Chip máy tính từ tế bào não người gặp nhiều câu hỏi về mặt đạo đức

VietTimes – Chip máy tính từ tế bào não người có thể là chìa khóa cho tương lai của nhân loại, tuy nhiên công nghệ này đang gặp phải nhiều câu hỏi về mặt đạo đức.
Ảnh: Google

Phòng thí nghiệm Cortical có trụ sở tại Melbourne đã phát triển các nhóm tế bào thần kinh (tế bào não) được tích hợp vào một con chip máy tính. Phát minh này nhằm khai thác trí thông minh vốn có của tế bào não, điều mà các con chip silicon không thể đạt được.

Trong các con chip silicon, tín hiệu điện đi dọc theo dây kim loại liên kết các thành phần khác nhau. Trong não, các tế bào thần kinh giao tiếp với nhau bằng cách sử dụng các tín hiệu điện qua các khớp thần kinh (điểm nối giữa các tế bào thần kinh). Trong hệ thống Cortical Labs ’Dishbrain, các tế bào thần kinh được phát triển trên các chip silicon. Những tế bào thần kinh này hoạt động giống như những sợi dây trong hệ thống, kết nối các thành phần khác nhau. Ưu điểm chính của phương pháp này là các tế bào thần kinh có thể thay đổi hình dạng, phát triển, tái tạo theo yêu cầu của hệ thống.

Được biết, trong một cuộc thử nghiệm Dishbrain có thể học cách chơi trò chơi điện tử Pong nhanh hơn các hệ thống AI thông thường. Các nhà phát triển của Dishbrain cho biết: “Không có gì giống như thế này từng tồn tại trước đây… Nó là một phương hoàn toàn mới. Một sự kết hợp giữa công nghệ silicon và nơ-ron”.

Cortical Labs tin rằng công nghệ chip này có thể là chìa khóa cho các loại suy luận phức tạp mà máy tính và AI ngày nay không thể tạo ra. Một công ty khởi nghiệp khác cũng chế tạo máy tính từ các tế bào thần kinh trong phòng thí nghiệm - Koniku - tin rằng công nghệ của họ sẽ cách mạng hóa một số ngành công nghiệp bao gồm nông nghiệp, chăm sóc sức khỏe, công nghệ quân sự và an ninh sân bay. Các loại máy tính hữu cơ khác cũng đang trong giai đoạn phát triển ban đầu.

Trong khi các con chip hiện tại đang làm thay đổ toàn bộ thế giới tuy nhiên, chúng vẫn thua xa bộ não của hầu hết các loài động vật. Ví dụ: não của mèo có khả năng lưu trữ dữ liệu nhiều hơn 1.000 lần so với iPad và có thể sử dụng thông tin này nhanh hơn một triệu lần. Bộ não con người, với hàng nghìn tỉ kết nối thần kinh, có khả năng thực hiện lên tới 15 nghìn tỉ hoạt động mỗi giây.

Ngày nay điều này chỉ có thể được so sánh với những siêu máy tính khổng lồ sử dụng một lượng lớn năng lượng. Bộ não của con người chỉ sử dụng khoảng 20 watt năng lượng, hoặc tương đương với mức năng lượng cần để cung cấp cho một bóng đèn. Trong khi đó, các trung tâm lưu trữ dữ liệu hiện đại sẽ các cần 34 nhà máy chạy bằng than tạo ra 500 megawatt mỗi giờ để lưu trữ cùng một lượng dữ liệu chứa trong một bộ não người.

Các công ty không cần mẫu mô não từ người hiến tặng, mà chỉ cần nuôi các tế bào thần kinh trong phòng thí nghiệm bằng công nghệ tế bào gốc. Các nhà khoa học có thể thiết kế các tế bào từ mẫu máu hoặc sinh thiết da thành một loại tế bào gốc để sau đó chúng có thể trở thành bất kỳ loại tế bào nào trong cơ thể người.

Tuy nhiên, điều này đặt ra câu hỏi về sự đồng ý của những người cung cấp mẫu mô để nghiên cứu và phát triển công nghệ. Họ có biết tế bào của mình được sử dụng để tạo ra máy tính thần kinh không? Họ có cần biết điều này, để sự đồng ý của họ có hiệu lực về mặt pháp lý không?

Nếu máy tính thần kinh trở nên phổ biến, chúng ta sẽ phải vật lộn với các vấn đề hiến tặng mô khác. Trong nghiên cứu của Cortical Lab với Dishbrain, họ nhận thấy tế bào thần kinh của con người học nhanh hơn tế bào thần kinh của chuột. Cũng có thể có sự khác biệt về hiệu suất tùy thuộc vào việc sử dụng tế bào thần kinh của ai? Liệu Apple và Google có thể tạo ra những chiếc máy tính có tốc độ cực nhanh bằng cách sử dụng các tế bào thần kinh tốt nhất và sáng nhất của con người hiện nay không? Liệu ai đó có thể bảo vệ các mô khi những thiên tài đã qua đời như Albert Einstein để tạo ra các máy tính thần kinh phiên bản giới hạn chuyên dụng không?

Những câu hỏi như vậy liên quan đến các chủ đề đạo đức rộng lớn hơn. Hãy xem xét vụ bê bối liên quan đến Henrietta Lacks, một phụ nữ Mỹ gốc Phi có tế bào được sử dụng rộng rãi trong nghiên cứu y tế và thương mại mà không được cô ấy biết và đồng ý.

Tế bào của Henrietta vẫn được sử dụng trong các ứng dụng tạo ra doanh thu khổng lồ cho các công ty dược phẩm (bao gồm cả việc phát triển vắc-xin COVID gần đây). Gia đình Lacks vẫn chưa nhận được bất kỳ khoản bồi thường nào. Nếu tế bào thần kinh của người hiến tặng cuối cùng được sử dụng trong các sản phẩm thì liệu họ được hưởng một phần lợi nhuận thu được từ các sản phẩm đó?

Một cân nhắc đạo đức quan trọng khác đối với các con chip thần kinh là liệu chúng có thể phát triển một số dạng ý thức và trải qua cơn đau hay không?

Giám đốc khoa học Brett Kagan của Phòng thí nghiệm Cortical cho biết:

"Sự đồng ý của những người hiến tặng là điều tối quan trọng. Bất kỳ nhà tài trợ nào cũng phải có cơ hội đạt được thỏa thuận về việc bồi thường như một phần của quá trình này và quyền tự chủ về cơ thể của họ cần được tôn trọng mà không bị ép buộc".

Thế giới đang ở giai đoạn đầu của điện toán thần kinh và còn thời gian để suy nghĩ về những vấn đề này, trước khi các sản phẩm chuyển từ khoa học viễn tưởng đến các cửa hàng.

Theo East Mojo