Bạn tôi nhận được rất nhiều lời khuyên, nhưng tôi lại thở dài: Chuyện này chẳng vui gì cả. Đây không phải lý do tôi lướt Face. Không còn nữa trải nghiệm thích thú, ngạc nhiên như khi dùng Facebook trước đây, khi tin tức và tương tác của người dùng thống trị News Feed.
Thật nhàm chán!
Đó là nhận định của phóng viên Jim Edwards trên trang Business Insider trong bài viết nhận định về những nguy cơ đối với tương lai của Facebook, VnReview chuyển ngữ để bạn đọc theo dõi.
Tuy vậy, đây chính xác là những gì mà Mark Zuckerberg muốn Facebook hướng tới. Kể từ hồi đầu năm CEO của Facebook quyết định giảm số lượng bài đăng (post) từ các tổ chức báo chí và tăng cường nội dung từ bạn bè và gia đình. Những nội dung này đang ngày càng chiếm ưu thế trên Facebook của tôi – và cả của bạn – thường mang tính cục bộ, cá nhân và… vụn vặt.
Trong cuộc họp báo cáo tài chính trực tuyến gần đây nhất, Zuckerberg thừa nhận thay đổi này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến quỹ thời gian mọi người dành cho Facebook. "Tôi đoán rằng quỹ thời gian mọi người dành cho Facebook sẽ giảm đi. Chúng tôi ước tính những cập nhật này sẽ làm giảm khoảng 5% thời gian sử dụng Facebook trong quý IV", Zuckerberg cho hay.
Kể từ khi CEO Facebook phát biểu những lời này hồi 31/1, cổ phiếu Facebook có dấu hiệu giảm, từ 187 USD/cổ phiếu xuống còn 160 USD, giảm 14%.
Dĩ nhiên, còn quá sớm để kết luận "sự chấm hết của Facebook", công ty đang có 2 tỷ người sử dụng. Đây không phải là MySpace.
Nhưng không có định luật nào yêu cầu Facebook phải tiếp tục là một ứng dụng truyền thông xã hội thống trị trong cuộc sống của chúng ta. Trên thực tế, lịch sử các phương tiện truyền thông xã hội, tất cả những ứng dụng này cuối cùng đều trải qua thời kỳ thoái trào hoặc trì trệ, thường xảy ra khi có những ứng dụng mới ra đời, nhưng đôi khi chỉ đơn giản là vì người dùng quyết định một nền tảng nào đó không còn "ngầu" nữa và chúng biến mất. TheGlobe.com, Friendster, Path, Livejournal, YikYak, Secret, Tumblr, Twitter và Snapchat đều nhận ra sự chậm chạp trong tốc độ tăng trưởng người dùng của mình.
Đó có phải là điều chúng ta đang nhìn thấy – sự chấm hết của Facebook, ít nhất là chấm dứt vai trò ứng dụng chi phối cuộc sống của chúng ta?
Wall Street hy vọng Facebook được điều chỉnh
Khi nhìn quanh chỉ thấy toàn những tín hiệu tiêu cực:
+ Tín hiệu tiêu cực từ phía các nhà quảng cáo: Với nỗ lực xoa dịu sự phẫn nộ xoay quanh cách Facebook thu thập và bán dữ liệu người dùng, Zuckerberg tuyên bố sẽ chấm dứt chương trình "Danh mục Đối tác" vốn cho phép nhà quảng cáo nhắm mục tiêu đến người dùng dựa trên dữ liệu bên thứ ba. Danh mục Đối tác có vẻ không phải là một mảng kinh doanh lớn của Facebook, tuy nhiên đây vẫn là một hạng mục quan trọng.
+ Tín hiệu tiêu cực từ phía engagement (số lượng người click vào bất kì vị trí nào trên bài đăng của bạn): Nếu cái quay lưng của Zuck với tin tức trong News Feed làm giảm số lượng người click, hãy chờ xem cổ phiếu có lẽ sẽ lại sụt giảm nữa sau cuộc họp báo cáo tài chính kế tiếp.
+ Tín hiệu tiêu cực từ phía luật GDPR (tiêu chuẩn bảo vệ dữ liệu chung) và ePrivacy (luật an ninh mạng tại Châu Âu và Châu Mỹ): EU chuẩn bị giáng một đòn mạnh lên Facebook vì lý do tất cả người dùng ở châu Âu sắp lại phải cấp quyền cho toàn bộ dữ liệu mà Facebook lấy từ họ. Trong khi đó, 20% người dùng Facebook là người châu Âu. Người châu Âu sử dụng Facebook nhiều hơn người Mỹ. Những người dùng này có khả năng giảm chia sẻ với Facebook và do đó giảm engagement, nếu Facebook buộc phải tuân theo các điều luật mới.
+ Tín hiệu tiêu cực từ phía quy định của Mỹ: Zuckerberg nói rằng anh hy vọng được điều chỉnh. "Tôi thực sự không chắc chắn chúng ta có thể được điều chỉnh. Theo tôi, công nghệ nói chung là một xu hướng ngày càng quan trọng trên thế giới. Tôi nghĩ rằng câu hỏi đặt ra là quy định đúng chứ không phải ‘có hoặc không việc chúng ta có thể được điều chỉnh'".
+ Dấu hiệu tiêu cực từ phía cổ phiếu: Việc kiểm soát quyền biểu quyết của Zuckerberg đối với cổ phiếu - ngay cả khi anh bán cổ phần của mình trong công ty – nói cách khác Facebook là vương quốc cá nhân của Zuck. Đây không phải là một công ty quan tâm đến việc làm lợi cho các nhà đầu tư và Zuckerberg đã phạm sai lầm.
+ Tín hiệu tiêu cực từ phía người dùng: #DeleteFacebook đang trở thành xu hướng. Trước đó không lâu, khi rơi vào tình huống tương tự, Uber đã mất 5% thị phần trong vài tuần.
Cần phải nhắc lại một lần nữa không gì trong số những động thái này có thể "giết chết" Facebook, nhưng chắc chắn sẽ khiến người dùng không còn hào hứng. Có thể đến một ngày Facebook sẽ giống email – một thứ ai cũng có nhưng lại cố gắng hạn chế sử dụng.
Đây là vấn đề đang được xác định bởi các nhà phân tích chứng khoán ở thời điểm này.
Hầu hết các nhà phân tích đánh giá cổ phiếu Facebook là đáng mua, nhưng họ lại không thích những câu chuyện xung quanh.
"Dường như không nhiều người sử dụng hiểu hết được tầm quan trọng của dữ liệu cá nhân mà Facebook và những kẻ khác thu thập".
"Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy 79% người tiêu dùng ở EU không biết rằng GDPR đang được thi hành, sau khi được thông báo, 82% trong số đó cho biết họ sẽ sử dụng quyền hạn mới của mình (tức là xem lại, giới hạn, hoặc xóa dữ liệu của mình). Điều này, cộng thêm sự kiểm soát kỹ lưỡng xung quanh vấn đề bảo mật dữ liệu, cho thấy nguy cơ những phản ứng tiêu cực từ phía người dùng nhằm làm giảm khả năng Facebook truy cập vào dữ liệu của mình", Brian Nowack từ Morgan Stanley chia sẻ với khách hàng của mình.
Điều tồi tệ hơn nữa có thể xảy đến. Scandal Cambridge Analytica là một sự việc rùm beng không phải vì ai đó đã làm gì bất hợp pháp, mà vì hầu hết người dùng đều không biết là Facebook đang nắm được bao nhiêu dữ liệu của họ. Một khi họ phát hiện ra thì thật không hay.
Lloyd Walmsley và nhóm Deutsche Bank của mình cho hay: "Những gì người dùng chọn chia sẻ với Facebook chỉ là một phần nhỏ trong những gì công ty này biết về người dùng của mình. Facebook tập hợp hàng tấn dữ liệu, từ các công ty môi giới bên thứ ba và các công ty công nghệ quảng cáo (ví dụ như Liveramp), kết hợp lại với nhau để có được bức tranh toàn cảnh hơn về người dùng. Dường như là không nhiều người sử dụng hiểu hết được tầm quan trọng của dữ liệu cá nhân mà Facebook và những kẻ khác thu thập".
Điều đó có thể dẫn đến những sự điều chỉnh khác – theo cách tiêu cực – chống lại Facebook.
"Rõ ràng là một số lượng lớn dữ liệu bị thu thập và cách thức sử dụng những dữ liệu này là một cú sốc lớn đối với người tiêu dùng. Nếu có, sự việc trở nên nguy hiểm hơn bởi vì (a) nó khiến người tiêu dùng phản đối người chơi trực tuyến hoặc, tệ hơn, (b) nó là một chất xúc tác cho các quy định chặt chẽ tại Hoa Kỳ (có lẽ là theo hướng EU đang thực hiện)", Thomas Singelhurst và nhóm nghiên cứu tại Citi chia sẻ với khách hàng của họ.
Bạn có đồng tình với những nhận định trên của tác giả Jim Edwards? Hãy cho VnReview biết qua phần bình luận bên dưới.
Theo Báo Diễn đàn đầu tư