Nhận xét này được đưa ra sau khi Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và quốc tế Mỹ (CSIS) công bố ảnh chụp vệ tinh hôm 8/9 cho thấy xuất hiện đường băng mới trên đá Vành Khăn sau đường băng đầu tiên đã hoàn thành ở đá Chữ Thập. Đá Vành Khăn là một trong 7 đảo nhân tạo Trung Quốc đang ráo riết xây dựng, vũ trang hóa tại quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam).
Một quan chức hải quân Trung Quốc về hưu giấu tên nói với South China Morning Post rằng, đường băng này sẽ giúp hải quân Trung Quốc "phá vỡ thành lũy của quân đội Mỹ duy trì lâu nay trên Biển Đông với sự giúp đỡ của các đồng minh trong khu vực như Úc và Philippines".
"Nếu quân đội Trung Quốc muốn chiếm được ưu thế hải quân trên Biển Đông trong trường hợp xảy ra chiến tranh, hải quân phải chiếm được quyền kiểm soát không phận trên quần đảo Trường Sa, đây là cửa ngõ duy nhất để hải quân Trung Quốc tiến ra Tây Thái Bình Dương", sĩ quan về hưu này nói.
Cũng theo viên sĩ quan này, 3 đường băng sẽ cung cấp hỗ trợ toàn diện cho lực lượng hải quân của Trung Quốc đóng tại Tam Á. Đường băng dài 3 km đủ dài cho cả máy bay quân sự lẫn dân sự hoạt động, tạo đà cho Bắc Kinh thọc sâu vào trung tâm hàng hải của Đông Nam Á, nơi tranh chấp với một số nước, bao gồm Việt Nam và Philippines.
Hôm Thứ Hai, Hồng Lỗi, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nghênh ngang trắng trợn tuyên bố Bắc Kinh "có quyền" đặt căn cứ quân sự ở Trường Sa. Nghê Lạc Hùng, một nhà phân tích hải quân từ Thượng Hải cho rằng 3 đường băng này sẽ cho phép quân đội Trung Quốc triển khai sức mạnh tới toàn bộ Biển Đông và mở đường chính thức tiến ra châu Á-Thái Bình Dương.
Reuters dẫn lời chuyên gia Bonnie Glaser từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và quốc tế nhận định, với động thái này dường như Bắc Kinh đang gửi thông điệp tới Tổng thống Mỹ Barack Obama rằng Trung Quốc quyết theo đuổi cái gọi là “lợi ích cốt lõi” của mình ở Biển Đông, ngay cả khi điều có có thể làm mối quan hệ Trung - Mỹ căng thẳng.
Ông Greg Poling, Giám đốc Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á của CSIS ngày 16/9 nhận xét trên CNN, Trung Quốc sẽ có 3 đường băng có thể cất hạ cánh bất kỳ máy bay chiến đấu nào của quân đội. Những đảo nhân tạo Trung Quốc xây dựng bất hợp pháp ở Trường Sa đã không còn chỉ là một tiền đồn mà là những căn cứ thực sự, có sân bay chỉ vòng trong một hai năm nữa.
Ông Poling nhận xét, Việt Nam, Philippines, Đài Loan, Malaysia cũng có đường băng trên các thực thể ở Trường Sa nhưng không giống như Trung Quốc, các đường băng này không thể cho cất hạ cánh máy bay chiến đấu thế hệ thứ 4. Đường băng của Việt Nam đặt trên đảo Trường Sa Lớn dài 550 mét, có thể cất hạ cánh máy bay vận tải, máy bay giám sát.
Đường băng Philippines xây dựng trên đảo Thị Tứ dài 1000 mét, đường băng Đài Loan xây trên đảo Ba Bình dài 1195 mét và đang kéo dài thêm, đường băng Malaysia xây dựng trên đảo nhân tạo nước này bồi lấp ở đá Hoa Lau dài 1368 mét. Cả 3 đường băng này có thể cất hạ cánh máy bay vận tải, máy bay giám sát, chiến đấu cơ.
Nhưng riêng 3 đường băng Trung Quốc xây dựng ở Chữ Thập, Xu Bi, Vành Khăn đều dài 3.000 mét, không chỉ cho phép cất hạ cánh 3 loại máy bay này mà cả máy bay ném bom chiến lược H 6K cũng có thể hoạt động.
Thông tin về việc Trung Quốc xây đường băng thứ 3 ở Trường Sa đến ngay trước chuyến thăm Mỹ của ông Tập. Mỹ ngày càng lo lắng về sự hung hăng của Bắc Kinh ở Biển Đông và vấn đề này dự kiến sẽ được đề cập tại cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Trung. Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ từ chối bình luận, nhưng nhắc lại rằng Mỹ kêu gọi Trung Quốc ngừng hoạt động bồi lấp, xây đảo ở Biển Đông.
Theo QPAN
