Hãng tin Reuters hôm 25/2 (giờ địa phương) dẫn một số nguồn tin cho hay ông Trump nói với các phóng viên rằng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky muốn đến Washington vào thứ Sáu tuần này để ký một “thỏa thuận rất lớn”. Điều này xảy ra sau khi hai nhà lãnh đạo trao đổi những lời lẽ thù địch vào tuần trước.
Ông Trump cũng cho biết cần có một số hình thức lực lượng gìn giữ hòa bình ở Ukraine nếu đạt được thỏa thuận chấm dứt xung đột. Moscow đã từ chối chấp nhận bất kỳ hoạt động triển khai lực lượng nào của NATO.
Việc ông Trump vội vàng áp đặt chấm dứt cuộc chiến của Nga ở Ukraine và việc ông nghiêng về Moscow đã làm dấy lên lo ngại về những nhượng bộ sâu rộng của Mỹ đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin, điều có thể làm suy yếu an ninh ở Ukraine và châu Âu cũng như làm thay đổi bối cảnh địa chính trị.
Hiện vẫn chưa rõ liệu thỏa thuận mà ông Trump coi là khoản hoàn trả hàng tỷ USD viện trợ cho Kiev có mang lại bất kỳ đảm bảo an ninh cụ thể nào của Mỹ mà Ukraine đang muốn có hay liệu Washington có cam kết hỗ trợ quân sự bổ sung hay không.
Một trong những nguồn tin quen thuộc với thỏa thuận này cho biết các chuyến hàng vũ khí trong tương lai vẫn đang được thảo luận giữa Washington và Kiev.
Ông Trump tuần trước đã gọi ông Zelensky là một "nhà độc tài" không được lòng dân, người cần phải đạt được một thỏa thuận hòa bình nhanh chóng nếu không sẽ mất đất nước của mình. Nhà lãnh đạo Ukraine cho biết Tổng thống Mỹ đang sống trong một "bong bóng thông tin sai lệch".
Các nguồn tin cho biết, các quan chức của cả hai bên đã đồng ý với dự thảo và khuyến nghị rằng nên ký kết nó.
Thỏa thuận này có thể mở ra nguồn tài nguyên khoáng sản khổng lồ của Ukraine cho Mỹ.
“Những gì chúng tôi đang làm bây giờ, hãy nhìn xem, chúng tôi muốn được bảo đảm an toàn”, ông Trump nói. “Người đóng thuế ở Mỹ bây giờ sẽ lấy lại được tiền của họ”.
Ông Zelensky đã từ chối ký dự thảo thỏa thuận khoáng sản trước đó khi Washington đòi quyền kiểm soát lượng khoáng sản trị giá 500 tỷ USD của Ukraine. Kiev phản đối, nói rằng họ đã nhận được viện trợ của Mỹ ít hơn nhiều so với con số trên và thỏa thuận này thiếu sự đảm bảo an ninh mà Ukraine cần.
Khi được hỏi Ukraine sẽ nhận được gì để đổi lấy thỏa thuận khoáng sản, ông nói rằng 350 tỷ USD viện trợ đã được Mỹ cung cấp "và rất nhiều...thiết bị quân sự".
Về việc Mỹ sẽ tiếp tục cung cấp vũ khí trong bao lâu, ông Trump nói: “Việc này có thể diễn ra trong một thời gian và có thể cho đến khi chúng tôi đạt được thỏa thuận với Nga”. Nhưng ông lại dự đoán chiến tranh có thể kết thúc nhanh chóng, dù không nói rõ điều đó có thể xảy ra như thế nào.
Các đồng minh châu Âu lo lắng
Các nguồn tin cho biết, giới chức của cả hai bên đã nhất trí với dự thảo thỏa thuận và muốn nhanh chóng ký kết.
“Tôi nghe nói rằng ông ấy sẽ đến vào thứ Sáu”, ông Trump nói với các phóng viên. “Chắc chắn là tôi thấy ổn nếu ông ấy muốn. Và ông ấy muốn ký nó cùng với tôi".
Các quan chức châu Âu đã thể hiện rõ sự không hài lòng trước quyết định của ông Trump khi tổ chức các cuộc đàm phán về việc chấm dứt chiến tranh ở Ukraine với Nga, gạt cả Kiev và châu Âu sang một bên, cũng như trước lời cảnh báo của chính quyền ông rằng Mỹ không còn tập trung chủ yếu vào an ninh của châu Âu nữa.
Một cuộc họp tại Nhà Trắng có thể cho ông Zelensky cơ hội để đưa ra quan điểm của mình về việc tiếp tục hỗ trợ trực tiếp của Mỹ cho Ukraine.
Theo dữ liệu của Ukraine, nước này có trữ lượng 22 trong số 34 khoáng sản được Liên minh châu Âu xác định là quan trọng. Chúng bao gồm vật liệu công nghiệp và xây dựng, hợp kim sắt, kim loại quý và kim loại màu, và một số nguyên tố đất hiếm.
Dự trữ than chì của Ukraine, thành phần quan trọng trong pin xe điện và lò phản ứng hạt nhân, chiếm 20% nguồn tài nguyên toàn cầu.
Bloomberg: Ông Zelensky nói dối ông Trump về trữ lượng khoáng sản của Ukraine
Mỹ cảnh báo ngắt kết nối Starlink nếu Ukraine không đạt thỏa thuận về khoáng sản
