Lạm phát, tai họa của nền kinh tế toàn cầu, đã được kiểm soát trong năm nay. Lạm phát vẫn còn ở mức tương đối cao, đặc biệt là sau nhiều năm ở mức thấp và rồi lên tới mức đỉnh 9% vào mùa Hè năm ngoái ở Mỹ. Nhưng nó đã đủ thấp để khiến các nhà đầu tư hướng tới năm 2024, thời điểm mà lãi suất có thể giảm thay vì tăng. Trên toàn cầu, lạm phát ước tính đã giảm xuống 6,9%, từ mức 8,7% trong năm ngoái.
Điều đáng ngạc nhiên là nền kinh tế Mỹ vẫn bền bỉ trong suốt cả năm 2023, bất chấp những lo ngại rằng suy thoái kinh tế là điều không tránh khỏi. Trong một khoảng thời gian, nhiều người thậm chí còn lo lắng rằng nền kinh tế có thể tăng trưởng quá nhanh, điều này có thể gây áp lực lạm phát gia tăng và buộc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) phải duy trì lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn.
Điều đó dẫn đến những khoảnh khắc khác thường, khi Phố Wall thực sự hoan nghênh những báo cáo yếu kém hơn về nền kinh tế, miễn là không quá tệ bởi vẫn duy trì được khả năng “hạ cánh mềm”. Mục tiêu của Fed là nền kinh tế tăng trưởng chậm lại vừa đủ để kiềm chế lạm phát, nhưng không đến mức rơi vào suy thoái.
Hiện tại, khi nền kinh tế Mỹ vẫn đang tăng trưởng và kỳ vọng về việc cắt giảm lãi suất vào năm 2024 ngày càng tăng, các nhà đầu tư đã gấp rút đón đầu những động thái có thể trở thành động lực cho thị trường toàn cầu. Chứng khoán Mỹ đã phục hồi trở lại sau năm 2022 ảm đạm, đây là năm tồi tệ nhất của Phố Wall kể từ khi bong bóng dot-com nổ tung cách đây 2 thập kỷ.
Phần lớn sự tăng trưởng của Phố Wall là nhờ vào một nhóm nhỏ cổ phiếu, nhưng tình hình lại khả quan hơn nếu như nhìn vào thị trường toàn cầu. Thị trường chứng khoán khắp châu Mỹ, châu Âu và châu Á đều tăng điểm.
Tuy nhiên, lãi suất cao hơn đã để lại nhiều dấu ấn, đặc biệt là với thị trường nhà ở của Mỹ. Doanh số bán nhà đã qua sử dụng ở Mỹ trong tháng 10 đã giảm xuống mức thấp nhất trong hơn 13 năm.
Dưới đây là một số con số nổi bật đã định hình thị trường tài chính toàn cầu trong năm 2023.
Lạm phát
3.1%: Tỷ lệ lạm phát hàng năm ở Mỹ đã giảm xuống 3,1% vào tháng 11 năm 2023, mức thấp nhất trong 5 tháng, từ mức 3,2% trong tháng 10. Lạm phát ở Mỹ đạt đỉnh là 9,1% vào tháng 6/2022. Lạm phát mục tiêu mà Fed đề ra là 2%.
2.4%: Đây là chỉ số lạm phát chung ở Liên minh châu Âu (EU) trong tháng 11, khác xa so với mức đỉnh 10,6% vào tháng 10/2022. Giá năng lượng giảm 11,5% so với cùng tháng năm trước. Tuy nhiên, lạm phát lương thực vẫn ở mức cao, 6,9%.
55%: Đây là mức tăng giá ô tô cũ tại Mỹ từ tháng 2/2020 đến mức đỉnh vào tháng 1/2022. Từ tháng 1/2022 đến tháng 11/2023, giá ô tô cũ đã giảm 11,5%.
4 USD: Mức giá trung bình cho mỗi gallon sữa ở Mỹ trong tháng 11, tăng 25% so với mức giá 3,2 USD tại thời điểm trước đại dịch vào tháng 2/2020.
161%: Tỷ lệ lạm phát ở Argentina. Chính phủ đã phản ứng bằng cách giảm một nửa giá trị đồng peso của nước này, đình chỉ các công trình công cộng và cắt giảm các khoản trợ cấp khí đốt và điện cùng một số biện pháp quyết liệt khác.
Nền kinh tế toàn cầu
22: Số tháng liên tiếp mà tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ ở mức dưới 4%, chuỗi dài nhất kể từ chuỗi 27 tháng liên tiếp – từ tháng 11/1967 đến tháng 1/1970. Thị trường việc làm vẫn ổn định ngay cả khi Fed cố gắng hạ nhiệt nền kinh tế để chống lạm phát.
67%: Tỷ lệ người Mỹ không tán thành cách điều hành nền kinh tế của Tổng thống Joe Biden trong một cuộc thăm dò vào tháng 10, do AP-Trung tâm Nghiên cứu Quan hệ Công chúng NORC thực hiện. Tâm lý đó, nếu kéo dài, có thể cản trở ông Biden trong cuộc “tái đấu” tranh cử với đối thủ tiềm năng là cựu Tổng thống Donald Trump.
9.4%: Theo Ngân hàng Thế giới (WB), đây là con số ước tính mức giảm đầu tư vào lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc từ tháng 1 đến tháng 10/2023. Sự yếu kém trong lĩnh vực bất động sản và nhu cầu toàn cầu đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc, cũng như mức nợ cao và niềm tin tiêu dùng lung lay đã đè nặng lên nền kinh tế nước này.
-0.1%: Sự thu hẹp của nền kinh tế Đức trong quý III năm nay. Bundesbank ước tính nền kinh tế lớn nhất châu Âu sẽ tiếp tục chứng kiến đà suy giảm trong quý cuối cùng của năm.
1.1%: Mức tăng trưởng dự báo của thương mại thế giới vào năm 2023, giảm từ 5,2% vào năm 2022 và là mức yếu thứ 6 trong hồ sơ của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) kể từ năm 1980. Sự suy thoái này phản ánh nền kinh tế toàn cầu đang chậm lại, chủ nghĩa bảo hộ ngày càng gia tăng và căng thẳng địa chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc.
Thị trường
7: Chỉ riêng số lượng cổ phiếu nhỏ này đã đại diện cho khoảng 2/3 sức tăng của chỉ số S&P 500 trong năm 2023, tính đến giữa tháng 12. Apple, Microsoft, Alphabet, Amazon, Nvidia, Tesla và Meta Platforms cũng là những cổ phiếu lớn nhất của Phố Wall.
27.3%
Mức tăng từ đầu năm của chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản, tính đến ngày 19/12. Đây là thành tích tốt nhất của Nikkei kể từ năm 2013. Vào tháng 7, chỉ số này đã tăng lên 33.753,33, mức cao nhất kể từ năm 1990.
43.000 USD: Bitcoin đã vượt qua mức này vào tháng 12 sau khi bắt đầu năm ở mức dưới 16.300 USD. Nó và các loại tiền mã hoá khác đã sụt giảm vào năm ngoái khi lãi suất tăng cao ảnh hưởng đến các khoản đầu tư được coi là đặc biệt rủi ro.
3: Tổng số ngày mà chỉ số S&P 500 tăng hoặc giảm ít nhất 2% trong năm 2023. Chỉ số này tăng 24,2% trong năm tính đến ngày 19/12. Năm 2022, một năm sụt giảm đối với chứng khoán, có hơn 40 ngày như vậy.
Lãi suất
5%: Mức đỉnh của lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm, một mức chưa từng thấy kể từ năm 2007. Lợi suất trái phiếu tăng cao trong phần lớn thời gian của năm, sau đó đảo chiều mạnh trong 2 tháng qua. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm đứng ở mức 3,92% vào ngày 19/12.
7.88%: Lãi suất trung bình của khoản vay mua ô tô thời hạn 60 tháng ở Mỹ vào tháng 8/2023, theo Fed St. Louis. Lãi suất này ở mức 5,27% vào tháng 8/2019.
3: Số lần cắt giảm lãi suất mà các quan chức Fed dự báo sẽ thực hiện vào năm 2024. Fed đã tăng lãi suất 11 lần từ tháng 3/2022 đến tháng 7 năm nay trước khi tạm dừng.
4%: Lãi suất tham chiếu của Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB). Giống như Fed, ECB đã giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp gần đây nhất. Không giống như Fed, ECB không đưa ra tín hiệu về khả năng cắt giảm lãi suất vào năm tới.
FT: Những sự kiện chấn động, 'định hình' năm 2023
Top 10 người kiếm được nhiều tiền nhất năm 2023: 7/10 là tỉ phú công nghệ
Theo AP