Sạch, không dính lợi ích nhóm là yêu cầu phải có của một lãnh đạo

“Củi khô” đã cháy, “củi tươi” sẽ bén lửa

Thưa ông, Hội nghị Trung ương 7, khóa XII dự kiến khai mạc vào tuần tới, Trung ương sẽ bàn nhiều vấn đề hệ trọng. Cá nhân ông quan tâm nhất vấn đề gì?

-Tôi gần như cả đời làm công tác tổ chức, nên điều mà tôi luôn dành sự quan tâm là công tác cán bộ. Và phải nói thế này: Hội nghị lần thứ ba, BCH TƯ khóa VIII (tháng 6 năm 1997) đã có hẳn một nghị quyết (Nghị quyết số 03-NQ/HNTW, ngày 18/6/1997) “Về Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”. Trong đó đã đánh giá rất kỹ về thực trạng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cấp cao. Đưa ra những tiêu chí rất cụ thể, rất trúng, rất hay về lựa chọn, bồi dưỡng và bố trí cán bộ.

Vì vậy, theo tôi, bàn về công tác cán bộ trong tình hình mới hiện nay, Hội nghị TƯ 7 sắp tới, ngoài các tiêu chuẩn cơ bản phải có, cần tập trung vào hai tiêu chí rất quan trọng, đó là trong sạch và không lợi ích nhóm”.

Vì sao tiêu chí “trong sạch” và “không lợi ích nhóm” lại đặc biệt quan trọng trong tình hình mới hiện nay, thưa ông?

- Bác Hồ đã từng dạy rằng “cán bộ là cái gốc của mọi công việc” và “gốc rễ của mọi vấn đề là ở công tác cán bộ”. Ngay từ tháng 10 năm 1947, trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” Bác đã viết: “Có cán bộ tốt, việc gì cũng xong. Công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém”.

Trong lịch sử của Đảng đã từng có những Ủy viên Bộ Chính trị bị kỷ luật, bị cách chức, nhưng là do quan điểm, do có một số việc chưa trung thực với Đảng chứ chưa có trường hợp nào bị truy tố, đem ra xét xử vì tội  liên quan tới tham nhũng. Điều cay đắng là ngay từ Đại hội 11 những sai phạm của ông Đinh La Thăng đã nhận ra, tại sao đến đại hội 12 vẫn để lọt.

Bây giờ là Vũ “nhôm”, Út “trọc”.  Ai là người “chống lưng”, ai là người bao che? Vũ “nhôm”, Út “trọc” sao có thể dễ dàng thao túng nhiều người, nhiều tổ chức như vậy? Rồi ai cho phép thương vụ mua bán hơn 30 ha đất với giá 1,29 triệu đồng/m2 ở TP.HCM?

Nếu không có những cán bộ cấp cao hư hỏng bao che, tiếp tay, thao túng như cựu Chủ tịch Đà Nẵng Văn Hữu Chiến, cựu Phó trưởng ban Tổ chức TƯ, cựu Chủ tịch Đà Nẵng Trần Văn Minh, cựu Trung tướng công an Phan Văn Vĩnh, cựu trung tướng tình báo Phan Hữu Tuấn… và cả những “củi tươi” chưa lộ diện, thì liệu những Vũ “nhôm”, Út “trọc” có “coi trời bằng vung” như vậy được không?

Những vấn đề này phải làm rõ. Đó là những vấn đề rất hệ trọng, vì thế phải có những bước đi thích hợp và kiên quyết. Trong cuộc chiến này, Tổng Bí thư đã có những chỉ đạo sáng suốt và quyết liệt, lại có cách làm rất đúng, “chặt rễ con” trước, “tỉa cành nhỏ trước”, cứ thế dần dần “nhốt quyền lực” của các nhóm lợi ích lại, từ đó sẽ xử lý bình tĩnh và chính xác.

Tại cuộc họp của Ban Bí thư hôm 10/4 vừa qua, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu: “Có ý kiến cho rằng chống tham nhũng “phải làm cẩn thận không nhụt chí không ai muốn làm”, rõ ràng tư tưởng đó sai. Tôi đã nói, nếu ai cảm thấy cản trở, nhụt chí thì dẹp sang một bên cho người khác làm”. Ông có suy nghĩ gì về tuyên bố này?

-Trước đây, khi bàn về đẩy mạnh công cuộc chống tham nhũng, nhiều người có tâm lý quan ngại rằng, đấu tranh chống tham nhũng chỉ dám đụng đến “củi khô”, “cành nhỏ”, chứ “củi tươi” và nhất là “cây to” chưa chắc ai dám đụng tới. Tôi có lần đã nói với anh em báo chí: “Hãy tin tưởng đi! Tổng Bí thư đã nói: “Cứ cắt hết rễ, tỉa hết cành thì cây to mấy cũng tự khắc đổ”. Và như tôi vừa nói ở trên, hàng loạt cán bộ, kể cả người nguyên là Ủy viên Bộ Chính trị cũng đã bị xử lý.

Hôm 27/04 vừa qua, tại phiên họp của Ban Thường trực Ban chỉ đạo TƯ về phòng, chống tham nhũng (PCTN) Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ đạo về tiến độ, định hướng xử lý hàng loạt vụ án, vụ tham nhũng . Nhiều “củi khô” đã bị cháy rồi, chắc chắn không ít “củi tươi” sẽ bị bén lửa.

Như ông nói, cán bộ cấp càng cao thì càng cần phải trong sạch, ông có thể nói rõ thêm về vấn đề này không?

-Trong 55 năm làm công tác tổ chức phục vụ nhiều đại hội Đảng, tôi nghiệm ra rằng, điều quan trọng nhất là cán bộ càng giữ vị trí cao càng phải trong sạch.

Khi còn trên cương vị Thủ tướng Chính phủ, có lần đồng chí Võ Văn Kiệt đã phải thốt lên trong một hội nghị TƯ: “Nếu không làm được gì cho dân, cho nước thì cũng phải giữ gìn trong sạch để làm gương cho cấp dưới”.

Vì vậy, điều tiên quyết đối với một cán bộ lãnh đạo là phải trong sạch, nhất là những đồng chí đứng đầu Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Quốc hội; các đồng chí đứng đầu các Bộ, TANDTC, Viện KSNDTC, các ban tham mưu, giúp việc như Ủy ban Kiểm tra TƯ, Ban Tổ chức TƯ, Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước; các đồng chí đứng đầu chính quyền các địa phương…

Nếu bố trí người đứng đầu các cơ quan có chức năng kiểm tra, giám sát, điều tra và quản lý cán bộ không chuẩn xác, thì ví như Bao Công mà không có Triển Chiêu. Thực tế đã chúng minh cơ quan tham mưu không sạch thì bỏ sót tội phạm.

Ông Nguyễn Đình Hương (Ảnh Việt Dũng)

Thưa ông, thực tế vẫn có trường hợp khi mới vào Trung ương thì “trong sạch” và “không lợi ích nhóm”, nhưng khi đã có quyền lực trong tay họ lại không còn trong sáng nữa?

- Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng cảnh báo: “Một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”. Vì thực ra chỉ khi nắm quyền lực, nhất là quyền lực ở cấp cao thì con người ta mới bộc lộ hết tham vọng của mình.

Ví dụ, trước đây, khi còn làm Phó trưởng Ban Tổ chức TƯ, tôi có đề nghị Bộ Chính trị bổ nhiệm một ông làm Bộ trưởng. Sau ba năm tôi buộc phải đề nghị Bộ Chính trị cách chức ông này. Có người hỏi tôi, vì sao vậy? Đó là vì khi nắm quyền rồi, hành xử của ông đã đổi khác. Ông ấy muốn chuyển sang ngôi nhà khác, to hơn. Tôi và một số người khác đã khuyên là không nên, ông ấy trả lời: “Vợ tôi quyết rồi” và tiếp tục làm theo ý mình. Vì con người ta thay đổi như thế thì không thể giữ cách đánh giá cũ được.

Vì vậy, giám sát sự lạm quyền cũng là công việc cực kỳ quan trọng. Cần tiếp tục đấu tranh để khắc phục, loại trừ ra khỏi hàng ngũ cán bộ Đảng và Nhà nước sự tha hóa, biến chất về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, tệ quan liêu, tham nhũng, “lợi ích nhóm” nhằm đẩy lùi nguy cơ lớn đang đe dọa sự sống còn của Đảng, của chế độ. Nếu không ngăn chặn, đẩy lùi để cho nguy cơ đó tiếp tục gia tăng thì khó mà tránh khỏi dẫn đến hiểm họa đối với Đảng, chế độ, do biết bao công sức, mồ hôi và máu của chiến sĩ, đồng bào cả nước phấn đấu theo ngọn cờ độc lập và tự do của Hồ Chí Minh tạo dựng nên.

Cần một “siêu tổ chức” có “siêu quyền lực”

Thưa ông, như ông vừa nói, công tác lựa chọn, bồi dưỡng và bố trí cán bộ là rất quan trọng. Tuy nhiên một vấn đề cũng hết sức quan trọng, đó là giám sát cán bộ, hay nói một cách khác là kiểm soát sự lạm quyền. Vậy, theo ông, cần phải có cơ chế kiểm soát sự lạm quyền như thế nào để cán bộ “sạch” và “không lợi ích nhóm”?

- Chúng ta cần có cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước một cách độc lập do luật pháp quy định. Vì vậy đã đến lúc phải có một tổ chức có thẩm quyền lớn hơn Ủy ban kiểm tra TƯ hiện nay, do Quốc hội phê chuẩn, chịu trách nhiệm trước Quốc hội.

Cơ quan này có quyền thanh tra, kiểm tra, khởi tố các hành vi có dấu hiệu tham nhũng đối với tất cả các cán bộ, công chức trong bộ máy nhà nước và hệ thống chính trị từ Trung ương đến các địa phương, kể cả trong Đảng và ngoài Đảng; thực hiện chức năng kiểm soát tổ chức và hoạt động của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, chính quyền địa phương và các tập đoàn kinh tế nhà nước.

Nếu có một tổ chức như ông nói thì về mô hình tổ chức, nên như thế nào, theo ông?

- Chúng ta đều biết, trước đây, sau khi sửa đổi, bổ sung Luật PCTN năm 2007, Ban Chỉ đạo PCTN TƯ được thành lập, thuộc Chính phủ do Thủ tướng là Trưởng ban. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, nhiều vụ án tham nhũng phát sinh từ cơ quan thực hiện quyền hành pháp, cơ quan quản lý nhà nước, nên mô hình Thủ tướng là Trưởng ban chỉ đạo PCTN TƯ, thuộc Chính phủ đã không đạt hiệu quả.

Do vậy, Hội nghị TƯ 5 khóa XI của Đảng (tháng 5/2012) đã thống nhất chủ trương chuyển Ban Chỉ đạo PCTN TƯ thuộc Chính phủ, do Thủ tướng làm Trưởng ban sang Bộ Chính trị với tên gọi Ban Chỉ đạo PCTN TƯ trực thuộc Bộ Chính trị, do Tổng Bí thư đứng đầu; lập lại Ban Nội chính TƯ, vừa thực hiện chức năng một ban Đảng, vừa là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo PCTN TƯ.

Để chặt chẽ về mặt pháp lý và phù hợp với sự đổi mới từng bước của hệ thống chính trị thì cần phải chuyển Ban Chỉ đạo PCTN TƯ trực thuộc Bộ Chính trị, do Tổng Bí thư đứng đầu (như hiện nay) thành một tổ chức do nguyên thủ quốc gia làm Chủ tịch.

Tuy nhiên để đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện và tuyệt đối của Đảng thì Đảng cần phải hóa thân vào Nhà nước để lãnh đạo trực tiếp cơ quan này. Tổ chức này nên là một thiết chế nhà nước, hoạt động theo chế độ thường trực.

Xin cám ơn ông!