Trung Quốc đang đóng cùng lúc hai tàu sân bay, chiếc thứ 5 là tàu hạt nhân?

Hai mô hình tàu sân bay mang số hiệu 19 và 20 xuất hiện bất ngờ trên mạng, làm dấy lên đồn đoán Trung Quốc đang đồng thời thúc đẩy cả tàu sân bay thường lẫn tàu sân bay hạt nhân.
Ảnh vi tính (CG) về tàu sân bay hạt nhân cùng các tiêm kích hạm thế hệ thứ 6. Ảnh: Zhihu.

Liên tiếp lộ diện hai mẫu tàu sân bay mới

Gần đây, tàu sân bay thứ ba của Trung Quốc - Phúc Kiến, đã được đưa vào biên chế, đánh dấu một cột mốc mang tính biểu tượng trong chương trình tàu sân bay của nước này. Tuy nhiên, ngay khi sự chú ý của quốc tế đang đổ dồn vào việc tàu Phúc Kiến vào biên chế, một mô hình tàu sân bay mang số hiệu "19" bất ngờ xuất hiện trên mạng, ngay lập tức làm dấy lên cuộc tranh luận về tàu sân bay thứ tư của Trung Quốc.

Bất ngờ hơn nữa, ngay sau đó lại xuất hiện một mô hình khác, số hiệu "20", với ngoại hình hoàn toàn loại bỏ ống khói, rõ ràng là bố cục của một tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân. Điều này dẫn đến câu hỏi: phải chăng tốc độ đóng tàu sân bay của Trung Quốc đã chuyển từ “ba bước” sang "phát triển song song"? Tàu sân bay thứ tư là phiên bản sản xuất hàng loạt của Phúc Kiến, hay là mẫu chuyển tiếp trước khi bước sang siêu tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân 120.000 tấn?

Tàu Phúc Kiến được đưa vào biên chế và trực chiến hôm 5/11/2025. Ảnh: CCTV.

Thậm chí còn có những suy đoán táo bạo hơn cho rằng "tàu sân bay thứ tư" đang đóng có thể là tiền thân của tàu sân bay "Type 004" 120.000 tấn trong tương lai, trong khi tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân thực sự sẽ là tàu thứ năm. Điều này đồng nghĩa Trung Quốc sẽ đồng thời theo đuổi cả hai hướng phát triển tàu sân bay thông thường và năng lượng hạt nhân, theo chiến lược phát triển song song.

Trước tiên, phân tích mô hình thân tàu số 19. Nhìn vào khung thân tổng thể, nó rất giống với tàu Phúc Kiến: vẫn có ba máy phóng điện từ, hai thang nâng máy bay lớn và một sàn đáp 80.000 tấn; tỷ lệ tổng thể gần như giống hệt Phúc Kiến nhưng có một đảo khác.

Tuy nhiên, điểm khác biệt chính nằm ở cụm đảo. Tàu Phúc Kiến sử dụng thiết kế tích hợp, trong đó ống khói và đảo được kết hợp, trong khi tàu thứ “19” trong mô hình có một đảo và ống khói riêng biệt nằm ở phía sau, thể tích của đảo tăng lên đáng kể. Thiết kế này không chỉ khác biệt so với tàu sân bay lớp Phúc Kiến mà còn đi ngược lại xu hướng thiết kế tàu sân bay trên toàn thế giới trong thế kỷ qua.

Dù là lớp Kitty Hawk, Nimitz của Mỹ, hay Liêu Ninh và Sơn Đông của Trung Quốc, ống khói luôn được tích hợp với đảo để giảm thiểu việc chiếm chỗ, tránh che tầm quét radar và tối ưu hóa diện tích boong.

Mô hình tàu thứ tư với ống khói tách khỏi cấu trúc đảo. Ảnh: Ifeng.

Thiết kế tách rời ống khói như mô hình tàu 19 không chỉ làm tăng chiều dài của cụm đảo mà còn cản trở góc quét của radar mảng pha ở phía sau đảo, không phù hợp khí động học lẫn logic bố trí của các hệ thống điện tử tàu sân bay hiện đại.

Đáng chú ý, cấu ​​trúc đảo của mô hình này rất giống với đảo mới xuất hiện của "tàu sân bay xi măng" ở Vũ Hán, và xét theo kết quả thử nghiệm, cấu ​​trúc đảo mới được cho là một phiên bản tối ưu hóa nhằm giải quyết các vấn đề khí thải của tàu sân bay lớp Phúc Kiến. Vì vậy, nếu mô hình tàu số 19 là chính xác, thì nó là một phiên bản tối ưu hóa hoặc tàu “chị em” của Phúc Kiến, không phải một tàu sân bay mới được thiết kế lại hoàn toàn.

Khả năng mẫu tàu Phúc Kiến được sản xuất hàng loạt

Nói cách khác, tàu sân bay lớp Phúc Kiến rất có thể sẽ được sản xuất hàng loạt. Lời giải thích từ tài khoản chính thức của CCTV, "YuyuantanTian" (Ngọc Uyên Đàm Thiên), càng khẳng định thêm quan điểm này: "Tàu sân bay Type 003 là một nền tảng đã hoàn thiện, sau khi được tối ưu hóa trên nền tảng này, nó sẽ được đưa vào sản xuất hàng loạt".

Tuyên bố này rất quan trọng; nó có nghĩa là các tàu sân bay điện từ chạy bằng năng lượng thông thường sẽ không bị cản trở bởi sự ra đời của tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân. Ngược lại, việc sản xuất sẽ tiếp tục tăng, nhanh chóng lấp đầy khoảng trống về số lượng tàu sân bay của Hải quân Trung Quốc.

Hình ảnh CG về ba tàu sân bay Phúc Kiến, tàu số 19 và tàu số 20 (trên xuống).
Ảnh: Ifeng.

Tại sao Trung Quốc vẫn tiếp tục đóng tàu sân bay chạy bằng năng lượng thông thường? Bởi dù tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân rất mạnh, nhưng thời gian đóng lại quá dài, chi phí quá cao, rủi ro kỹ thuật quá lớn và việc bảo trì quá khó khăn, mất ít nhất 8 năm từ khi khởi công đến khi đưa vào hoạt động.

Trung Quốc phải đối mặt với hơn chục tàu sân bay của Mỹ và Nhật Bản cộng lại. Trong số ba tàu sân bay hiện tại của Trung Quốc, về lý thuyết "một bảo trì, một huấn luyện, một trực chiến", tức chỉ có một tàu Phúc Kiến thực sự sẵn sàng chiến đấu. Để đạt được sự cân bằng sức mạnh hải quân hiệu quả trước cụm tàu Mỹ, Nhật vào năm 2035, không thể không tăng số lượng .

Ảnh chụp mô hình tàu 20 xuất hiện trên mạng cho thấy đây là tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân. Ảnh: Ifeng.

Tàu "20" có khả năng là tàu sân bay hạt nhân

Mô hình mẫu tàu số hiệu 20 không có ống khói, cấu trúc đảo được bố trí lui hẳn về phía đuôi và thân tàu thon gọn – đặc điểm thiết kế điển hình của một tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân. Cộng với việc xuất hiện các phân đoạn thân cỡ siêu lớn tại Nhà máy đóng tàu Đại Liên, chiều rộng tàu 42-43 mét, rộng hơn mức 40,8 mét của tàu lớp Ford của Mỹ.

Nếu tính toán theo tỷ lệ, lượng giãn nước đầy tải của nó có thể vượt quá 110.000 tấn, thậm chí gần 120.000 tấn. Điều này có nghĩa là thông số kỹ thuật thiết kế của tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân của Trung Quốc đã tiếp cận hoặc thậm chí vượt qua soái hạm hiện tại của Hải quân Mỹ.

Đây rõ ràng là một sản phẩm vượt thế hệ, không thể là "tàu sân bay thứ tư" mà thuộc một mẫu hoàn toàn mới. Nói cách khác, tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân thực sự rất có thể sẽ là tàu thứ năm.

Hình ảnh trên Google Earth cho thấy tàu sân bay thứ tư đang được đóng tại Nhà máy đóng tàu Đại Liên. Ảnh: 6park.

Phát triển song song hai tuyến tàu thông thường và hạt nhân

Quan trọng nhất, sự phát triển sẽ không dừng lại sau tàu Phúc Kiến. Việc phát triển tàu sân bay của Trung Quốc sẽ đi theo con đường kép: "sê-ri hóa tàu thông thường + phát triển chiến lược tàu sân bay hạt nhân". Các tàu “chị em” của Phúc Kiến sẽ đảm nhiệm số lượng, trong khi các tàu sân bay hạt nhân sẽ đảm nhiệm chất lượng.

Với cả hai hướng phát triển đồng thời, hoàn toàn có khả năng đến năm 2035, Trung Quốc sẽ sở hữu hai tàu sân bay năng lượng hạt nhân và bốn đến năm tàu ​​sân bay thông thường phóng điện từ, định hình lại hoàn toàn cục diện tàu sân bay ở Tây Thái Bình Dương, đối đầu ngang hoặc vượt Mỹ.

Những lời chỉ trích cho rằng "thiết kế mẫu tàu số 19 không hợp lý" không phải không có cơ sở, nhưng toàn bộ dấu hiệu cho thấy nó dường như là một phiên bản tối ưu của tàu Phúc Kiến. Ý nghĩa của nó không nằm ở hình dáng, mà nằm ở xu hướng cơ bản - chương trình tàu sân bay của Trung Quốc không còn là "mò mẫm từng tàu một" nữa, mà đã bước vào kỷ nguyên của "sản xuất hàng loạt các nền tảng đã hoàn thiện".

Tàu Phúc Kiến là điểm khởi đầu, không phải là điểm kết thúc. Con quái vật hạt nhân tương lai 120.000 tấn thực sự sẽ là bước tiến then chốt để Hải quân Trung Quốc vượt qua tàu sân bay của Mỹ. Sự xuất hiện của mẫu tàu 19 hé lộ thông tin quan trọng hơn nhiều so với bản thân mẫu tàu sân bay này: kỷ nguyên tàu sân bay Trung Quốc đang tăng tốc.

Theo Ifeng, 6park