Thế kỷ XXI chứng kiến công nghệ dần vượt qua các rào cản kỹ thuật, đôi khi còn vượt xa trí tưởng tượng của những người mơ mộng nhất.
Tin tức về đồng tiền ảo Libra của Facebook hồi tuần trước là chứng minh hàng loạt vụ bê bối xảy ra liên tiếp trong vòng 3 năm qua không thể ngăn “ông trùm” mạng xã hội vươn “vòi bạch tuộc” tới từng lĩnh vực quan trọng của đời sống.
Theo thông tin ban đầu, mỗi đồng tiền “Libra” tương đương khoảng 1 USD, xây dựng trên mô hình giao dịch trực tuyến an toàn và bất biến, hay còn gọi là công nghệ blockchain.
“Ông trùm” mạng xã hội tuyên bố sẽ điều hành và giám sát các hoạt động giao dịch đồng Libra tại cơ sở dữ liệu tại Geneva. Đây là dự án mở đối với bất kỳ công ty hoặc tập đoàn nào có giá trị ước tính 1 tỷ USD và chấp nhận đầu tư tối thiểu 10 triệu USD.
Hiện tại, đã có liên minh tiền ảo Libra đã có sự tham gia của 28 nhà đầu tư, bao gồm Uber, Spotify và MasterCard. Để xóa tan hoài nghi về dự án này, Facebook cam kết quyền biểu quyết của công ty chỉ giới hạn ở mức 1%.
Tuy nhiên, Libra là dự án được hình thành và phát triển bởi công ty của Mark Zuckerberg. Bởi vây, đồng tiền ảo này chỉ được coi là thành công khi chúng bắt rễ sâu vào cuộc sống hằng ngày của hàng tỷ người dùng Facebook, thông qua ứng dụng tên là Calibra ban đầu sẽ được tích hợp vào nền tảng của Facebook, Messenger và WhatsApp.
Ý tưởng về đồng Libra được “ông trùm” mạng xã hội mô tả như một dự án từ thiện, thay vì tối đa hóa lợi nhuận. Facebook đề xuất mức phí dành cho giao dịch thực hiện giữa người dùng với nhau cực thấp, thậm chí là miễn phí để người nhập cư có thể an tâm chuyển tiền về cho gia đình mà không lo bị khấu trừ.
Hơn nữa, nhờ khả năng thanh toán các hóa đơn tiện lợi, hệ thống tiền ảo của Facebook cho thấy sức hút riêng, hứa hẹn giúp người dùng thoát khỏi rằng buộc với dịch vụ tài chính truyền thống.
Động lực của Facebook
Đăng tải trên The Guardian, tác giả John Harris chỉ trên rằng động lực chính thúc đẩy Facebook sớm thực hiện dự án Libra nằm ở các thị trường đang phát triển, nơi Facebook và các công ty con sở hữu nền tảng hàng triệu người dùng nhưng doanh thu, phần lớn từ kinh doanh quảng cáo, lại đang bị kìm hãm bởi nền kinh tế.
Libra mang đến cơ hội để Facebook tạo ra doanh thu mới, thông qua việc lôi kéo người dùng sử dụng dịch vụ đổi tiền thật lấy tiền ảo, từ đó hình thành nên kho dự trữ tiền tệ khổng lồ cho Facebook và các đối tác. Đồng thời, dự án Libra cũng thúc đẩy mô hình kinh doanh cốt lõi của “ông trùm” mạng xã hội. Đó là kiếm tiền từ hoạt động thu thập dữ liệu người dùng.
Facebook đang nỗ lực để giải quyết nghi vấn xung quanh đồng tiền ảo mới. Rõ ràng, người dùng chưa thể an tâm giao dịch thông qua Calibra trên Messenger và WhatsApp do lo ngại Facebook nắm được dữ liệu tài chính của bản thân và đối tác. “Libra sẽ không chia sẻ thông tin tài khoản hoặc dữ liệu tài chính với Facebook, Inc hay bất kỳ bên thứ ba nào nếu không có sự đồng ý của khách hàng” , Facebook khẳng định.
 |
|
Facebook mô tả Libra như dự án từ thiện, thay vì chú trọng vào lợi nhuận. Ảnh: Slate
|
Hình thức cam kết trên dường như đã quá quen thuộc trong quá khứ. Chấp nhận các điều khoản bắt buộc nghĩa là bạn đã chính thức cho phép Facebook “ngấu nghiến” dữ liệu cá nhân. Bằng không, bạn sẽ không thể truy cập vào dịch vụ của công ty.
Dù điều kiện đảm bảo của Facebook là gì, chúng ta vẫn cần lưu ý một điều cơ bản: Không thể tin tưởng, cho phép một công ty với hồ sơ khủng vi phạm dữ liệu tiếp tục mở rộng hoạt động, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính. Quan điểm trên đã được một số tổ chức nêu ra tại Ấn Độ tuần trước, như dấu hiệu thù địch của quốc gia đông dân thứ 2 thế giới đối với đồng Libra.
Điều đáng báo động là dự án Libra có thể trở thành cầu nối để Facebook lấn sân sang lĩnh vực khác như: tiêu dùng, dịch vụ công cộng, chăm sóc sức khỏe, v.v. Thực tế, Google đã mở rộng thành công theo cách tương tự. Tại Mỹ, không khó thấy sự hiện diện Gã khổng lồ Tìm kiếm, từ hệ thống giáo dục khắp nơi các dịch vụ y tế.
Mark Zuckerberg rõ ràng cũng muốn mô phỏng mô hình kinh doanh thành công của WeChat tại Trung Quốc, dịch vụ thanh toán tích hợp trên mạng xã hội WeChat cho phép người dùng đóng thuế hay nộp tiền phạt.
Tại Anh, Văn phòng Nội các đã chấp nhận sử dụng thông tin đăng nhập Facebook để mọi người truy cập nhanh hơn vào các dịch vụ an sinh xã hội, thanh toán các khoản thuế và đăng ký bằng lái xe.
Vậy tại sao chúng ta không nghĩ xa hơn về tương lai mà Libra trở thành phương tiện thanh toán phổ biến, đi kèm với đồng tiền ảo này là ngọn núi dữ liệu sinh lời về tất cả mọi thứ trong cuộc sống của bạn.
Theo The Guardian
