Kết quả kiểm toán Chuyên đề việc quản lý, sử dụng Quỹ Thăm dò và Quỹ Môi trường than - khoáng sản giai đoạn 2010-2014 của Tập đoàn Than và khoáng sản Việt Nam (TKV) cho thấy: Việc trích lập, quản lý, sử dụng tiền Quỹ Thăm dò và Quỹ Môi trường của TKV có nhiều sai sót nghiêm trọng.
Cụ thể, theo Kiểm toán Nhà nước, TKV chưa xây dựng đầy đủ kế hoạch sử dụng Quỹ Thăm dò, Quỹ Môi trường trung và dài hạn. TKV chỉ xây dựng kế hoạch bảo vệ môi trường trung và dài hạn từ tháng 6/2013. TKV cũng chưa mở tài khoản riêng tại ngân hàng thương mại để theo dõi, hạch toán các khoản lãi phát sinh và tăng nguồn các quỹ theo quy định.
TKV còn trích lập và sử dụng các quỹ chưa đúng quy định. Đó là trích vượt Quỹ môi trường năm 2012 là 113,74 tỷ đồng; Sử dụng Quỹ để đầu tư cho các dự án, đề án không đúng quy định từ năm 2010-2014 là 238,68 tỷ đồng (Quỹ Thăm dò 191,06 tỷ đồng, Quỹ Môi trường 47,62 tỷ đồng); sử dụng Quỹ Thăm dò để đầu tư cho hoạt động khai thác khoáng sản ngoài than lớn hơn số trích lập 371,1 tỷ đồng (529,4/158,3 tỷ đồng).
Và việc lập, thẩm định, phê duyệt dự án, thiết kế, dự toán của một số đề án, dự án đầu tư còn hạn chế. Đó là khảo sát, thiết kế không phù hợp điều kiện thực tế; Phê duyệt các đề án thăm dò không có khối lượng hoặc khối lượng khoan thăm dò lớn hơn quy định; phê duyệt đề án khi chưa được Tổng Cục Địa chất và khoáng sản Việt Nam - Bộ TN&MT thẩm định; phê duyệt dự án trước khi phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường; Phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công - dự toán trước khi phê duyệt dự án đầu tư; không thẩm tra, phê duyệt bản vẽ thi công.
Kiểm toán cũng cho thấy hầu hết các đề án khoan thăm dò TKV không tổ chức lựa chọn nhà thầu theo quy định. TKV chỉ định đơn vị thi công trong quyết định phê duyệt đề án. Chẳng hạn, đề án thăm dò mỏ Hà Ráng (Công ty Than Hạ Long) thì Nhà thầu lập đề án thăm dò được chỉ định là nhà thầu trực tiếp thi công.
Về tiến độ thực hiện nhiều đề án của TKV cũng được Kiểm toán Nhà nước đánh giá còn chậm. Trong đó, Công ty mẹ có các đề án thăm dò bauxit chậm từ 2-3 năm; Công ty Than Uông Bí có gói thầu số 05 dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường ô tô từ cầu chui Vàng Danh đến trạm chuyển tải Khe Thần chậm 561 ngày. Hay Tổng công ty Khoáng sản có gói thầu xây dựng, thi công đập môi trường số 5 Xí nghiệp sắt Nà Lũng chậm 124 ngày. Công ty Than Khe Chàm có hợp đồng số 23/HĐKT-TKC-ĐCM ngày 19/3/2013 chậm 54 ngày…
Và một số đề án triển khai khi chưa được cấp phép như 4 đề án của Công ty Than Hạ Long, 2 đề án của Công ty Than Uông Bí…
TKV có một số đề án triển khai vượt phạm vi, giới hạn của giấy phép như: Khoan vượt giấy phép 2 đề án của Công ty Than Hạ Long, 2 đề án của Công ty Than Uông Bí, 1 đề án của Công ty Than Dương Huy, 1 đề án của Công ty Than Mạo Khê…; Khoan thăm dò ngoài phạm vi được phép quản lý là TCT Công nghiệp mỏ Việt Bắc.
Đặc biệt, TKV đã quyết toán vượt tổng mức đầu tư với dự án xử lý sạt lở mái taluy đoạn đầu đường nối từ quốc lộ 18A (Công ty Than Quang Hanh) 3,14 tỷ đồng.
Theo VOV