Nataliia Klymyuk, người tình nguyện 11 năm trông coi đài tưởng niệm các liệt sĩ ở Kiev, thủ đô Ukraine, cho biết bà chưa bao giờ có bất kỳ ảo tưởng nào về Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Hôm 19/2, bà đứng giữa đám đông tại đài tưởng niệm, trên Quảng trường Độc lập ở trung tâm Kiev, nơi hàng chục nghìn lá cờ nhỏ tung bay, mỗi lá cờ tượng trưng cho một người lính thiệt mạng trong cuộc xung đột giữa Ukraine và Nga. Tâm trạng đặc biệt u ám.
Một ngày trước đó, ông Trump, từ khu bất động sản Mar-a-Lago ở Florida, đã đổ lỗi cho Ukraine đã để xảy ra cuộc xung đột kéo dài với Nga. “Đáng lẽ ông không bao giờ nên bắt đầu nó”, ông nói, đề cập đến các nhà lãnh đạo Ukraine.
Bình luận của ông khiến nhiều người Ukraine choáng váng, coi đó là sự phản bội trắng trợn.
“Tôi không tin vào các cuộc đàm phán”, Bà Klymyuk, 51 tuổi, người mỗi ngày đều cắm cờ mới và dọn tuyết ở đài tưởng niệm, cho biết. Đề cập đến Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, bà nói thêm: “Ông Trump luôn là bạn của ông Putin, và tôi không tin rằng ông ấy đột nhiên trở thành bạn của chúng tôi”.
Marina Ivashyna, 30 tuổi, người đi ngang qua quảng trường, nói rằng cha của bà đã chết trong chiến tranh và người chồng đã mất tích khi chiến đấu. “Thật khó khăn đối với tôi - tôi không tin điều gì tốt đẹp sẽ xảy ra”, bà nói. “Tôi không tin vào những cuộc đàm phán này”.
Lời nói của bà Klymyuk và bà Ivashyna thể hiện suy nghĩ của người dân Ukraine khi Mỹ và Nga đang hướng tới việc thiết lập lại mối quan hệ của họ một cách nhanh chóng và có thể gây bất lợi cho Ukraine trong cuộc chiến. Nhiều nhà phân tích cho rằng người Ukraine đang trở nên vỡ mộng với chính quyền Trump.
Vào tháng 12/2024, một tỷ lệ lớn người Ukraine cho biết họ tin tưởng ông Trump, lúc bấy giờ đang là Tổng thống đắc cử. Nhưng đến ngày 19/2, những biểu hiện thất vọng và thậm chí giận dữ ở khắp mọi nơi: từ mặt trận phía đông đến đường phố Kiev, từ mạng xã hội đến hội trường của các tòa nhà chính phủ.
“Nhiều người đã mệt mỏi với sự thiếu quyết đoán của ông Biden và hy vọng rằng ông Trump có thể buộc Nga chấm dứt chiến tranh, và chúng ta có thể thấy rằng giờ đây họ đang thất vọng”, Oleh Saakyan, nhà phân tích chính trị và đồng sáng lập của Nền tảng quốc gia về khả năng phục hồi và gắn kết xã hội, một tổ chức tư vấn của Ukraine, cho biết.
Trong cuộc họp báo hôm 18/2, ông Trump cũng chỉ trích ông Zelensky và cho rằng việc tổ chức các cuộc bầu cử mới ở Ukraine nên đóng một vai trò trong cuộc đàm phán của nước này với Nga. Ông tiếp tục chỉ trích lãnh đạo Ukraine trong hôm 19/2, gọi ông Zelensky là “nhà độc tài”, người đã lấy tiền của nước Mỹ để gây chiến với Nga.
“Người Ukraine có thể không thích chính phủ của họ, nhưng họ hết lòng vì giá trị của quyền tự do lựa chọn”, ông Saakyan nói. “Người dân Ukraine tức giận khi quyền tự do lựa chọn của họ bị tước đoạt, và đó chính xác là những gì ông Trump đã làm khi ông ấy bắt đầu ra lệnh cho người Ukraine rằng họ cần bầu cử”.
“Tôi có thể nói thẳng: ông Trump sẽ không bao giờ nói sự thật và sẽ bịa ra bất cứ điều gì ông ấy muốn”, một lính đặc nhiệm 36 tuổi đang chiến đấu ở miền Đông Ukraine, người yêu cầu chỉ xưng tên là Cap vì lý do an ninh, nói và thêm rằng Ukraine không nên trông cậy vào ông Trump.
Ông nói: “Bất cứ khi nào binh lính nghe thấy những gì ông Trump nói, họ đều cảm thấy lo lắng”.
Yulia Hrebnyeva, thành viên Hội đồng thành phố ở thành phố Chernihiv phía bắc Ukraine, cho biết bà “không hiểu gì” về bài phát biểu của ông Trump hôm thứ Ba và cho rằng nó có lợi cho Nga.
“Chúng tôi mong đợi những hành động của ông ấy có thể giúp chúng tôi giành chiến thắng chứ không phải việc ông ấy chỉ ngồi nói chuyện với kẻ thù của chúng tôi”, bà nói.
Đối với nhiều người, cuộc họp báo của ông Trump hôm thứ Ba là một khoảnh khắc của sự thật. Họ hy vọng ông sẽ duy trì cam kết của Mỹ đối với nỗ lực chiến tranh của Ukraine. Thay vào đó, ông Trump đổ lỗi cho Ukraine về cuộc chiến và đưa ra một số tuyên bố sai sự thật, bao gồm cả việc ông Zelensky chỉ có tỷ lệ ủng hộ là 4%.
Đối với những người Ukraine khác, niềm tin của họ vào Mỹ đã bị lung lay từ cuối tuần trước, khi có thông tin rõ ràng rằng các cuộc đàm phán hòa bình với Nga sẽ bắt đầu mà không có sự tham gia của Ukraine.
“Tạm biệt nước Mỹ”, Yevhen Dykyi, một nhà phân tích chính trị và cựu chiến binh Ukraine, viết trên Facebook. “Chúng ta phải chấp nhận thực tế là chúng ta không còn đồng minh ở bên kia Đại Tây Dương nữa”.
Ngay cả những người phản đối ông Zelensky cũng tức giận trước những bình luận của ông Trump. Oleksandr Notevskyi, nhà phân tích tại Trung tâm Hình thành Chính sách và là người chỉ trích mạnh mẽ Tổng thống Ukraine, đã chỉ trích ông Trump vì can thiệp vào chính trị nội bộ của Ukraine.
Ông Notevskyi cho biết, dù hy vọng rằng một nhà lãnh đạo khác sẽ sớm thay thế ông Zelensky nhưng ông tin tưởng mạnh mẽ rằng chỉ người dân Ukraine mới được đưa ra những quyết định như vậy. Ông Notevskyi nói trên mạng xã hội rằng những lời chỉ trích của nước ngoài như của ông Trump, không chỉ là “một đòn công kích nhằm vào Volodymyr Zelensky”.
“Đó là đòn công kích nhằm vào Tổng thống Ukraine, vào chính phủ có chủ quyền của chúng tôi và vào nhà nước Ukraine”, ông viết.
“Đặc điểm quan trọng nhất của người Ukraine là khả năng đoàn kết trước áp lực và bảo vệ sự lựa chọn của mình”, ông Notevskyi sau đó nói trong một cuộc phỏng vấn. “Không ai có thể áp đặt bất cứ điều gì lên chúng tôi”.
Người Ukraine lo lắng rằng họ đã mất đồng minh là Mỹ.
“Một số yếu tố cho thấy Mỹ không còn là đối tác quan trọng của Ukraine”, Mariia Zolkina, nhà phân tích chính trị Ukraine tại Trường Kinh tế London, cho biết. “Ngay cả trước khi bắt đầu đàm phán, ông Trump đã hy sinh những quan điểm vốn là cơ bản đối với Ukraine”, bao gồm cả tư cách thành viên NATO và quyền kiểm soát lãnh thổ.
Các binh sĩ cũng đã theo dõi các bài phát biểu của ông Trump. Bình luận mới nhất của ông khiến nhiều người phẫn nộ.
Nhưng một người lính thuộc Lữ đoàn tấn công đường không số 82, người yêu cầu giấu tên vì không được phép nói chuyện với giới truyền thông, cho biết những tuyên bố của ông Trump sẽ không ngăn cản ông và những người bạn của ông.
“Nhiệm vụ chính của Lữ đoàn tấn công đường không số 82 là giải phóng lãnh thổ Ukraine khỏi những kẻ chiếm đóng và bảo vệ đất nước của chúng tôi”, ông nói. “Chúng tôi sẽ tiếp tục làm điều đó, bất chấp những tuyên bố của ông Trump”.
Oleksandr Merezhko, thành viên Quốc hội Ukraine thuộc đảng của ông Zelensky và là Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại, nói rằng bất chấp những lời của ông Trump, điều quan trọng là Ukraine phải tiếp tục đối thoại với Mỹ. “Hoàn cảnh khó khăn nhưng không phải là vô vọng”, ông nói. “Chính ông Trump đưa ra lời khuyên trong những tình huống như vậy: Đừng bao giờ bỏ cuộc!”.
Tổng thống Trump: Ông Zelensky có thể mất Ukraine nếu không hành động nhanh
Binh sĩ Triều Tiên “biến mất” khỏi mặt trận Ukraine, ông Zelensky tuyên bố chiến thắng
Quốc gia EU chuẩn bị ứng phó với làn sóng di cư từ Ukraine
Theo New York Times
