TPP đổi tên thành hiệp định CPTPP gồm 11 nền kinh tế
Trọng Nhân - Hồ Xuân Mai
VietTimes – Thông tin này được Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh thông báo. Theo đó, sau cuộc họp tối 10/11, các bộ trưởng TPP đã đạt được thỏa thuận cơ bản cho hiệp định TPP, đổi tên hiệp định này thành Hiệp định Đối tác Thái Bình Dương Toàn diện và Tiến bộ (CPTPP) - Comprehensive and Progressive Trans Pacific Partnership).
Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh và Bộ trưởng Chính sách Kinh tế Tài chính Nhật Bản Toshimitsu Motegi tại cuộc họp báo
Tại buổi Họp báo, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh chia sẻ kết quả của cuộc họp. Cụ thể, bên lề sự kiện Tuần lễ cấp cao APEC, từ ngày 8-10/11, Bộ trưởng của các nước thành viên TPP đã họp để thảo luận và sớm đưa Hiệp định TPP vào thực thi trong bối cảnh và tình hình mới.
Và sau những tiến trình đàm phán, Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Đây là những nguyên tắc và tiêu chuẩn cao nhằm thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực, đóng góp tăng trưởng kinh tế của các nước thành viên, tạo ra cơ hội mới tất cả các tầng lớp xã hội.
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, bên lề Tuần lễ cấp cao APEC, Bộ trưởng của các nước thành viên TPP đã họp từ ngày 8-10/11 để thảo luận và sớm đưa Hiệp định TPP vào thực thi trong bối cảnh và tình hình mới. Sau cuộc họp của các Bộ trưởng phụ trách về kinh tế TPP tại Hà Nội vào tháng 5 vừa qua, các nước trong TPP11 đã lần lượt tổ chức các cuộc làm việc ở cấp Trưởng đoàn đàm phán của Chính phủ.
Quang cảnh họp báo
“Các Bộ trưởng trong phiên họp những ngày vừa qua đã thống nhất một số nội dung quan trọng. Cụ thể, sau 4 vòng đàm phán liên tục, Hiệp định Thương mại Xuyên Thái Bình Dương sẽ có tên mới là Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương Toàn diện và Tiến bộ (CPTPP).
Với những tiêu chuẩn chất lượng mới, cần phải tìm được điểm cân bằng đối với tất cả các quốc gia về lợi ích và nghĩa vụ cam kết của mình. Vì vậy, trong tất cả các vòng đàm phán trong thời gian vừa qua, để thực hiện các chỉ đạo của Bộ trưởng TPP-11, Trưởng các đoàn đàm phán đã có những cách tiếp cận rất thực tiễn, nhằm duy trì được một hiệp định chất lượng cao và riêng để đảm bảo được mục tiêu ban đầu của TPP-12, nhưng mặt khác cũng có quan điểm thực tế hơn để đảm bảo có khả năng thực thi và hiệu quả với 11 quốc gia còn lại", Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết.
Bộ trưởng Chính sách Kinh tế Tài chính Nhật Bản Toshimitsu Motegi cho biết, việc đưa ra tên gọi mới và lĩnh vực thay đổi chính là từ TPP 12 thành TPP11 nên tên cũng phải khác đi. Hơn nữa, việc tên gọi đã được các Bộ trưởng thảo luận rất nhiều lần.
“Nội dung không chỉ là đầu tư mà còn về sở hữu trí tuệ, các lĩnh vực rộng lớn. Về mặt bản chất là hiệp định cao hơn, tiến bộ hơn so với các hiệp định đã ký kết nên nó là toàn diện. Còn việc Canada lại thay đổi thái độ thì phải hỏi Canada.
Ngày hôm kia, tại cuộc họp, các Bộ trưởng đã giơ tay để thống nhất, nhưng Bộ trưởng Canada có thể trong nước họ còn có vướng mắc. Hôm qua đã khẳng định TPP có hiệu lực sớm hơn. Chúng tôi đề nghị Canada có những thông tin khẳng định lại trong quá trình này”, Bộ trưởng Chính sách Kinh tế Tài chính Nhật Bản Toshimitsu Motegi chia sẻ.
Các bộ trưởng sẽ thông qua một tuyên bố chung về hiệp định mới, trong đó có thêm một phụ với 7 điều về những điểm kỹ thuật của hiệp định mới này.
Cụ thể, CPTPP sẽ “đóng băng” 20 điều của thoả thuận TPP ban đầu (với 10 điều là liên quan tới sở hữu trí tuệ).
Các nền kinh tế tham gia hiệp định mới sẽ bao gồm cả Canada, nước vừa bị nghi ngờ sẽ rút khỏi đàm phán như Mỹ.
Theo giải thích của các bộ trưởng TPP-11 (không bao gồm Mỹ), việc “đóng băng” một số điều khoản của TPP ban đầu là biện pháp dễ nhất để để có thể tiếp tục triển khai các kết quả đàm phán đã thống nhất trước, đồng thời vẫn “chừa cửa” để Mỹ có thể trở lại hiệp định trong tương lai.
Trước đó, khi nhậm chức Tổng thống Mỹ, ông Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố rút lui khỏi TPP. Điều này đặt hiệp định trước nguy cơ đổ vỡ do theo quy định TPP ban đầu, tỷ lệ GDP của các nước triển khai phải đạt được 85% tổng GDP của 12 nước thì hiệp định mới có hiệu lực. Trong khi đó thì Mỹ chiếm 60% GDP toàn khối.
Do vậy, muốn “phiên bản mới” của TPP tiếp tục hiệu lực thì các nước còn lại bắt buộc phải thay đổi điều khoản để có thể hiệu lực thỏa thuận chung.
Các nội dung Hiệp định TPP được báo giới đặc biệt quan tâm
Trả lời câu hỏi về sự trở lại của phía Mỹ đối với TPP, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết: “Các quốc gia tham gia đàm phán, xây dựng và thiết kế với những tiêu chuẩn và chuẩn mực lượng cao trong tất cả các khía cạnh và lĩnh vực, đã đạt được các điểm cân bằng chung của tất cả các quốc gia thành viên.
Và khi Mỹ là một quốc gia có sức nặng kinh tế và vai trò của mình rút ra khỏi Hiệp định TPP thì cũng đã tạo ra những khó khăn giữa các quốc gia trong việc tiếp tục quan điểm để duy trì hiệp định này”.
“Với những tiêu chuẩn chất lượng mới, cần phải tìm được điểm cân bằng đối với tất cả các quốc gia về lợi ích và nghĩa vụ cam kết của mình. Vì vậy, trong tất cả các vòng đàm phán trong thời gian vừa qua, để thực hiện các chỉ đạo của Bộ trưởng TPP-11, Trưởng các đoàn đàm phán đã có những cách tiếp cận rất thực tiễn, nhằm duy trì được một hiệp định chất lượng cao và riêng để đảm bảo được mục tiêu ban đầu của TPP-12, nhưng mặt khác cũng có quan điểm thực tế hơn để đảm bảo có khả năng thực thi và hiệu quả với 11 quốc gia còn lại", Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.
Liên quan đến những vấn đề cốt lõi khác, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho rằng, điểm khó khăn nhất của TPP là phải tìm ra điểm cân bằng mới cho việc duy trì hiệp định này ở mức độ chất lượng cao. Đây không chỉ là khó khăn của Việt Nam mà là của tất cả các nước. Và với tư cách là nước chủ trì, Việt Nam đã hoàn thành nhiệm vụ để đạt thoả thuận chung của TPP và CPTPP.
CPTPP là một hiệp định mới, thay thế cho Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) nhưng vẫn kế thừa một số điều khoản đã đạt được đồng thuận cho TPP của 11 nước tham gia đàm phán hiệp định này.
Kể từ cuộc họp ở Hà Nội ngày 21/5/2017, Thủ tướng của 11 nước gồm Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore và Việt Nam đã tái khẳng định sự công bằng và tầm quan trọng kinh tế chiến lược của Hiệp định TPP, ký tại Auckland, New Zealand ngày 4/2/2016. Theo đó, việc đề cao các nguyên tắc và chuẩn mực cao là cách để thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực và đóng góp vào triển vọng tăng trưởng kinh tế của các quốc gia thành viên, và tạo ra các cơ hội mới cho công nhân, các hộ gia đình, nông dân, doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Trong tháng 5/2017, các bộ trưởng đã giao cho các quan chức thực hiện đánh giá các phương án để thực hiện một Hiệp định toàn diện có chất lượng cao và trong những tháng gần đây, các quan chức đã đạt được một kết quả công bằng, duy trì các lợi ích quan trọng của TPP. Một số điều khoản của TPP được bảo lưu cho CPTPP trong khi đó một số điều khoản khác bị tạm dừng.
Các bộ trưởng cũng nhất trí rằng CPTPP vẫn phải duy trì chuẩn mực cao, công bằng và toàn vẹn của TPP trong khi bảo đảm lợi ích thương mại cũng như các lợi ích khác của tất cả các thành viên và duy trì quyền kết nối để hoạch định, bao gồm sự linh hoạt của các bên trong việc đưa ra các ưu tiên về pháp lý và quy định. Các bộ trưởng cũng nhất trí mỗi bên đều có quyền duy trì, phát triển và thực hiện các chính sách văn hóa của mình. Các bộ trưởng cũng cân nhắc rằng CPTPP thể hiện nguyện vọng của các bên trong việc thực hiện các kết quả của TPP.
Các bộ trưởng khẳng định rằng, công cụ lập pháp đã đề xuất cho CPTPP cho phép các bên hành động quyết định kịp thời để đẩy cao các mục tiêu chung. Các bộ trưởng tái khẳng định rằng, CPTPP thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc mở cửa thị trương, chống bảo hộ mậu dịch và thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực.
Bên cạnh đó, các bộ trương chia sẻ quan điểm rằng phạm vi xem xét có thể được kéo dài theo các đề xuất để chỉnh sửa CPTPP . Và các Bộ trưởng ra tuyên bố chung khẳng định các nước trong CPTPP đã thống nhất những vấn đề cốt lõi.
Quang cảnh họp báo
Các nội dung Hiệp định TPP được báo giới đặc biệt quan tâm
