ngoài ra, chuyên gia này kiến nghị Chính phủ cần xem xét, rà soát các văn bản luật và nghị định; dỡ bỏ mọi rào cản với doanh nghiệp đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân; tránh bất bình đẳng và tạo ra các giấy phép con mới, tạo cơ chế xin- cho, gây nhiều bất cập và tăng phí phí cho doanh nghiệp.
