Từ đầu năm 2016 đến nay, trên thị trường thanh long Bình Thuận xuất hiện tình trạng thương lái Trung Quốc kinh doanh trái pháp luật, núp bóng dưới doanh nghiệp Việt Nam gây bức xúc trong nhân dân.
Trước tình trạng trên, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Thuận đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành (gọi tắt là Tổ 2241) để kiểm tra và xử lý sai phạm của thương lái người Trung Quốc núp bóng kinh doanh thanh long trái phép.
Trong sáu tháng đầu năm, Tổ 2241 đã tham mưu Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh xử phạt tổng cộng 410 triệu đồng đối với 17 người Trung Quốc có hành vi nhập cảnh, hành nghề hoặc có hoạt động khác tại Việt Nam nhưng không được cơ quan có thẩm quyền cho phép; xử phạt 50 triệu đồng đối với 2 đối tượng người Trung Quốc có hành vi kinh doanh trái phép trên lãnh thổ Việt Nam, tịch thu 12 tấn thanh long đã đóng gói.
Bên cạnh đó, Phòng Quản lý xuất nhập cảnh - Công an tỉnh (PA72) đã áp dụng biện pháp rút ngắn thời gian lưu trú tại Việt Nam đối với các đối tượng bị xử phạt vi phạm hành chính lần đầu; kiến nghị Cục Quản lý Xuất nhập cảnh thuộc Bộ Công an áp dụng biện pháp cấm nhập cảnh có thời hạn đối với các đối tượng tái phạm.
Bình Thuận hiện có hơn 26.000ha thanh long, chiếm khoảng 80% diện tích và sản lượng thanh long của cả nước. Theo báo cáo của Ủy ban Nhân dân tỉnh, trên địa bàn hiện có 232 tổ chức, cá nhân, kinh doanh thanh long; trong đó có 53 doanh nghiệp và 179 hộ kinh doanh, cơ sở thu mua, đóng gói... Hoạt động mua bán thanh long do doanh nghiệp, cơ sở thu mua đóng gói thực hiện thông qua các kênh phân phối lớn.
Hiện nay, chỉ có khoảng 15-20% sản lượng thanh long được cung cấp cho thị trường nội địa, còn lại tập trung xuất khẩu. Số lượng thanh long chủ yếu xuất khẩu tiểu ngạch sang thị trường Trung Quốc chiếm tới 70%.
Theo TTXVN