Sau hơn hai tháng vào vai doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng, phóng viên báo Phụ Nữ đã thâm nhập vào thế giới sản xuất gạch “thổ phỉ” tại H.Sóc Sơn, TP. Hà Nội và chứng kiến những cuộc mua bán, trao đổi, mặc cả tiền “phế” trắng trợn giữa những chủ lò gạch và nhà chức trách.
Khi phóng viên trực tiếp gặp cán bộ Thanh tra xây dựng (Sở Xây dựng) TP. Hà Nội, để hỏi về việc xây lò trái phép cần những điều kiện gì, họ điềm nhiên ra giá “bảo kê” xây dựng với số tiền 250 triệu đồng. Muốn “ra mắt” ông Vương Tiến Trung - Phó Chánh thanh tra xây dựng TP. Hà Nội, phải chuẩn bị phong bì ít nhất năm triệu đồng, kèm thêm năm triệu đồng cho đội mà ông Trung quản lý trực tiếp.
Chống "lệnh" Chính phủ
Quyết định số 1469/QĐ-TTg ngày 22/8/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt quy hoạch tổng thể, phát triển vật liệu xây dựng (VLXD) Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, có những nội dung quy định rõ về phát triển công nghệ sản xuất gạch đất sét nung: “Không được đầu tư các lò thủ công, lò đứng liên tục, lò vòng (hay còn gọi là lò Hoffman) có sử dụng nhiên liệu hóa thạch (than, dầu khí). Các dự án đầu tư phải nằm trong vùng quy hoạch phát triển VLXD địa phương và quy hoạch vùng nguyên liệu...”.
Trước đó, Nghị định 124/2007/ NĐ-CP, quy định việc sản xuất, kinh doanh về VLXD, phải đáp ứng được các yêu cầu về bảo vệ môi trường, đồng thời nghiêm cấm khai thác đất nông nghiệp làm VLXD. Tuy nhiên, trên địa bàn H.Sóc Sơn có hàng trăm lò gạch thủ công Bách Khoa, lò vòng... hoạt động trái phép. Nhiều lò xây dựng trên đất sản xuất nông nghiệp, nằm ngoài vùng quy hoạch VLXD.
Các lò này khai thác tài nguyên thiên nhiên vô tội vạ, làm ô nhiễm môi trường trầm trọng. Gạch “thổ phỉ” ở Sóc Sơn đang ngày càng đem lại lợi nhuận cao cho một số cá nhân, gây thất thu thuế của nhà nước, tha hóa nhiều cán bộ có chức vụ, quyền hạn. Vài nhà báo đã nảy lòng tham, vòi vĩnh các chủ lò để “ngậm miệng ăn tiền”.
Sau thời gian thâm nhập, PV báo Phụ Nữ nhận thấy dấu hiệu “bảo kê” của nhiều cấp. Sự tắc trách về quản lý của địa phương cũng là vấn đề đáng bàn. Không rõ công tác nắm tình hình của địa phương kém hay vì lý do nào mà có một nhóm người Trung Quốc cư trú bất hợp pháp trên địa bàn này. Nhóm này đã xây dựng nhiều lò vòng bằng công nghệ Trung Quốc, không qua bất cứ sự giám sát, thẩm định nào của các cơ quan quản lý tại Việt Nam.
Ngày 2/3, thông qua những chủ lò gạch “thổ phỉ”, chúng tôi tìm đến Thanh tra Sở Xây dựng TP. Hà Nội để gặp ông Minh - người phụ trách địa bàn H.Sóc Sơn, nhằm điều tra về dấu hiệu “bảo kê”, nhận hối lộ của những chủ lò trước đây. Ông Minh tiết lộ “để Thanh tra xây dựng thành phố lờ đi hành vi xây dựng trái phép lò vòng, doanh nghiệp sẽ phải nộp “phế” từ 250 triệu đồng trở lên. Quá trình làm ngơ cho doanh nghiệp yên tâm hoạt động, sản xuất, bán sản phẩm, sẽ được tính toán sau”.
Ông Minh báo giá "bảo kê" công trình trái phép ở H.Sóc Sơn |
Trao đổi với PV, ông Minh nhấn mạnh: “Thời điểm này đang rất khó làm nên giá cao hơn, anh em phải liều mới dám giúp”. PV hỏi tại sao khó hơn trước, ông Minh đáp: “Đang ầm ĩ bao nhiêu vụ, nhất là vụ xây quá phép ở số 8B Lê Trực, mấy lãnh đạo Sở này cũng bị kỷ luật chứ đùa à?”.
Thời điểm chúng tôi tiếp cận với ông Minh, nhiều vụ bê bối trong ngành xây dựng bị báo chí phanh phui như vụ tòa nhà 8B Lê Trực, vụ resort Điền Viên Thôn ở Ba Vì... Ông Minh đang là chuyên viên bộ phận Thanh tra chuyên ngành số 2 - đơn vị trực thuộc Sở Xây dựng TP.Hà Nội. Đây là lực lượng chuyên đi thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về hoạt động đầu tư, xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị, giao thông, nông nghiệp và nông thôn; chịu trách nhiệm việc thực hiện các quy định về khai thác khoáng sản làm VLXD, kinh doanh VLXD trên địa bàn toàn TP.Hà Nội.
Khi đã kiểm tra kỹ lưỡng các mối quan hệ với những chủ lò gạch tại H.Sóc Sơn, ông Minh hỏi PV “Em muốn xây lò gì?”. Chúng tôi nói muốn xây lò vòng, ông Minh bèn khoe: “Trên đó nhiều anh em đang xây lò vòng, mỗi cái đầu tư hàng chục tỷ. Hôm trước mấy anh cũng xuống đây đặt vấn đề với lãnh đạo của tôi rồi. Cơ bản thì mọi việc đều “ok” hết. Nhưng đó là mối quan hệ cũ, lâu nay anh em vẫn giữ “mối quan hệ” đều đặn nên sẽ có giá khác với chị đấy”.
Theo Báo Phụ nữ