Trả lời báo chí tại lễ ký cam kết ngày 28/10 vừa qua, bà Lê Thị Ngọc Mơ, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông, Bộ TT&TT cho biết, thu hồi SIM kích hoạt sẵn là 1 trong 2 biện pháp chủ yếu đã được Chính phủ họp và quyết tâm chỉ đạo Bộ TT&TT và các doanh nghiệp triển khai nhằm tăng cường hơn nữa công tác quản lý thuê bao di động trả trước, từng bước giải quyết vấn nạn SIM rác, tin nhắn rác tràn lan trên thị trường.
Bà Mơ nhấn mạnh, sở dĩ phải triển khai biện pháp thu hồi SIM kích hoạt sẵn vì: trong yêu cầu đảm bảo an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, cần có thông tin chính xác của người sử dụng dịch vụ để kịp thời ngăn chặn, tìm ra các đối tượng vi phạm pháp luật. Việc này rất cần thiết để đảm bảo cho quyền lợi của người sử dụng dịch vụ, không bị quấy rầy, không bị làm phiền, ngăn chặn tin nhắn rác.
Lý giải tình trạng hiện nay vẫn còn nhiều SIM kích hoạt sẵn trên thị trường dù pháp luật đã nghiêm cấm, bà Mơ cho rằng có 2 nguyên nhân chính. Trước hết do các doanh nghiệp viễn thông di động chưa thực sự nghiêm túc, còn buông lỏng quản lý trong việc quản lý thông tin thuê bao trả trước. “Thời gian qua là giai đoạn phát triển bùng nổ của thị trường viễn thông, các doanh nghiệp chú trọng, tập trung nhiều cho việc phát triển kinh doanh để tăng lợi nhuận, do đó phần nào đã buông lỏng quản lý. Các doanh nghiệp cũng chiều theo sở thích, thị hiếu của người sử dụng dịch vụ - muốn mua sản phẩm sẵn, có thể dùng được ngay, không phải thực hiện các thủ tục theo quy định”, bà Mơ nhận xét.
Nguyên nhân thứ hai, theo đại diện Cục Viễn thông, là do cơ chế tổ chức kinh doanh cũng như hạ tầng pháp lý vẫn tạo điều kiện cho SIM kích hoạt sẵn: “Nếu như còn tiếp diễn chuyện SIM được mang đi bán ở mọi nơi, từ đại lý, siêu thị cho tới hàng nước, người dùng mua về sau đó mới đi đăng ký thông tin thì đương nhiên người ta không muốn đi đăng ký mà muốn mua SIM đã kích hoạt sẵn. Cơ chế quản lý này tạo điều kiện cho SIM kích hoạt sẵn phát triển”.
Phó Cục trưởng Cục Viễn thông Lê Thị Ngọc Mơ cho biết, cùng với việc thu hồi SIM kích hoạt sẵn trên các kênh phân phối, Bộ TT&TT đang xây dựng một hạ tầng pháp lý mới để tăng cường công tác quản lý thuê bao trả trước.
Nhấn mạnh đây là biện pháp căn bản để dẹp nạn SIM rác, tin nhắn rác, bà Mơ cho biết, Bộ TT&TT đang xây dựng dự thảo Nghị định mới nhằm giải quyết triệt để hơn vấn đề quản lý thông tin thuê bao nói chung và việc thu hồi SIM kích hoạt sẵn nói riêng. Dự thảo Nghị định đang được gửi các cơ quan liên quan thẩm định và sẽ sớm trình Chính phủ. Dự kiến Nghị định mới có thể được ký ban hành vào cuối năm 2016 và có hiệu lực thi hành từ đầu năm 2017.
Trong dự thảo Nghị định nêu trên, theo bà Mơ, Bộ TT&TT đề xuất 5 biện pháp để tăng cường, quản lý chặt chẽ hơn thông tin thuê bao di động trả trước, hạn chế tối đa SIM kích hoạt sẵn, bao gồm: Quy định thống nhất các điểm bán SIM và đăng ký thông tin thuê bao, nghĩa là thời gian tới chỉ có các điểm thực hiện đăng ký thông thuê bao mới được bán SIM; Tổ chức những điểm cung cấp dịch vụ viễn thông, chủ yếu là của chính các doanh nghiệp hoặc những tổ chức doanh nghiệp lựa chọn, đủ điều kiện để thay mặt doanh nghiệp cung cấp dịch vụ; Có những giải pháp để tạo điều kiện hơn cho người sử dụng dịch vụ viễn thông di động có thể dễ dàng đăng ký thông tin, theo đó dự kiến sẽ bỏ hết những thủ tục hành chính rườm rà; Quy định ràng buộc trách nhiệm của doanh nghiệp viễn thông di động nhiều hơn trong hoạt động cũng như sự tuân thủ pháp luật của các điểm đăng ký, nếu các điểm đăng ký làm sai thì doanh nghiệp sẽ phải chịu trách nhiệm và bị phạt; Đưa ra các biện pháp xử phạt, chế tài đủ sức răn đe hơn, do đó các doanh nghiệp sẽ hợp tác hơn trong vấn đề quản lý thông tin thuê bao di động trả trước.
“Với tất cả những chính sách, biện pháp mới nêu trên, chúng tôi tin rằng trong thời gian tới, việc quản lý thông tin thuê bao di động trả trước sẽ tốt hơn, SIM kích hoạt sẵn sẽ được hạn chế triệt để hơn so với hiện nay”, đại diện lãnh đạo Cục Viễn thông nhấn mạnh.
Từ 1/11/2016, cam kết giữa 5 doanh nghiệp viễn thông di động gồm VinaPhone, Viettel, MobiFone, Vietnamobile, GTel với Bộ TT&TT về việc thu hồi SIM kích hoạt sẵn trên các kênh phân phối được chính thức áp dụng.
Cụ thể, các doanh nghiệp tự rà soát xác định SIM kích hoạt sẵn trên kênh phân phối, triển khai các biện pháp phối hợp với các đại lý/điểm bán để có biện pháp xử lý, thu hồi một cách hiệu quả, hoàn thành trước ngày 15/12/2016. Cũng theo cam kết được ký ngày 28/10/2016, định kỳ hàng tuần, trước 16h ngày thứ 6, các doanh nghiệp sẽ gửi báo cáo kết quả thu hồi SIM kích hoạt sẵn (bằng văn bản và thư điện tử) về Cục Viễn thông - Bộ TT&TT với các nội dung gồm: tổng số SIM kích hoạt sẵn đã được thu hồi; địa bàn thu hồi; khó khăn, vướng mắc (nếu có); kết quả kiểm tra chéo và sai phạm của các doanh nghiệp (nếu có); kiến nghị và đề xuất (nếu có).