Tại Hội nghị triển khai việc luật sư, luật gia tham gia tư vấn pháp lý miễn phí cho công dân đến khiếu nại, tố cáo tại trụ sở tiếp dân Trung ương do MTTQ Việt Nam phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức chiều 6/7, tại Hà Nội, ông Nguyễn Hồng Điệp, Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương, Thanh tra Chính phủ cho biết, xu hướng khiếu kiện của bà con bây giờ là tập trung đông người chỗ công cộng, huy động cả trẻ em, học sinh tham gia, có cả thế lực thù địch đứng sau… Xuất hiện nhiều hành vi quá khích của dân chống lại chính quyền. Tại trụ sở tiếp dân Trung ương đã xảy ra trường hợp dân đánh trọng thương cán bộ tiếp dân. Có những công dân đến trụ sở tiếp dân Trung ương để gây sức ép với nhà nước.
Ông Nguyễn Hồng Điệp, Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương, Thanh tra Chính phủ |
“Rất nhiều nơi công dân không “sợ” chính quyền. Chỗ tôi một cán bộ bị chém trọng thương ngay tại trụ sở. Vụ việc này đã được pháp luật xử lý nhưng hậu quả để lại nặng nề. Sự việc này đã làm sang chấn tâm lý cho các cán bộ làm công tác tiếp dân ở Trung ương”- ông Nguyễn Hồng Điệp nói.
Theo ông Nguyễn Hồng Điệp, trong số các nguyên nhân gây khiếu kiện đông người thì lớn nhất vẫn là cơ chế chính sách. Tuổi thọ của các văn bản chính sách không dài, nhất là về đất đai, chỉ cách một ngày mức bồi thường đã khác nhau, chỉ cách nhau một khoảng gần mức bồi thường đã khác nhau... khiến dân rất bức xúc, dẫn đến khiếu kiện.
Hơn 1.600 vụ việc được tư vấn miễn phí tại Trụ sở tiếp công dân Trung ương
Luật sư Đỗ Ngọc Thịnh, Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam cho biết, thực hiện chương trình phối hợp về giám sát nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cơ sở giữa 5 cơ quan gồm Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Bộ Tư pháp, Thanh tra Chính phủ, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Hội Luật gia Việt Nam, trong năm 2016, Liên đoàn Luật sư Việt Nam đã triển khai tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý cho người dân ở cả hai trụ sở tiếp công dân Trung ương tại Thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Trong 6 tháng đầu năm 2016, có 243 luật sư đã tham gia tư vấn pháp lý cho dân với hơn 1.600 lượt tư vấn.
Theo ông Đỗ Ngọc Thịnh, ở trụ sở tiếp công dân Trung ương, thực tế có tới 60% việc khiếu kiện đã hết thẩm quyền, không đúng pháp luật, chỉ khoảng 40% là khiếu kiện đúng cơ sở. Vì vậy, khi đến đây, được các luật sư tư vấn thì đa số người dân đã nhận thức đầy đủ, rõ ràng hơn về quyền, nghĩa vụ của họ, qua đó thái độ ứng xử của người dân đối với việc khiếu kiện đến các cơ quan nhà nước đã có những thay đổi nhất định. Đã có một số trường hợp sau khi nói chuyện với luật sư thì đã về quê không khiếu kiện nữa. Hoạt động tư vấn này cũng giúp cho các cơ quan nhà nước trong việc giải quyết khiếu nại tố cáo của người dân được đúng pháp luật; phát hiện một số vụ giải quyết khiếu kiện chưa thỏa đáng, còn có sai sót để kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyển bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân…
“Việc triển khai tư vấn trụ sở tiếp công dân Trung ương ở cả TP HCM và Hà Nội cho thấy các luật sư rất nhiệt tình, trách nhiệm, dù đây là việc rất khó khăn đối với các luật sư so với việc thực hiện dịch vụ tư vấn pháp lý với khách hàng của mình”- ông Thịnh nói.
'Vụ khiếu kiện nào mà Bí thư, Chủ tịch tỉnh tiếp dân là ổn ngay'
Ông Đỗ Ngọc Thịnh cho biết, khó khăn của việc trợ giúp pháp lý miễn phí trong khiếu nại tố cáo là các vụ việc tại trụ sở tiếp công dân Trung ương thường đã được các cơ quan giải quyết qua nhiều cấp, kéo dài qua nhiều năm. Tính chất vụ việc phức tạp, nhạy cảm, do đó khi trợ giúp pháp lý cho người dân, luật sư cũng không thể nắm bắt hết và hiểu thấu đáo bản chất các vụ việc trong thời gian ngắn. Nhưng luật sư vẫn phải đưa ra những tư vấn ngay cho người dân, vì thế không thể thấy được ngay hiệu quả của việc tư vấn…
Theo ý kiến nhiều luật sư cho rằng, khiếu nại tố cáo gia tăng vì vẫn còn tình trạng thiếu dân chủ, thiếu tôn trọng dân, nhất là trong những chủ trương, dự án lớn, vì vậy khiến dân rất bức xúc, khiếu kiện vượt cấp. Nhiều nơi, chính quyền địa phương không coi trọng luật Khiếu nại tố cáo, không tiếp dân… khiến cho dân ấn tượng xấu với các cơ quan nhà nước, mất lòng tin, dẫn đến khiếu kiện vượt cấp. Vì vậy, các ý kiến đều cho rằng, các cấp chính quyền cần trách nhiệm, thực hiện tốt việc tiếp dân, giải quyết khiếu nại tố cáo.
Hội nghị triển khai việc luật sư, luật gia tham gia tư vấn pháp lý miễn phí cho công dân đến khiếu nại, tố cáo tại trụ sở tiếp dân Trung ương |
“Luật sư tư vấn cho dân không phải tất cả đều vì dịch vụ, có những vụ việc mà sự oan ức lâu năm của dân khiến luật sư thấy đau lòng, thấy mình phải có trách nhiệm giúp dân. Chúng tôi mong có sự phối hợp để làm tốt hơn việc giải quyết khiếu nại tố cáo cho dân, nhất là phải tăng cường trách nhiệm của chính quyền các cấp”- Luật sư Nguyễn Văn Xứng (Đoàn Luật sư TP. Hải Phòng) chia sẻ.
Ông Nguyễn Hồng Điệp cho biết, nhiều trường hợp chuyển đơn khiếu kiện cũng chưa đúng thẩm quyền, địa chỉ, kể cả đại biểu Quốc hội nhiều người cũng chuyển sai. Để nâng cao hiệu quả khiếu nại tố cáo, người đứng đầu phải tăng cường tiếp dân. “Thực tế cho thấy, cứ vụ khiếu kiện nào mà Bí thư, Chủ tịch tỉnh tiếp dân, giải quyết là ổn ngay. Khi Bí thư, Chủ tịch tỉnh đã hứa với dân rồi thì phải thực hiện lời hứa”-ông Điệp nói.
Theo Luật sư Đỗ Ngọc Thịnh, khi trợ giúp pháp lý cho dân và giúp cơ quan nhà nước giải quyết dứt điểm việc khiếu kiện cho dân, nên chọn một số vụ việc điển hình. Qua đó sẽ rút kinh nghiệm cách làm để việc trợ giúp có thể hiệu quả, thiết thực hơn. Qua thực tế tư vấn cho thấy, cần nâng cao công tác tiếp dân tại địa phương của cán bộ tiếp dân, tránh tình trạng người dân khiếu kiện vượt cấp. Cơ quan Nhà nước phải giải quyết khiếu kiện của dân đúng hạn, nếu từ chối cần phải nêu rõ lý do trên cơ sở tuân thủ đúng pháp luật.
Theo VOV