Sự ra đời của nhà ở xã hội (NƠXH) dành cho người thu nhập thấp với giá chỉ 100 triệu đồng/căn ở Bình Dương khiến nhiều địa phương quan tâm, học hỏi để nhân rộng mô hình này. Tuy nhiên, để làm được điều đó, cần một chính sách linh hoạt, tính toán phù hợp của từng địa phương.
Rẻ nhờ bù đắp giá
Phân tích về mô hình NƠXH giá rẻ ở Bình Dương, đại diện Bộ Xây dựng cho rằng giá rẻ là nhờ tận dụng các khu chung cư không có thang máy, không có tầng hầm, kết cấu đơn giản hoặc xây tại các khu đất đã được giải phóng mặt bằng… nên chi phí không cao.
Ngoài ra, mô hình này triển khai theo hướng tầng 1 (trệt) là các căn hộ thương mại có diện tích từ 56-77m2 sàn, giá bán từ 500-700 triệu đồng/căn, tùy theo vị trí. Còn các căn hộ tầng 2 có diện tích khoảng 30 m2/căn (kể cả gác xép) với giá bán khoảng 150 triệu đồng/căn và giảm dần còn gần 100 triệu đồng/căn với các tầng cao hơn.
Như vậy, giá bán các căn hộ từ tầng 2 trở lên đã được bù đắp từ giá bán các căn hộ thương mại ở tầng 1 (trệt). Ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), khẳng định với mô hình xây dựng và tính giá như trên thì hoàn toàn có thể áp dụng được ở tất cả các địa phương trong cả nước. Giá bán, cho thuê, cho thuê mua NƠXH không phụ thuộc dự án đó đặt ở địa phương nào, mà chủ yếu phụ thuộc vào chi phí đầu tư xây dựng công trình.
Đã có nhiều ưu đãi
Ông Nguyễn Mạnh Hà cho hay thực hiện Luật Nhà ở 2014, Bộ Xây dựng đang xin ý kiến của các bộ, ngành cho dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 188/2013/NĐ-CP ngày 20-11-2013 của Chính phủ về phát triển và quản lý NƠXH.
Trong đó, sẽ quy định cụ thể hơn việc khuyến khích đầu tư phát triển NƠXH; việc vay vốn ưu đãi thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội để hỗ trợ đầu tư xây dựng cũng như cho vay hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu mua, thuê, thuê mua NƠXH với lãi suất ưu đãi và thời hạn trả nợ vay phù hợp.
Cũng cần nói thêm là theo quy định tại Nghị định 188/2013/NĐ-CP thì các dự án phát triển NƠXH được hưởng nhiều cơ chế ưu đãi, như: miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; được vay vốn ưu đãi; được dành 20% quỹ đất hoặc quỹ nhà để bán theo giá kinh doanh nhằm bù đắp cho phần NƠXH; lợi nhuận định mức được ấn định là 10%...
Thế nhưng trên thực tế, ở nhiều địa phương, nhất là các TP lớn, dù không ít doanh nghiệp đổ vốn xây NƠXH nhưng một căn NƠXH đúng nghĩa vẫn chưa đến tay người có thu nhập thấp bởi giá còn quá cao.
Giải thích nguyên nhân, đại diện Công ty CP Phát triển NƠXH (HUD) cho rằng vấn đề quỹ đất là căng thẳng nhất đối với các TP lớn bởi áp lực về hạ tầng cũng như khó khăn trong giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, nếu áp dụng xây dựng ở những khu công nghiệp ngoại thành thì có thể thành công.
Giám đốc một doanh nghiệp khác cũng cho rằng dự án NƠXH tại Bình Dương có đặc thù mà không phải địa phương nào cũng có được, đó là được chuyển chi phí hạ tầng, đường xá vào chi phí cho thuê đất công nghiệp nên giá bán chỉ là chi phí xây dựng. “Mô hình này là kết quả của việc áp dụng chính sách linh hoạt, ưu đãi từ phía địa phương” - vị giám đốc nói.
TS Phạm Sỹ Liêm, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng, góp ý các địa phương nên tạo điều kiện ưu đãi cho những dự án tòa nhà khoảng 20 tầng, trong đó 3 tầng dưới cho thuê kinh doanh, các tầng tiếp theo bán với giá căn hộ hạng trung và càng lên cao giá càng rẻ nhằm tạo điều kiện cho các đối tượng khách hàng được hưởng hạ tầng xã hội giống nhau. Cũng theo ông Liêm, có thể thí điểm xây dựng các khu NƠXH thấp tầng, kết cấu đơn giản ở những địa điểm gần các khu công nghiệp để đánh giá hiệu quả.
Nên khuyến khích NƠXH cho thuê
Tuy tán thành với việc nhân rộng mô hình NƠXH 100 triệu đồng nhưng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản đề xuất nên tập trung khuyến khích đầu tư xây dựng loại NƠXH để cho thuê. Việc cho thuê này đáp ứng nhu cầu về nhà ở của một bộ phận rất lớn người thu nhập thấp chưa có điều kiện mua nhà.
Các chuyên gia trong ngành xây dựng cũng cho rằng loại căn hộ có diện tích khoảng 30 m2 (kể cả gác xép) chỉ bảo đảm điều kiện sinh hoạt cho công nhân, người lao động độc thân hoặc gia đình từ 2 đến 3 người. Khi cơ cấu gia đình phát triển thì diện tích căn hộ này không đáp ứng đủ yêu cầu về sinh hoạt, nghỉ ngơi. Bởi vậy, để tránh lãng phí, nên phát triển loại nhà ở cho thuê thay vì bán đứt.
Theo NLĐ
