6 tướng chỉ huy bị ông Trump thay thế trong cuộc "thay máu" quân đội Mỹ

Đồng thời, ông Trump cũng yêu cầu bãi chức 5 tướng chỉ huy cấp cao, trong đó có Bộ trưởng Hải quân Lisa Franchetti. Chuỗi hành động này không chỉ là "phép thử lòng trung thành chính trị" đối với các quan chức quân sự cấp cao mà còn là bước đi quan trọng để ông Trump khôi phục chiến lược "Nước Mỹ trên hết" của mình.

Đảng Dân chủ đã phản ứng mạnh mẽ, cáo buộc động thái này đã phá hoại tính độc lập và chuyên nghiệp của quân đội Mỹ.

Ông Trump "thay máu" quân đội

Việc "thanh lọc" các tướng lĩnh quân đội cấp cao của chính quyền Trump không phải là một sự thay thế chức vụ đơn giản mà được giới quan sát cho là một thủ thuật chính trị sâu rộng do ông Trump thực hiện để thực hiện chính sách "Nước Mỹ trên hết" của mình.

Động thái thay thế Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân đánh dấu sự gia tăng ảnh hưởng của chính quyền Trump đối với giới lãnh đạo quân đội, với mục đích định hình lại năng lực thực hiện chiến lược của quân đội và tăng cường sự kiểm soát chính trị đối với giới chỉ huy quân đội.

Ông Trump cáo buộc các lãnh đạo cấp cao của quân đội Mỹ chịu ảnh hưởng quá sâu sắc từ chính quyền Joe Biden và đảng Dân chủ, đặc biệt là trong việc thúc đẩy các chính sách như "đa dạng, bình đẳng và hòa nhập" (DEI), cho rằng các chính sách này đã làm suy yếu hiệu quả và sức chiến đấu của quân đội.

Ông Trump từng công khai chỉ trích quân đội vì quá chú trọng vào "sự chính xác về mặt chính trị" khi lựa chọn đề bạt tướng lĩnh mà bỏ qua tiêu chí quan trọng nhất - năng lực quân sự và lòng trung thành.

Tầng lớp lãnh đạo quân đội hiện nay không những không phục vụ đầy đủ cho chiến lược ngoại giao "Nước Mỹ trên hết" mà còn có thể trở thành rào cản cho đường lối nắm quyền của ông. Ngoài ra, thông qua động thái này, ông Trump đã tăng cường quyền kiểm soát của mình đối với ngân sách quân sự và triển khai chiến lược quân sự.

Chính quyền Trump cũng đã cắt giảm hỗ trợ tài chính cho "tổ hợp công nghiệp quân sự" và nhấn mạnh việc sa thải tại các bộ phận "phi chiến đấu" để đảm bảo hiệu quả chiến đấu của quân đội được ưu tiên.

Ngay từ năm 2019, ông Trump đã thúc đẩy "kế hoạch tinh giản" quân số thông qua "Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng quốc gia cho năm tài chính 2019", đặc biệt là giảm tỷ lệ sĩ quan và nhân viên dân sự. Cách tiếp cận này rõ ràng cũng phản ánh nhu cầu "phi chính trị hóa" hoạt động quản lý quân sự của chính quyền Trump.

Vào ngày 19/2, ông Trump đã ra lệnh cho các lãnh đạo cấp cao của Bộ Quốc phòng và quân đội lập kế hoạch cắt giảm lớn nhằm cắt giảm 8% ngân sách quốc phòng mỗi năm trong vòng 5 năm tới. Thông qua một loạt chính sách, ông Trump đang cố gắng tăng cường quyền kiểm soát của mình đối với quân đội và điều chỉnh các hoạt động của quân đội chặt chẽ hơn theo định hướng chiến lược của ông.

Vấn đề về lòng trung thành chính trị của các tướng lĩnh

Đằng sau cuộc thanh lọc quân sự của ông Trump là mối quan ngại về lòng trung thành chính trị của các quan chức quân sự cấp cao. Ông Trump tin rằng nếu các chỉ huy quân sự cấp cao không thể hiện đầy đủ sự ủng hộ và lòng trung thành với các chính sách và chiến lược của chính phủ, điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả ra quyết định của quân đội và an ninh quốc gia.

Ông yêu cầu giới lãnh đạo quân đội không chỉ có năng lực quân sự vượt trội mà còn phải có sự đồng thuận sâu sắc về chính sách "Nước Mỹ trên hết".

Việc lựa chọn tướng lĩnh của Trump không còn chỉ tập trung vào năng lực và kinh nghiệm quân sự, mà tập trung hơn vào việc liệu họ có thể thực hiện được chiến lược chính trị của ông hay không, đặc biệt là việc triển khai quân sự và ra quyết định trong cuộc đọ sức với các cường quốc như Trung Quốc và Nga.

Quyết định sa thải Charles Brown của Trump có thể được coi là một hành động "thanh trừng" các tướng lĩnh cấp cao không hoàn toàn đồng tình với các chính sách của ông.

Logic của ông Trump là giới lãnh đạo quân sự phải thực hiện mệnh lệnh của Tổng thống mà không do dự trong thời chiến hoặc tại những thời điểm ngoại giao quan trọng mà không bị ảnh hưởng bởi áp lực chính trị bên ngoài.

Xung đột đảng phái

Cuộc thanh lọc giới quân sự của ông Trump chắc chắn đã làm gia tăng xung đột và đối đầu giữa hai đảng.

Đảng Dân chủ và những người ủng hộ họ phản đối mạnh mẽ cuộc thanh trừng mang tính chính trị của Trump đối với giới quân sự cấp cao, với lý do rằng điều này không chỉ làm suy yếu tính độc lập của quân đội mà còn đưa hoạt động thực thi và tính chuyên nghiệp của quân đội rơi vào vòng xoáy đấu tranh chính trị.

Đảng Dân chủ cho rằng giới lãnh đạo quân đội cấp cao nên hoàn toàn độc lập với chính trị đảng phái để đảm bảo các quyết định của họ không bị ảnh hưởng bởi đấu đá đảng phái.

Sự chính trị hóa của giới lãnh đạo quân sự cấp cao có nghĩa là nhiệm vụ chính của họ không còn là bảo vệ an ninh quốc gia nữa mà là thích ứng với đường lối chính trị của Tổng thống.

Ông Trump nhấn mạnh rằng lòng trung thành chính trị của các quan chức quân sự cấp cao là rất quan trọng, đặc biệt là trong bối cảnh xung đột quốc tế và chính trị trong nước căng thẳng.

Tuy nhiên, Đảng Dân chủ cáo buộc ông Trump cố tình phá hoại tính độc lập của quân đội và gây nguy hiểm cho sự ổn định và tính trung lập của hệ thống chỉ huy quân sự.

Đảng Dân chủ cho rằng cách tiếp cận của ông Trump sẽ khiến quân đội phải chịu sự can thiệp chính trị nghiêm trọng, làm suy yếu khả năng thực thi chung của quân đội và về lâu dài sẽ làm suy yếu khả năng răn đe chiến lược của quân đội Mỹ.

Theo phân tích, cuộc thanh trừng của ông Trump sẽ ảnh hưởng lớn đến danh tiếng của Mỹ trên vũ đài quân sự quốc tế, đặc biệt là khi đối phó với các cường quốc như Trung Quốc và Nga, vì giới lãnh đạo quân sự bị chính trị hóa có thể không thể duy trì được lý trí và tính độc lập.