Tân thủ lĩnh IS, kẻ được xưng tụng là “Tiểu vương của các tín đồ”, là ai?

VietTimes -- Gần như không ai biết rõ về tân thủ lĩnh của nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, ngay cả về tiểu sử thực sự của kẻ này. Tuyên bố mà IS mới đưa ra xác nhận cái chết của cố thủ lĩnh Abu Bakr al-Baghdadi, đồng thời cảnh báo Mỹ "chớ vội mừng".
Cố thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi (Ảnh: Times)
Cố thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi (Ảnh: Times)

Kẻ không ai biết đến

Vài ngày sau khi thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi bị lực lượng Mỹ tiêu diệt ở miền Bắc Syria, tổ chức khủng bố này đã phá vỡ sự im lặng và xác nhận về cái chết, đồng thời tuyên bố đã có thủ lĩnh mới và cảnh báo Mỹ: "Đừng vội mừng".

Trong một đoạn thu âm được đăng tải trên ứng dụng Telegram, IS bày tỏ sự thương tiếc trước cái chết của al-Baghdadi, thủ lĩnh đã dẫn dắt tổ chức suốt gần 1 thập kỷ và người phát ngôn Abu Hassan al-Muhajir. Đoạn băng này là phát ngôn đầu tiên mà IS đưa ra nhằm xác nhận cái chết của al-Baghdadi.

Tuyên bố của IS cho hay vị trí thủ lĩnh của al-Baghdadi đã được kế thừa bởi Abu Ibrahim al-Hashemi al-Qurayshi, người còn được tổ chức xưng danh là "Tiểu vương của những tín đồ". Gần như không ai từng biết tới cái tên al-Qurayshi, bao gồm cả tên thật của hắn, trong khi các chuyên gia chống khủng bố bắt đầu lục lọi tìm hiểu xem kẻ này là ai.

"Không có ai biết được tân thủ lĩnh Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurayshi này là ai" - Paul Cruickshank, biên tập tạp chí CTC Sentinel thuộc Trung tâm Chống chủ nghĩa khủng bố, cho hay - "Tổ chức này chưa từng công bố tiểu sử của bất cứ thành viên nào, để giới phân tích có thể chỉ rõ danh tính".

Ông Daniele Raineri, nhà báo kiêm phân tích gia đã nghiên cứu về cơ cấu thủ lĩnh của IS suốt hơn một thập kỷ qua, nói rằng các thủ lĩnh của IS thường lấy một tên chiến đấu mới sau khi nhận chức vụ này, có nghĩa rằng chỉ mới tuần trước có lẽ kẻ có tên là al-Qurayshi này đã sử dụng một tên khác.

Tên gọi al-Qurayshi trong tên của kẻ này chỉ ra rằng hắn được xem là hậu duệ của bộ lạc Qurayshi của Nhà tiên tri Muhammad, một dòng dõi mà IS cho là được sinh ra để trở thành nhà vua Hồi giáo (Caliph), hoặc người cai trị một chế độ thần quyền Hồi giáo. Việc đặt tên này cũng cho thấy IS vẫn tiếp tục nhận mình là một "Nhà nước Caliphate" - dù hiện tại không còn lãnh thổ.

"Điều này cho thấy, dù cho cả thế giới đã sẵn sàng để tuyên bố về cái chết của IS, các thủ lĩnh nòng cốt của tổ chức này vẫn tin rằng nó vẫn đủ khả năng hoạt động như trong quá khứ" - Colin P. Clarke, chuyên gia phân tích thuộc Trung tâm Soufan, một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại New York, nhận định.

"Tổ chức này ngầm ám chỉ rằng không có gì thay đổi, các tín đồ cần phải giữ vững sự trung thành với các thủ lĩnh, các chi nhánh và tổ chức con cần tiếp tục nghe theo sự chỉ đạo của al-Qurayshi để hoạt động" - ông Clarke nói thêm.

"Mỹ chớ vội mừng!"

Đống đổ nát từng là khu nhà ở của al-Baghdadi (Ảnh: NYTimes)
Đống đổ nát từng là khu nhà ở của al-Baghdadi (Ảnh: NYTimes)

Tuyên bố mà IS đưa ra - có thời lượng 7 phút 37 giây - còn đi kèm một lời cảnh báo tới nước Mỹ rằng chớ nên vội mừng trước việc tiêu diệt được al-Baghdadi. "Nước Mỹ chớ vội mừng vì cái chết của lãnh tụ al-Baghdadi" - tuyên bố có đoạn.

IS còn khoe khoang rằng tổ chức này đang ra sức mở rộng lãnh thổ vượt ngoài khu vực Trung Đông: "Nước Mỹ không thấy rằng Nhà nước (Hồi giáo tự xưng) giờ đang ở sát rìa châu Âu và Trung Phi hay sao?".

Một số báo cáo về lời khai của một số chiến binh bị bắt giữ tại Cộng hòa Dân chủ Congo cũng cho thấy IS đã thiết lập một căn cứ hoạt động ở đất nước Trung Phi này.

Tuyên bố của IS cũng nhằm vào chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump: "Các người không nhận ra rằng các người đã trở thành trò cười của các quốc gia khác, để một lão già điên khùng sớm nắng chiều mưa quyết định số phận hay sao?".

Tuyên bố này cũng cho thấy IS đã thảo luận về vấn đề kế vị chức thủ lĩnh từ trước, và thủ lĩnh mới đã được al-Baghdadi tự tay lựa chọn: "Các lãnh tụ thánh chiến đã thống nhất, sau khi tham vấn với những người anh em của họ và dựa trên sự tiến cử của Abu Bakr al-Baghdadi, sẽ cam kết trung thành với lãnh tụ, chiến binh thánh chiến, học giả, người thờ phụng Abu Ibrahim al-Hashemi al-Qurayshi".

Devorah Margolin - chuyên gia phân tích thuộc chương trình nghiên cứu chủ nghĩa cực đoan của ĐH George Washington - nhận định rằng thực tế một Shura, hay hội đồng cai trị, lựa chọn ra tân thủ lĩnh đã cho thấy "bộ máy vận hành tổ chức IS vẫn hoạt động". Bà cảnh báo: "Chúng ta không nên đánh giá thấp về chúng".

Tuyên bố mới cũng kêu gọi những tín đồ cam kết trung thành với tân thủ lĩnh, một dạng nghi thức được tôn trọng dưới thời kỳ mà al-Baghdadi làm thủ lĩnh, trong đó những kẻ thánh chiến trên khắp thế giới phải thu một đoạn băng hình có cảnh chúng thề cam kết với tổ chức trước khi thực hiện một vụ tấn công khủng bố.

Giới phân tích và chuyên gia tình báo hiện đang nỗ lực hết mình để làm rõ xem nhân vật thủ lĩnh mới của IS là ai. Một số ngờ rằng Abu Ibrahim al-Hashemi là tên chiến đấu của Hajji Abdullah, kẻ xuất hiện trong một số ghi chép nội bộ của IS mà nhà nghiên cứu Aymenn al-Tamimi trích xuất được và công bố mới đây.

Tuyên bố mới đây của Bộ Ngoại giao Mỹ treo thưởng 5 triệu USD cho thông tin đãn tới việc bắt giữ hắn đã cho thấy sự nguy hiểm của kẻ này.

Ngoài tân thủ lĩnh, IS còn tuyên bố chỉ định người phát ngôn mới là Abu Hamza al-Qurayshi, một kẻ cũng mang cái tên cho thấy hắn có dòng máu bộ lạc của Nhà tiên tri Muhammad.

Theo New York Times