Dây đai cam là một bộ phận của động cơ đồng bộ quá trình xoay của trục cam và trục khuỷu nhằm đảm bảo mỗi xi-lanh nổ ở các thời điểm thích hợp. Các dây đai cam sẽ nằm dưới lớp vỏ bảo vệ trục cam và thường là ở phía trước của động cơ.
Dây đai cam chủ yếu được sản xuất từ cao su chất lượng cao có bố nylon bên trong nhằm kéo dài tuổi thọ của dây đai. Tuy nhiên, tuổi thọ của dây đai cam còn phụ thuộc vào quá trình hoạt động của động cơ. Nếu không nó, động cơ sẽ không hoạt động.
Mặc dù vậy hông phải tất cả các động cơ đều sử dụng dây đai bằng cao su. Nó chủ yếu chỉ xuất hiện trên các mẫu xe con và SUV có động cơ dung tích nhỏ. Trong khi với các động cơ có dung tích lớn hơn, các nhà sản xuất thường sử dụng dây đai cam bằng xích thay cho vật liệu cao su.
Nhìn chung, xích cam có tuổi thọ cao hơn so với đai bằng cao su, thậm chí một số còn được đánh giá có tuổi thọ ngang bằng với vòng đời của xe. Hầu hết các nhà sản xuất ô tô đều đưa ra khuyến cáo về thời điểm để bạn thay dây đai cam nhưng có một vài dấu hiệu cảnh báo dây đai cam trên xe của bạn đang gặp vấn đề.
Dưới đây là 4 dấu hiệu phổ biến cho biết dây đai cam trên xe của bạn đã bị đứt hoặc hỏng và cần kiểm tra, thay thé tránh gây hư hỏng tới các bộ phận khác bên trong động cơ.
1. Động cơ có tiếng ồn lớn
Dây đai cam là bộ phận kết nối vào các bánh đà của trục khuỷu và trục cam của động cơ. Trục khuỷu hoạt động dựa trên quá trình chuyển động của các pít-tông trong buồng đốt được liên kết thông qua tay biên. Trục cam có nhiệm vụ vận hành các xu-páp và cò mổ để đưa nhiên liệu vào buồng đốt, đồng thời đưa các khí cháy ra cổ xả động cơ.
Khi dây đai cam bắt đầu mòn, nó thể tạo ra một âm thanh tíc-tắc bên trong động cơ. Dấu hiệu cảnh báo nay cũng có thể là dấu hiệu của áp suất dầu thấp hoặc động cơ không đủ lượng bôi trơn thích hợp. Việc thay dây đai cam rất quan trọng đến hoạt động của chiếc xe, thế nên nếu bạn nhận thấy dấu hiệu này, bạn hay liên hệ tới trạm bảo dưỡng để thay chúng càng sớm càng tốt.
2. Động cơ không quay trở lại
Khi dây đai cam bị dứt bên trong, động cơ sẽ không thể quay hoặc đề nổ. Khi xoay chìa khóa hoặc bấm nút đề, bạn có thể nghe thấy tiếng đề nổ động cơ đang hoạt động. Trong trường hợp này, thường thì việc đầu tiên mà một số người sẽ làm là gọi điện thoại cho thợ sửa chữa.
Tuy nhiên, nếu vấn đề này là do dây đai cam bị hỏng, nhiều khả năng nó có thể dẫn tới các hư hỏng khác bên trong. Đặc biệt trong trường hợp xe đang chạy, một số thiệt hại điển hình thường thấy phần đầu xi-lanh là cò mổ, xu-páp, cần đẩy, vòng bi hoặc bơm dầu.
Những trường hợp như thế này, một thợ máy chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm sẽ biết làm thế nào để kiểm tra tất cả các thành phần hỗ trợ kể trên khi phải thay thế dây đai cam.
3. Mất lửa động cơ
Một dây đai cam bị mòn cũng có thể gây ảnh hưởng đến quá trình đánh lửa của động cơ. Dây đai camđược gắn vào bánh đà dẫn động trục khuỷu và trục cam như đã đề cập ở phía trên. Tuy nhiên, trong trường hợp bị mòn, dây đai có thể sẽ trượt trên trục cam và gây ra một xi-lanh nào đó mở hoặc đóng sớm hơn cần thiết.
Điều này dẫn đến tình huống bỏ đánh lửa và nếu không được thay thế sớm, nó có thể dẫn đến những thiệt hại rất nghiêm trọng cho động cơ như động cơ hoạt động không bình thường, động cơ nổ rung giật, tốc độ vòng tua máy không ổn định, một vài trường hợp động cơ có thể chết máy, công suất động cơ yếu, tăng tốc kém, đèn Check Engine nổi sáng, có mùi xăng sống từ khí xả, bugi bám nhiều mụi than…
4. Dầu bị rò rỉ từ phía trước của động cơ
Một hiện tượng cũng hay gặp ở bộ phận động cơ là sự rò rỉ dầu động cơ ra bên ngoài nắp bảo vệ dây đai cam. Nắp bảo vệ thường được giữ bằng một loạt các bu lông và ốc vít nhưng khi gioăng đệm giữa động cơ và nắp bảo vệ dây đai cam bị mòn, bị nứt hoặc được lắp đặt không đúng cách, việc rò rỉ dầu từ nắp bảo vệ dây đai cam sẽ khiến bên trong động cơ tăng nhiệt quá cao sẽ khiến dây đai cam bị mòn nhanh hơn.
Thông thường, rất khó để phát hiện ra các vấn đề với dây đai cam cho đến khi nó gặp trục trặc hoặc đã bị hỏng. Chính vì vậy, bạn nên nhờ các kỹ thuật viên kiểm tra thường xuyên trong quá trình bảo dưỡng và bảo trì xe để xác định thời gian dự kiến có thể thay thế dây đai. Điều quan trọng nữa là bạn cần có một thợ máy chuyên nghiệp để thực hiện điều này.
Hi vọng với những kiến thức tuy không mới nhưng luôn luôn bổ ích đối với mỗi người lái xe, nó sẽ phần nào giúp các bạn biết được một số nguyên nhân đang xảy ra với động cơ để từ đó có những biện pháp sửa chữa đúng cách và hiệu quả.
