Biển người Palestine trở về với "đống đổ nát" ở Gaza sau lệnh ngừng bắn

Hàng nghìn người Palestin đã đổ về phía bắc dọc bờ biển Gaza trong hôm 11/10, đi bộ, đi xe và thậm chí bằng xe ngựa, trở lại những ngôi nhà bị bỏ hoang của họ khi lệnh ngừng bắn giữa Israel và lực lượng Hamas có vẻ đang được duy trì ổn định.

“Đó là cảm giác không thể diễn tả được, tạ ơn Thượng đế”, Nabila Basal nói khi cùng con gái – người bị thương ở đầu trong chiến tranh – đi bộ trở về quê nhà. “Chúng tôi vô cùng hạnh phúc vì chiến tranh đã dừng lại, và những đau khổ cuối cùng cũng kết thúc”.

Quân đội Israel đã rút lui theo giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận do Mỹ làm trung gian, đạt được trong tuần này nhằm chấm dứt cuộc chiến đã giết chết hàng chục nghìn người và biến phần lớn Dải Gaza thành đống tro tàn.

Theo phát ngôn viên của Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah el-Sisi, Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ cùng hơn 20 nhà lãnh đạo thế giới tham dự hội nghị thượng đỉnh quốc tế tại Ai Cập vào thứ Hai tuần tới, nhằm hoàn thiện các điều khoản hòa bình vĩnh viễn.

Hội nghị sẽ được tổ chức tại thành phố nghỉ dưỡng Sharm el-Sheikh bên bờ Biển Đỏ.

Hamas dự kiến sẽ thả toàn bộ con tin Israel còn lại trước buổi trưa cùng ngày, theo các điều khoản của lệnh ngừng bắn.

Những ngôi nhà chỉ còn là đống đổ nát

Đối với nhiều người dân Gaza, hành trình trở về xuyên qua vùng đất hoang tàn dẫn đến những ngôi nhà chỉ còn là đống gạch vụn.

“Ngôi nhà tôi xây cách đây 40 năm đã biến mất chỉ trong chớp mắt”, Ahmed al-Jabari nói khi đứng giữa đống đổ nát của một con phố ở Thành phố Gaza. “Tôi mừng vì không còn máu đổ, không còn giết chóc, nhưng giờ chúng tôi biết đi đâu? Liệu chúng tôi sẽ sống 20 năm trong lều sao?”.

Tại Israel, khi màn đêm buông xuống, hàng chục nghìn người tập trung tại Quảng trường Con tin ở Tel Aviv, nơi vang lên tiếng reo hò vui mừng, khép lại 2 năm biểu tình đầy giận dữ và đau thương.

Con rể của ông Trump, Jared Kushner, cùng con gái Ivanka Trump và đặc phái viên Trung Đông của Mỹ Steve Witkoff – người đóng vai trò chủ chốt trong các cuộc đàm phán ngừng bắn kể từ khi ông Trump nhậm chức – cùng xuất hiện trên sân khấu.

“Tôi đã mơ về đêm nay. Đó là một hành trình dài”, ông Witkoff nói. Đám đông hô vang “Cảm ơn ông Trump! Cảm ơn ông Witkoff!” và la ó khi ông nhắc đến Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

Quay sang các con tin, ông Witkoff nói: “Khi các bạn trở lại vòng tay của gia đình và đất nước, hãy biết rằng toàn thể Israel và cả thế giới đang mở rộng vòng tay chào đón các bạn bằng tình yêu vô hạn”.

Đếm ngược đến giờ thả con tin

Sau khi quân đội Israel hoàn tất việc tái triển khai hôm thứ Sáu, rút khỏi các khu đô thị lớn nhưng vẫn kiểm soát khoảng một nửa Dải Gaza, đồng hồ bắt đầu đếm ngược để Hamas thả các con tin trong vòng 72 giờ, trước trưa ngày 13/10.

“Chúng tôi vô cùng xúc động, đang chờ đợi con trai mình và tất cả 48 con tin còn lại”, Hagai Angrest – cha của Matan, một trong 20 con tin Israel được tin là còn sống – chia sẻ. “Chúng tôi chỉ chờ cuộc gọi”.

Hiện 26 con tin đã được tuyên bố tử vong vắng mặt, còn số phận của 2 người khác vẫn chưa rõ.

Theo thỏa thuận, sau khi các con tin được thả, Israel sẽ trả tự do cho gần 2.000 tù nhân và người Palestine bị giam giữ, trong đó nhiều người bị bắt trong thời gian chiến sự.

Hàng trăm xe tải cứu trợ mỗi ngày dự kiến sẽ tràn vào Gaza, chở theo lương thực và viện trợ y tế.

Người phát ngôn của UNICEF, Tess Ingram, cho biết hôm 11/10 rằng cơ quan này dự kiến tăng cường phân phối thực phẩm giàu năng lượng cho trẻ em suy dinh dưỡng, cùng với đồ dùng vệ sinh và lều bạt, bắt đầu từ Chủ nhật.

Ông Trump dự kiến tới Israel và Ai Cập

Nhiều câu hỏi vẫn còn bỏ ngỏ về việc liệu lệnh ngừng bắn và thỏa thuận trao đổi con tin-tù nhân – bước tiến lớn nhất hướng tới chấm dứt 2 năm chiến tranh – có dẫn đến nền hòa bình bền vững theo “kế hoạch 20 điểm” của ông Trump hay không.

Các bước tiếp theo trong kế hoạch này vẫn chưa được thống nhất, bao gồm việc ai sẽ quản lý Dải Gaza sau khi bị tàn phá, và số phận cuối cùng của Hamas, lực lượng vẫn từ chối yêu cầu của Israel về việc giải giáp hoàn toàn.

Phát biểu tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump tỏ ra tin tưởng lệnh ngừng bắn sẽ được duy trì.

“Tất cả họ đều mệt mỏi vì chiến đấu”, ông nói, đồng thời cho biết ông tin rằng “đã có sự đồng thuận về các bước tiếp theo”, dù thừa nhận rằng một số chi tiết vẫn cần được giải quyết.

Bên cạnh hội nghị tại Ai Cập, ông Trump cũng dự kiến phát biểu trước Quốc hội Israel (Knesset) trong chuyến công du Trung Đông – trở thành Tổng thống Mỹ đầu tiên làm điều này kể từ thời George W. Bush năm 2008.

Cả người Israel và Palestine đều vui mừng khi thỏa thuận được công bố, chấm dứt một cuộc chiến khiến hơn 67.000 người Palestine thiệt mạng – phần lớn là dân thường – và mở đường cho việc trả tự do những con tin cuối cùng bị Hamas bắt giữ trong vụ tấn công đẫm máu khởi nguồn cho cuộc chiến.

Trong cuộc tấn công ngày 7/10/2023, các tay súng Hamas đã tấn công các khu dân cư, căn cứ quân sự và một lễ hội âm nhạc ở Israel, khiến 1.200 người thiệt mạng, hầu hết là dân thường, và bắt giữ 251 con tin.

Theo Reuters