Thân chủ phạm tội đặc biệt nghiêm trọng: Luật sư không được “im lặng”

VietTimes -- Theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật hình sự 2015 vừa được Quốc hội thông qua, trong một số trường hợp luật sư vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự đối với hành vi không tố giác tội phạm của chính người mà mình bào chữa.
Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc thi hành Bộ luật hình sự và các luật có liên quan - Ảnh: Cổng TTĐT QH
Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc thi hành Bộ luật hình sự và các luật có liên quan - Ảnh: Cổng TTĐT QH

Chiều nay (20/6), với tỷ lệ tán thành trên 89,41%, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự 2015. Theo đó, trong một số trường hợp luật sư vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự đối với hành vi không tố giác tội phạm của chính người mà mình bào chữa.

Cụ thể, người không tố giác là người bào chữa không phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định, trừ trường hợp không tố giác các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội khác là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do chính người mà mình bào chữa đang chuẩn bị, đang thực hiện hoặc đã thực hiện mà người bào chữa biết rõ khi thực hiện nhiệm vụ bào chữa.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, quan điểm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nguyên tắc, với tư cách là công dân, người bào chữa có nghĩa vụ bình đẳng như mọi công dân khác trong việc tố giác tội phạm. Nguyên tắc này đã được Hiến pháp ghi nhận và được thể chế hóa trong các luật về tư pháp từ trước đến nay. Trong suốt hơn 30 năm (từ năm 1985 đến năm 2015), chính sách của Nhà nước đối với hành vi không tố giác tội phạm của người bào chữa được xác định như mọi công dân khác.

Khi thông qua Bộ luật Hình sự 2015, Quốc hội đã có sự điều chỉnh hợp lý hơn chính sách này theo hướng thu hẹp một phần phạm vi trách nhiệm hình sự của người bào chữa so với công dân khác trong việc không tố giác tội phạm.

Bà Nga cho rằng, việc Nhà nước không miễn trừ hoàn toàn trách nhiệm của người bào chữa xuất phát từ mục đích bảo vệ an ninh quốc gia, bảo vệ trật tự, an toàn xã hội, vì lợi ích chung của cộng đồng. Đây là vấn đề được đại biểu QH và dư luận quan tâm và có ý kiến trái chiều nên Ủy ban Thường vụ QH đã tiếp thu một phần ý kiến của đại biểu Quốc hội, của Liên đoàn Luật sư Việt Nam chỉnh lý điều luật theo hướng thu hẹp hơn phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của người bào chữa về hành vi không tố giác tội phạm.

Cùng ngày, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về việc thi hành Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều và về hiệu lực thi hành của Bộ luật Tố tụng hình sự số 101/2015/QH13; Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự số 99/2015/QH13; Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam số 94/2015/QH13. Các Bộ luật và luật nói trên có hiệu lực từ 1/1/2018.