Theo CNN, ông Zelensky tuyên bố trong một bài phát biểu được ghi hình vào tối ngày 21/4: "Tôi muốn nói thẳng rằng: bất kỳ 'nước Cộng hòa Nhân dân Kherson' nào cũng sẽ không thành công. Nếu ai đó muốn thực hiện một cuộc thôn tính mới, điều này chỉ có thể dẫn đến các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ mới đối với Nga. Các vị sẽ khiến đất nước của mình trở nên nghèo khó như nước Nga chưa từng trải qua kể từ sau cuộc nội chiến năm 1917. Vì vậy, hiện nay tốt nhất là hãy tìm kiếm hòa bình."
Ông Zelensky chỉ trích Nga lên kế hoạch "làm giả" các cuộc trưng cầu dân ý về độc lập ở các khu vực phía nam Kherson và Zaporizhia, đồng thời yêu cầu người dân địa phương không cung cấp các thông tin cá nhân của mình, chẳng hạn như số hộ chiếu.
"Nếu họ yêu cầu các bạn điền vào một số bảng điều tra và để lại số hộ chiếu của bạn ở đâu đó, bạn nên biết rằng điều này không phải để giúp bạn ... điều này là để giả mạo một cuộc trưng cầu dân ý trên đất của bạn."
 |
Vị trí tỉnh Kherson trên bản đồ Ukraine. |
Ông Zelensky cảm ơn sự hỗ trợ của thủ tướng Tây Ban Nha và Đan Mạch khi họ đến Kiev, đồng thời cảm ơn thủ tướng Đan Mạch đã bày tỏ thiện chí ủng hộ việc tái thiết Ukraine sau chiến tranh.
Zelensky cũng cảm ơn sự hỗ trợ bổ sung của Mỹ. Ông nói: "Mỹ đã công bố một gói hỗ trợ mới cho đất nước của chúng tôi. Chúng tôi rất biết ơn vì điều đó. Kế hoạch bao gồm việc cung cấp cho quân đội Ukraine các công cụ phòng thủ rất mạnh; đặc biệt là pháo binh, đạn pháo, máy bay không người lái. Đó là những gì chúng tôi mong đợi."
Bộ Quốc phòng Nga ngày 15/3 đã thông báo tỉnh Kherson của Ukraine đã hoàn toàn nằm dưới sự kiểm soát của quân đội Nga. Kherson, thủ phủ của tỉnh cùng tên, là thành phố lớn đầu tiên của Ukraine bị quân đội Nga chiếm được. Kherson là một thành phố cảng nằm ở đông nam Ukraine, thành phố thủ phủ Kherson có dân số khoảng 290.000 người.
Hồi đầu tháng 3, Ukraine đã cáo buộc Nga lên kế hoạch trưng cầu dân ý ở khu vực Kherson, ông Zelensky hôm 12/3 nói rằng Nga đang cố gắng tạo ra các "nước cộng hòa ngụy" mới trên khắp Ukraine để chia cắt Ukraine. Ông kêu gọi các thành phố như Kherson không lặp lại những vết xe đổ của vùng Donbas, "những kẻ xâm lược ở vùng Kherson đang cố gắng thành lập một nền cộng hòa giả một lần nữa, lặp lại bài học bi thảm trước đây (ở Donetsk và Luhansk)".
 |
Thành phố Kherson bị chiến tranh tàn phá nghiêm trọng. |
Ngày 30/3, Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine ra tuyên bố cho biết Nga đang có kế hoạch hình thành các cấu trúc chính trị trên lãnh thổ Ukraine bị chiếm đóng và lựa chọn các quan chức các cơ quan thực thi pháp luật, viện kiểm sát và tòa án ở Nga cho mục đích này. Sergey Khlan, một thành viên của Ủy ban khu vực Kherson, cho biết Nga hiện đang chuẩn bị cho một cuộc trưng cầu dân ý ở Kherson để thành lập "Cộng hòa Nhân dân Kherson". Theo báo Kyiv Independent, quân đội Ukraine cho biết, Nga có kế hoạch tổ chức trưng cầu dân ý ở khu vực Kherson từ ngày 27/4, tuy nhiên thông tin này chưa được Nga xác nhận.
Theo Hãng thông tấn Nga Sputnik, vào ngày 21/4 theo giờ địa phương, quốc kỳ Ukraine đã bị gỡ khỏi tòa nhà chính quyền địa phương và cờ Nga đã được kéo lên tại thị trấn Kazachilagri, vùng Kherson.
Theo Sputnik, sau khi Nga phát động "Chiến dịch quân sự đặc biệt", vào giữa tháng trước đã giành quyền kiểm soát hoàn toàn tỉnh Kherson (Oblast) ở miền nam Ukraine, đây cũng là đơn vị hành chính cấp tỉnh đầu tiên ở Ukraine thất thủ. Khi đó, ông Putin đã tuyên bố với Ukraine: Nga không quan tâm đến lãnh thổ Ukraine, miễn là chính phủ Ukraine hoàn thành đàm phán, đảm bảo các điều kiện về "phi quân sự hóa", "phi phát xít hóa" và công nhận hai "nước cộng hòa" ở Ukraine là Nga sẽ nhanh chóng chấm dứt chiến dịch và rút quân; tuy nhiên, với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ phương Tây, mọi thứ đang phát triển theo chiều hướng ngày càng phức tạp.
 |
Xe thiết giáp Nga tiến vào Kherson. |
Các nguồn tin cho biết, hiện Ukraine về cơ bản đã từ bỏ mọi nỗ lực đàm phán, và xung đột giữa hai bên trong thời gian ngắn tới đây chỉ có thể được giải quyết bằng vũ lực. Khi quân đội Nga ngày càng bị thương vong nhiều hơn, người dân Nga cảm thấy rất tức giận, và một xu thế ngày càng mạnh hơn: vì Nga đã trả giá bằng thương vong lớn như vậy, Ukraine đã đối xử với Nga theo "tiêu chuẩn của quốc gia thù địch", thì Nga cần bắt họ phải trả giá: Nga nên chiếm đóng vĩnh viễn khu vực mà nước này hiện đang kiểm soát và bắt Ukraine dùng lãnh thổ của mình để chuộc tội cho những lính Nga đã chết.
Tất nhiên, loại ý tưởng này rất khó thành hiện thực, Nga thiếu cơ sở để cầm quyền ở những nơi khác ngoài Donetsk và Luhansk, và dân tộc Ukraine có ý thức độc lập mạnh mẽ. Để đạt được việc"chiếm đóng và kiểm soát" đồng nghĩa với việc cần một lượng nhân lực vật lực khổng lồ và là vấn đề lâu dài.
Điều đáng chú ý là vào đầu tháng này, Luhansk đã lên kế hoạch bắt đầu quá trình trưng cầu dân ý để sáp nhập vào Nga, lãnh thổ của Donetsk hiện vẫn chưa được lực lượng ly khai kiểm soát, nhưng cũng hô hào sáp nhập vào Nga và Moscow cũng "không loại trừ" . Một số người còn cho rằng việc ông Zelensky vẫn dùng lệnh trừng phạt để đe dọa ông Putin là viển vông bởi ông Putin gần như hoàn toàn "miễn nhiễm" với các lệnh trừng phạt của Mỹ và châu Âu. Cho đến nay, chính phủ Ukraine cũng không biết rõ liệu phương Tây “giúp đỡ” họ đến mức độ nào; nếu cứ tiếp tục như vậy thì tổn thất về lãnh thổ sẽ chỉ ngày càng nhiều hơn.
